Τῇ αὐτῆ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ Ἐπισκόπου τῆς Ἀκραγαντίνων Ἐκκλησίας.

ἐπῆγε δὲ ὁ Ἅγιος καὶ μὴ θέλων διὰ νὰ μὴ γίνῃ παρήκοος τοῦ θείου προστάγματος, ὑπεδέχθη δὲ αὐτὸν ὁ Πάπας φιλοφρόνως καὶ φιλικῶς ἀσπασάμενος, ἐκάλεσεν ὁμοῦ καὶ τὸν Ἀββᾶν Μάρκον. Βλέπων δὲ αὐτὸν ὁ Ἅγιος ἐδάκρυσεν ἀπὸ τὴν χαράν του καὶ ἠσπάσθησαν ἀλλήλους μὲ πολλὴν εὐφροσύνην καὶ ἀγαλλίασιν πνεύματος.

Ἀφοῦ δὲ ἀνεχώρησεν ὁ λαὸς καὶ ἔμειναν μόνοι των ὁ Πάπας μὲ δύο Ἐπισκόπους, ἐφανέρωσεν ὁ Πάπας εἰς τὸν Ἅγιον τὴν θείαν ὅρασιν, ὅτι ἄνωθεν ἐψηφίσθη Ἀκραγαντίνων Ἐπίσκοπος καὶ νὰ μὴ ἐναντιωθῇ, διὰ νὰ μὴ παροξύνῃ τὸν Κύριον. Ὁ δὲ Ἅγιος ἐζήτησεν ὀλίγην διορίαν, νὰ συλλογισθῇ τὸ συμφερώτερον. Συμβουλευθεὶς δὲ τὸν Ἀββᾶν Μάρκον, τὸν φίλον του, ἐμελέτα νὰ φύγῃ, νομίζων ὅτι δὲν ἦτο ἄξιος διὰ τοιαύτην ἀξίαν. Ὁ δὲ Μάρκος τὸν παρεκίνησε πολὺ νὰ μὴ φανῇ παρήκοος εἰς τὸν Θεόν, διότι αὐτὸ δὲν εἶναι ἀρετή, ἀλλὰ καταφρόνησις. Τοῦ ἐνεθύμιζε δὲ καὶ τὴν πρόρρησιν, τὴν ὁποίαν τοῦ εἶπεν ὁ Ἅγιος ἐκεῖνος Γέρων, περὶ τοῦ ὁποίου εἴπομεν ἀνωτέρω, ὅτι μέλλει νὰ γίνῃ Ἐπίσκοπος. Μετὰ βίας λοιπὸν τὸν κατέπεισεν ὁ Ἀββᾶς Μάρκος νὰ δεχθῇ τὴν ἀξίαν ὁ ἄξιος. Ὁ δὲ Πάπας συνάξας ὅλους τοὺς Σικελούς, εἶπε πρὸς αὐτούς· «Ἂς ὑπάγωμεν, ἀδελφοί, εἰς τὴν Ἐκκλησίαν, νὰ παρακαλέσωμεν ὅλοι συμφώνως τὸν Κύριον, νὰ μᾶς φανερώσῃ μὲ κανένα σημεῖον παράδοξον, τὶς εἶναι ἄξιος νὰ τὸν κάμωμεν Ἐπίσκοπον». Ἀπελθόντες λοιπὸν εἰς τὸν Ναὸν ἐλειτούργησεν. Ἔπειτα ἐξῆλθε μὲ ὅλον τὸ πλῆθος νὰ κάμωσι κοινῶς λιτανείαν πρὸς τὸν Θεὸν καὶ ἱκετήριον δέησιν. Τὸν δὲ Γρηγόριον ἐπρόσταξε νὰ εἴπῃ εἰς τὸν ἄμβωνα τὸ ἱερὸν Εὐαγγέλιον καὶ ὅλος ὁ λαὸς ἐθαύμασε τὴν γλυκύτητα τοῦ στόματος αὐτοῦ. Ἀφοῦ λοιπὸν ἐτελείωσε τὴν συναπτήν, ἐξῆλθε μία περιστερὰ ἀπὸ τὸ θυσιαστήριον καὶ ἐκάθησεν εἰς τὴν κεφαλὴν τοῦ Γρηγορίου, ἰδόντες δὲ τοιοῦτον παράδοξον θαῦμα πάντες ἐξέστησαν καὶ χαίροντες ἐχειροτόνησαν ὅλοι οἱ Ἀρχιερεῖς Ἐπίσκοπον τῆς τῶν Ἀκραγαντίνων Ἐκκλησίας τὸν θεῖον Γρηγόριον.

Ὁ δὲ πατὴρ τοῦ Γρηγορίου δὲν ἐγνώριζεν ὅτι αὐτὸς ἦτο ὁ υἱός του. Κατὰ δὲ τὴν ἑπομένην ἐπῆγεν ὁ Ἀββᾶς Μάρκος εἰς τὸ κελλίον, εἰς τὸ ὁποῖον ἡσύχαζεν ὁ Γρηγόριος, ἐνῷ δὲ συνωμίλουν, ἦλθεν ἐκεῖ καὶ ὁ Χαρίτων καὶ λέγει πρὸς αὐτούς· «Εὔχεσθε δι’ ἐμέ, νὰ μὲ ἀξιώσῃ ὁ Κύριος νὰ ἴδω τὸ τέκνον μου». Λέγει πρὸς αὐτὸν ὁ Μάρκος· «Δὲν σοῦ ὑπεσχέθην, κὺρ Χαρίτων, νὰ τὸν ἴδῃς εἰς τὴν ζωὴν ταύτην;». Ὁ δὲ εἶπε· «Ναί, Πάτερ, καὶ δι’ αὐτὸ διψῶ νὰ ἀκούσω λόγον ἀπὸ σέ, καὶ εἰπέ μοι τὴν ἀλήθειαν».


Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ Ἰουστινιανὸς Βʹ ἐβασίλευσε δίς, ἤτοι τὸ πρῶτον ἐν ἔτει 685-695 καὶ τὸ δεύτερον ἐν ἔτει 705-711. Ὑφίσταται ὅμως διαφωνία ὡς πρὸς τὸν χρόνον καθ’ ὃν ἔζησεν ὁ Ἅγιος, ὑποστηριζόντων τινῶν ὅτι ἔζησεν ἐπὶ τῆς βασιλείας Ἰουστίνου Βʹ (565-578).

[2] Καρθαγένη εἶναι ἡ ἀρχαία Καρχηδών, ἡ ὁποία εὑρίσκετο εἰς τὴν σημερινὴν Τύνιδα. Βλέπε περὶ αὐτῆς ἐκτενὴ ὑποσημείωσιν εἰς τὸν Βίον τῶν Ἁγίων Κυπριανοῦ καὶ Ἰουστίνης, τῇ βʹ (2ᾳ) τοῦ μηνὸς Ὀκτωβρίου ἐν τόμῳ Ιʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[3] Δὲν διασαφίζεται ἐνταῦθα ὑπὸ τοῦ Βιογράφου περὶ ποίας Συνόδου πρόκειται. Ὑπό τινων ὑποστηρίζεται ὅτι πρόκειται περὶ Συνόδου συνελθούσης ἐπὶ Ἰουστίνου Βʹ (565-578), ἐὰν ὅμως τοῦτο ἦτο ἀληθὲς δὲν θὰ κατεδίκαζε ἡ Σύνοδος αὕτη τοὺς ἀναφερομένους ἐνταῦθα Μονοθελήτας Πατριάρχας, οἵτινες ὅλοι σχεδὸν ἐτελεύτησαν μεσοῦντος τοῦ Εʹ αἰῶνος. Ὡς ἐκ τούτου φαίνεται ὅτι πρόκειται περὶ μεταγενεστέρας Συνόδου συνελθούσης πάντως πρὸ τοῦ ἔτους 680. Πιθανολογεῖται καὶ ἡ Ἁγία Ϛʹ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος ἡ συνελθοῦσα ἐν ἔτει 680, ἥτις κατεδίκασε τοὺς ἐνταῦθα ἀναφερομένους Μονοθελήτας, τοῦτο ὅμως δὲν φαίνεται νὰ εὐσταθῇ, δεδομένου ὅτι ὁ συγγραφεὺς τοῦ ἀρχικοῦ Βίου Ἡγούμενος Λεόντιος ἀπέθανεν ἐν ἔτει 688 καὶ δὲν φαίνεται πιθανὴ ἡ ἐξέλιξις τῶν ἐπακολουθησάντων γεγονότων τἰς τόσον σύντομον χρόνον.

[4] Βλέπε περὶ Πανόρμου ἐν τῇ ὑποσημειώσει τῶν σελίδων 107-108 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου.

[5] Ἱλλούστριος· ἐπίθετον λατινικὸν σημαῖνον σπουδαῖος, ἐπιφανής, ἀξιωματοῦχος, ἄρχων.

[6] Οἱ Βάσκονες ἦσαν φυλὴ Ἱσπανικῆς καταγωγῆς, οἵτινες διαβάντες τὰ Πυρηναῖα κατὰ τὸν Ζʹ μ.Χ. αἰῶνα, ἐγκατεστάθησαν εἰς τὴν ἐκ παραφθορᾶς τοῦ ὀνόματός των ἀποκληθεῖσαν Γασκωνίαν, ἤτοι τὴν μεταξὺ Ἀτλαντικοῦ, ποταμοῦ Γαρούνα καὶ δυτικῶν Πυρηναίων περιοχήν. Περὶ Ραβέννης βλέπε ἐν τῇ ὑποσημειώσει τῆς σελίδος 430, τὰ δὲ Θράκωνα δὲν ἀναφέρονται ὑπὸ τῶν γνωστῶν Γεωγράφων.