Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ἁγίου Νέου Ὁσιομάρτυρος ΙΑΚΩΒΟΥ καὶ τῶν δύο μαθητῶν αὐτοῦ ΙΑΚΩΒΟΥ Διακόνου καὶ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ Μοναχοῦ τῶν δι’ ἀγχόνης τελειωθέντων κατὰ τὸ ͵αφκ’ (1520) ἔτος.

Καὶ ὁ Ὅσιος τοὺς εἶπε· «Πηγαίνετε εἰς τὰ κελλία σας καὶ κάμετε τὴν προσευχήν σας, διὰ φαγητὸν δὲ ἢ ποτὸν μὴ σᾶς μέλῃ, ὅτι ὁ Κύριος εἶπε: «Μὴ οὖν μεριμνήσητε λέγοντες, τί φάγωμεν ἢ τί πίωμεν ἢ τί περιβαλώμεθα;... ζητεῖτε δὲ πρῶτον τὴν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ» (Ματθ. ϛ’ 31 -33). Λοιπὸν ὑπάγετε καὶ ἐγὼ ἔχω τὴν μέριμνάν σας καὶ σᾶς ἑτοιμάζω ὅ,τι χρειάζεται διὰ νὰ μὴ σᾶς λείψῃ τίποτε, μόνον ἔχετε πίστιν καὶ ὑπομονήν». Καὶ ὤ τῶν θαυμασίων σου, Χριστὲ Βασιλεῦ! τὸ πρωί ἦλθεν ἄνθρωπός τις καὶ ἔφερεν μὲ τὸν ἵππον του φορτίον ἀλεύρου καὶ λέγει εἰς τὸν Ὅσιον· «Πάτερ, μὲ τὴν Χάριν τοῦ Θεοῦ καὶ μὲ τὴν εὐχήν σου, ἐγὼ ἔχω κάθε εὐχέρειαν, τὴν ὁποίαν μοῦ ἐχάρισεν ὁ Θεός, καὶ ὅ,τι σᾶς λείψῃ, ἂς ἔρχεται ἕνας ἀδελφὸς νὰ παίρνῃ ἀπ’ ἐκεῖνα ὅπου μοῦ ἔδωκεν ὁ Κύριος». Τὸν ἄνθρωπον δὲ τοῦτον οὔτε ὁ Ὅσιος τὸν ἐγνώρισεν, οὔτε τις ἀπὸ τὴν συνοδείαν του. Βλέποντες δὲ οἱ ἀδελφοὶ τὸ γενόμενον ἐθαύμασαν τὴν πίστιν καὶ τὴν παρρησίαν, τὴν ὁποίαν εἶχεν εἰς τὸν Θεὸν ὁ Ὅσιος καὶ ἐδόξασαν τὸν Κύριον.

Εἰς τὸ Μοναστήριον εἶχον ὄνον τινὰ δι’ ὑπηρεσίαν των, ὅστις τόσον ὠγκάνιζεν, ὥστε ἐσύγχυζε τοὺς ἀδελφούς, οἱ ὁποῖοι εἶπον εἰς τὸν Ὅσιον δι’ αὐτό. Ὅθεν ἐπρόσταξε καὶ ἔφεραν ἔμπροσθέν του τὸν ὄνον καὶ τοῦ λέγει χαριεντιζόμενος· «Διατί συγχύζεις τοὺς ἀδελφοὺς μὲ τὰς φωνάς σου; πρόσεχε, σὲ παρακαλῶ, καὶ ἀπὸ τὴν σήμερον νὰ μὴ λαλήσῃς πλέον, ἕως τῆς τελευτῆς σου». Καὶ ὤ τῶν θαυμασίων σου, Κύριε! Ἀπὸ τότε ἕως τῆς τελευτῆς του δὲν ὠγκάνισεν. Εἶχον ἐπίσης ἀμπελῶνα τινὰ πλησίον τοῦ Μοναστηρίου, ἀδελφὸς δέ τις νικηθεὶς ἀπὸ τὴν λαθροφαγίαν ἐπήγαινεν εἰς τὴν ἄμπελον κρυφίως καὶ ἔτρωγε σταφύλια· ὁ δὲ Ὅσιος εὑρίσκετο ἔξω ἀπὸ τὸ Μοναστήριον ἡσυχάζων εἰς τὸ σπήλαιον, ἔχων δὲ μεθ’ ἑαυτοῦ μαθητήν του τινὰ δι’ ὑπηρεσίαν, λέγει εἰς αὐτόν· «Πήγαινε εἰς τὸ Μοναστήριον καὶ εἰπὲ εἰς τοὺς ἀδελφούς; εἷς ἐξ ὑμῶν πηγαίνει εἰς τὸ ἀμπέλι καὶ τρώγει τὰ σταφύλια κρυφά, εἶπε δὲ ὁ Ἀββᾶς, ὁ τοιοῦτος ἤ νὰ παύσῃ ἢ νὰ διωχθῇ ἀπὸ τὸ Μοναστήριον». Ἐθαύμασαν ὅθεν οἱ ἀδελφοὶ εἰς τὸ διορατικὸν τοῦ Ὁσίου, βλέπων δὲ ταῦτα ὁ λαθροφάγος διωρθώθη.

Ἡμέραν τινὰ ἐρχόμενος ὁ Ὅσιος εἰς τὰ μέρη τῶν Ἀθηνῶν μὲ δύο μαθητάς του, ἐζήτουν νὰ εὕρουν τόπον προσηλιακὸν καὶ ἐπιτήδειον διὰ νὰ κατοικήσουν, ἐπειδὴ τὸ Μοναστήριον τοῦ Προδρόμου ἦτο ἀνήλιον, καὶ μάλιστα τὸν χειμῶνα δὲν τὸ ἔβλεπε τελείως ὁ ἥλιος. Καὶ ὄχι ὅτι ἤθελεν ὁ Ὅσιος νὰ μετοικήσῃ, ἀλλὰ τὸν παρεκίνουν πρὸς τοῦτο οἱ ἀδελφοί, οἵτινες ἦσαν ἀσθενεῖς.


Ὑποσημειώσεις

[1] Οὗτος ὁ Ἅγιος Νήφων ἑορτάζεται κατὰ τὴν ιαʹ (11ην) Αὐγούστου. Βλέπε τὸν Βίον αὐτοῦ εἰς τὸν τόμον Ηʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[2] Ἔνθα νῦν ἡ τῶν Ἰβήρων καλουμένη Σκήτη τοῦ Τιμίου Προδρόμου.

[3] Ἡ οὐγγία ἀντιστοιχεῖ πρὸς 25 περίπου γραμμάρια.

[4] Τὸ χωρίον Δερβέκιστα ἔχει μετονομασθῆ σήμερον εἰς Ἀνάληψιν. Τὸ δὲ Ἀπόκουρον ἦτο μία ἀπὸ τὰς δέκα ἐπαρχίας, εἰς τὰς ὁποίας εἶχε διαιρεθῆ ἡ Αἰτωλοακαρνανία ἐπὶ Καποδιστρίου (1831-1833). Ἐπὶ Τουρκοκρατίας ἦτο τὸ ἕνα ἀπὸ τὰ δύο ἀρματολίκια εἰς τὰ ὁποῖα ἦτο διῃρημένη τότε ἡ σημερινὴ Τριχωνία.

[5] Περὶ τοῦ Ἀρχιερέως τούτου Ἄρτης Ἀκακίου βλέπε καὶ εἰς τὴν ὑποσημείωσιν τῆς σελίδος 70 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου.

[6] Βλέπε εἰς τὴν δʹ (4ιν) Ἀπριλίου (Τόμος Δʹ) τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε ὁ Ὅσιος οὗτος Θεωνᾶς ἑορτάζεται.