Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ἁγίου Νέου Ὁσιομάρτυρος ΙΑΚΩΒΟΥ καὶ τῶν δύο μαθητῶν αὐτοῦ ΙΑΚΩΒΟΥ Διακόνου καὶ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ Μοναχοῦ τῶν δι’ ἀγχόνης τελειωθέντων κατὰ τὸ ͵αφκ’ (1520) ἔτος.

Ἄλλοτε πάλιν διερχόμενος ὁ Ὅσιος τὰ μέρη τῆς Σκήτης, ἦλθεν εἰς ἔκστασιν· καὶ ἀφοῦ συνῆλθεν ἀπὸ τὴν ὀπτασίαν, λέγει εἰς τὸν ἄλλον μαθητήν του, Θεόγνωστον ὀνομαζόμενον· «Νὰ ἠξεύρετε, ἀδελφοί, ὅτι διὰ τὸ πρᾶγμα τοῦτο θέλω εὔγει εἰς μάκρος, θέλει δὲ γίνει κρίσις καὶ θέλουν ὑπάγει κεφάλαιον». Μὲ τοῦτο δὲ ἐφανέρωσε τὸ τέλος του ὁ τῆς ἀληθείας κήρυξ ὡς καὶ ὕστερον ἔγινεν· ἀντὶ δὲ τούτων τῶν δύο μαθητῶν του, ἄλλους δύο ἐπῆρεν εἰς τὸ Μαρτύριον. Καὶ πάλιν ἄλλοτε περιπατοῦντος εἰς τὰ μέρη τῆς Σκήτης μετά τινος ἀδελφοῦ, διὰ νὰ ἐπισκεφθῇ ἄλλον ἀδελφόν, εὐθὺς ἔγινεν ὁμίχλη πολλὴ καὶ σκότος· ὁ δὲ ἀδελφὸς ἐφοβήθη μήπως πέσουν εἰς κρημνώδεις τόπους καὶ παρεκάλει τὸν Ὅσιον νὰ δεηθῇ τοῦ Θεοῦ νὰ μὴ χαθῶσιν· ὁ δὲ Ὅσιος ἁπλώσας τὰς χεῖρας εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ ποιήσας τὸ σημεῖον τοῦ Σταυροῦ προσηυχήθη, εὐθὺς δὲ ἐσχίσθη ἡ ὁμίχλη εἰς δύο τμήματα καὶ ἐστάθησαν τὸ ἕνα ἀπὸ τὸ ἕνα μέρος τῆς ὁδοῦ καὶ τὸ ἄλλο ἀπὸ τὸ ἄλλο, ἕως οὗ ἔφθασαν ἐκεῖ ὅπου ἐπήγαιναν. Ἄλλοτε δὲ πάλιν ἐξελθόντος τοῦ Ὁσίου ἀπὸ τὴν Μονὴν τοῦ Ἐσφιγμένου καὶ πηγαίνοντος εἰς τὸ κελλίον του, τοῦ ἐπῆλθε δίψα πολλή, διότι ἦτο καιρὸς θέρους· καὶ ἐκεῖνος ὁ τόπος εἶναι παντελῶς ἄνυδρος· μὴ δυνάμενος δὲ νὰ περιπατήσῃ, ἐστάθη εἰς προσευχὴν καὶ εὐθὺς ἐξῆλθεν ὕδωρ, ἐκ τοῦ ὁποίου ἔπιε καὶ εἶτα πάλιν ἐχάθη. Ὅθεν ηὐχαρίστησε τὸν Θεὸν διὰ τοῦτο.

Καὶ ἐρχόμενος πάλιν εἰς τὸ Βατοπαίδιον μὲ δύο μαθητάς του, Μαρκιανὸν καὶ Ἰάκωβον τὸν συμμαρτυρτήσαντα μὲ αὐτόν, εὗρον εἰς τὸν δρόμον κοσμικούς τινας ἀπὸ τὴν νῆσον Σκῦρον καὶ ἠρώτησεν ὁ Ὅσιος πόθεν ἦσαν καὶ διατί ἐπῆγαν ἐκεῖ, αὐτοὶ δὲ ἀπεκρίθησαν ἄλλα ἀντ᾽ ἄλλων, μὴ γνωρίζοντες ποῖος ἦτο. Ἐκεῖνος δὲ νουθετῶν καὶ ἐλέγχων αὐτοὺς τοὺς ἐφανέρωσε τὰ ἀπόκρυφα τῆς καρδίας των· ἐντραπέντες δὲ αὐτοὶ προσέπεσαν εἰς τοὺς πόδας τοῦ Ὁσίου καὶ ἐζήτουν συγχώρησιν, εὐλογηθέντες δὲ ὑπ’ αὐτοῦ ἀνεχώρησαν εὐχαριστοῦντες τὸν Θεόν, διότι τοὺς ἠξίωσε καὶ εἶδον τοιοῦτον ἄνθρωπον. Ὁμοίως τὴν ἰδίαν ἡμέραν συνήντησε καὶ ἕνα Ἱερομόναχον Σέρβον, εἰς τὸν ὁποῖον μὲ τὸ διορατικόν του χάρισμά εἶπεν ὅσα εἶχε κατὰ διάνοιαν, τὸ ἀξίωμά του, πόθεν εἶναι, διατί εὑρέθη ἐκεῖ, καὶ ὅσα εἶχε κάμει ὅλα τοῦ τὰ ἐφανέρωσεν ὁ Ὅσιος· καὶ ἰδόντες οἱ μαθηταὶ αὐτὰ ἐθαύμασαν, περισσότερον δὲ ἐκεῖνος ὁ Ἱερεύς, ὅστις ἐδόξασε τὸν Θεόν, διότι τὸν ἠξίωσε νὰ ἴδῃ τοιοῦτον Ὅσιον καὶ νὰ συνομιλήσῃ μετ’ αὐτοῦ. Ταῦτα δὲ ἔκαμεν ὁ Ὅσιος πρὸς πληροφορίαν καὶ ἐνίσχυσιν τῶν μαθητῶν του, διότι διαβάλλοντες αὐτοὺς τινὲς φθονεροί, τοὺς ἔλεγον ὅτι δὲν εἶχεν ὁ Ὅσιος διορατικὸν χάρισμα.


Ὑποσημειώσεις

[1] Οὗτος ὁ Ἅγιος Νήφων ἑορτάζεται κατὰ τὴν ιαʹ (11ην) Αὐγούστου. Βλέπε τὸν Βίον αὐτοῦ εἰς τὸν τόμον Ηʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[2] Ἔνθα νῦν ἡ τῶν Ἰβήρων καλουμένη Σκήτη τοῦ Τιμίου Προδρόμου.

[3] Ἡ οὐγγία ἀντιστοιχεῖ πρὸς 25 περίπου γραμμάρια.

[4] Τὸ χωρίον Δερβέκιστα ἔχει μετονομασθῆ σήμερον εἰς Ἀνάληψιν. Τὸ δὲ Ἀπόκουρον ἦτο μία ἀπὸ τὰς δέκα ἐπαρχίας, εἰς τὰς ὁποίας εἶχε διαιρεθῆ ἡ Αἰτωλοακαρνανία ἐπὶ Καποδιστρίου (1831-1833). Ἐπὶ Τουρκοκρατίας ἦτο τὸ ἕνα ἀπὸ τὰ δύο ἀρματολίκια εἰς τὰ ὁποῖα ἦτο διῃρημένη τότε ἡ σημερινὴ Τριχωνία.

[5] Περὶ τοῦ Ἀρχιερέως τούτου Ἄρτης Ἀκακίου βλέπε καὶ εἰς τὴν ὑποσημείωσιν τῆς σελίδος 70 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου.

[6] Βλέπε εἰς τὴν δʹ (4ιν) Ἀπριλίου (Τόμος Δʹ) τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε ὁ Ὅσιος οὗτος Θεωνᾶς ἑορτάζεται.