Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ἁγίου Νέου Ὁσιομάρτυρος ΙΑΚΩΒΟΥ καὶ τῶν δύο μαθητῶν αὐτοῦ ΙΑΚΩΒΟΥ Διακόνου καὶ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ Μοναχοῦ τῶν δι’ ἀγχόνης τελειωθέντων κατὰ τὸ ͵αφκ’ (1520) ἔτος.

Εἶχε δὲ συνήθειαν ὁ Ὅσιος ἕκαστον Σάββατον νὰ μεταλαμβάνῃ τῶν ἀχράντων Μυστηρίων. Ὅτε δέ ποτε μετέλαβεν, ἦλθεν εἰς θεωρίαν τόσον ὥστε καθίσας εἰς τὴν τράπεζαν δὲν ἔφαγε καθόλου, ἕως ὅτου ἦλθεν εἰς τὸν ἑαυτόν του ἀπὸ τὴν θεωρίαν· τοῦτο δὲ συνέβη οὐχὶ ἅπαξ ἢ δίς, ἀλλὰ πολλάκις ἡρπάζετο εἰς θεωρίας, εἴτε καθ’ ὁδὸν εὑρίσκετο εἴτε εἰς τὸ ἐργόχειρον εἴτε εἰς τὴν τράπεζαν. Ἄλλοτε πάλιν ὅλον τὸ ἡμερονύκτιον δὲν ἐνεθυμεῖτο φαγητοῦ ἢ ποτοῦ ἢ ἄλλο ἀπὸ τὰ γήϊνα, ἀλλ’ ἔμενεν ὅλος ἀκίνητος, ὅλος ἀφιερωμένος εἰς τὸν Θεὸν καὶ εἰς ὅλους θεόληπτος φαινόμενος κατετρύφα εἰς θείας καὶ ὑψηλὰς θεωρίας. Οὔτε δὲ καὶ εἰς τοὺς μαθητάς του ὡμίλει τότε καθόλου, οὔτε εἰς ἐκείνους οἱ ὁποῖοι ἐπήγαινον εἰς αὐτόν, ἐπειδὴ ὁ νοῦς του ἀφιεροῦτο εἰς θεωρίας.

Ἡμέραν τινὰ τοῦ ἦλθε λογισμὸς νὰ ἐξέλθῃ τοῦ Ὄρους καὶ νὰ μεταβῇ εἰς τὰ μέρη τῆς Αἰτωλίας· οἱ δὲ μαθηταί του τὸν ἠμπόδιζον καὶ αὐτὸς τοὺς ἔλεγεν· «Ἀδύνατον εἶναι νὰ μὴ ὑπάγω». Καὶ βλέπων πὼς δὲν τὸν ἀφήνουν τοὺς εἶπεν· «Ἂς ἀναβῶμεν ἐπάνω εἰς τὸν Ἄθωνα νὰ κάμωμεν ὁλονύκτιον προσευχὴν καὶ δέησιν, δεόμενοι τοῦ Θεοῦ καὶ θέλει μᾶς δείξει τί νὰ κάμωμεν». Τότε τοὺς ἤρεσεν αὕτη ἡ σκέψις, γνωρίζοντες ὅτι τὰ προεγνωσμένα καὶ προωρισμένα ἀπὸ τὸν Θεὸν ἀδύνατον εἶναι νὰ ἐμποδισθοῦν ἀπὸ ἀνθρώπους· καὶ λαβὼν δύο μαθητὰς ἀνέβη εἰς τὸν Ἄθωνα· φθάσαντες δὲ εἰς τὸν Ναὸν τῆς Παναγίας, ἔκαμον κοινὴν δέησιν. Καὶ τοὺς εἶπεν ὁ Ὅσιος· «Καθήσατε ἐδῶ ὀλίγον, ἐγὼ δὲ πηγαίνω νὰ προσευχηθῶ». Ἀφοῦ δὲ προσηυχήθη ὀλίγην ὥραν, ἐπέστρεψε διεφορετικὸς τὴν ὄψιν ἀπὸ τὴν θείαν Χάριν, ἠννόησαν δὲ οἱ μαθηταὶ ὅτι ὀπτασίαν εἶδε, διὸ ἠρώτησαν αὐτόν, οὗτος δὲ τοὺς εἶπεν· «Εἶδον ἕνα ἱεροπρεπῆ καὶ πολιὸν ἄνδρα, ὅστις μοῦ εἶπεν, ὅτι θέλημα Θεοῦ εἶναι νὰ κάμῃς ὅ,τι ἠβουλήθης». Ἔπειτα λαβὼν αὐτοὺς ἀνέβη εἰς τὴν κορυφὴν τοῦ Ἄθωνος διὰ νὰ κάμῃ καὶ ἐκεῖ ὁλονύκτιον ἀγρυπνίαν, τὴν ὁποίαν ποιήσας ἀπεμακρύνθη ὀλίγον ὁ Ὅσιος καὶ σταθεὶς κατ’ ἀνατολὰς προσηύχετο.

Πρωΐας δὲ γενομένης ἦλθεν εἰς ἔκστασιν καὶ ἰδοὺ Ἄγγελος Κυρίου ἔφερεν εἰς αὐτοὺς τρεῖς ἄρτους μαύρους τὸ εἶδος καὶ τοὺς λέγει· «Λάβε καὶ φάγε αὐτούς». Καὶ αὐτὸς εἶπε πρὸς τὸν Ἄγγελον· «Μὴ γένοιτο νὰ φάγω ἀπ’ αὐτοὺς τοὺς ἄρτους». Τοῦ λέγει πάλιν ὁ Ἄγγελος· «Ἀδύνατον εἶναι νὰ μὴ τοὺς φάγητε». Καὶ ταῦτα εἰπὼν ὁ Ἄγγελος ἔφυγεν ἀπὸ αὐτόν.


Ὑποσημειώσεις

[1] Οὗτος ὁ Ἅγιος Νήφων ἑορτάζεται κατὰ τὴν ιαʹ (11ην) Αὐγούστου. Βλέπε τὸν Βίον αὐτοῦ εἰς τὸν τόμον Ηʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[2] Ἔνθα νῦν ἡ τῶν Ἰβήρων καλουμένη Σκήτη τοῦ Τιμίου Προδρόμου.

[3] Ἡ οὐγγία ἀντιστοιχεῖ πρὸς 25 περίπου γραμμάρια.

[4] Τὸ χωρίον Δερβέκιστα ἔχει μετονομασθῆ σήμερον εἰς Ἀνάληψιν. Τὸ δὲ Ἀπόκουρον ἦτο μία ἀπὸ τὰς δέκα ἐπαρχίας, εἰς τὰς ὁποίας εἶχε διαιρεθῆ ἡ Αἰτωλοακαρνανία ἐπὶ Καποδιστρίου (1831-1833). Ἐπὶ Τουρκοκρατίας ἦτο τὸ ἕνα ἀπὸ τὰ δύο ἀρματολίκια εἰς τὰ ὁποῖα ἦτο διῃρημένη τότε ἡ σημερινὴ Τριχωνία.

[5] Περὶ τοῦ Ἀρχιερέως τούτου Ἄρτης Ἀκακίου βλέπε καὶ εἰς τὴν ὑποσημείωσιν τῆς σελίδος 70 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου.

[6] Βλέπε εἰς τὴν δʹ (4ιν) Ἀπριλίου (Τόμος Δʹ) τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε ὁ Ὅσιος οὗτος Θεωνᾶς ἑορτάζεται.