Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ἁγίου Νέου Ὁσιομάρτυρος ΙΑΚΩΒΟΥ καὶ τῶν δύο μαθητῶν αὐτοῦ ΙΑΚΩΒΟΥ Διακόνου καὶ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ Μοναχοῦ τῶν δι’ ἀγχόνης τελειωθέντων κατὰ τὸ ͵αφκ’ (1520) ἔτος.

Καὶ ὁ Ὅσιος τοῦ εἶπεν· «Ἐὰν εἰς τὰ ἰδικά μου λόγια δὲν πιστεύῃς, πίστευε κἂν τοῦ Εὐαγγελίου· ὅτι ὁ Κύριος λέγει· «Δύσκολον εἶναι νὰ ὑπάγῃ ὁ πλούσιος εἰς τὴν Βασιλείαν τῶν οὐρανῶν», καθὼς καὶ σὺ τὸ ἀναγιγνώσκεις». Καὶ ἐκεῖνος λέγει εἰς τὸν Ὅσιον· «Δὲν βεβαιοῦμαι εἰς τοὺς λόγους σου, ἂν εἶναι ἀληθινοί, ἂν δὲν ἴδω κανὲν σημεῖον ἀπὸ σέ». Καὶ ὁ Ὅσιος τοῦ εἶπε· «Καὶ τί σημεῖον ζητεῖς ἀπὸ ἐμέ;» (ἦτο δὲ καιρὸς θέρους καὶ ἀβροχία). «Νὰ δεηθῇς τοῦ Θεοῦ νὰ βρέξῃ». Καὶ ὁ Ὅσιος τοῦ λέγει· «Περίμενε ὀλίγον ἕως νὰ ὑπάγω εἰς τὸ κελλίον μου». Λέγει Ἱερεύς· «Ὄχι, ἀλλὰ τώρα θέλω νὰ γίνῃ αὐτό». Τότε μὲ παράδειγμα τοῦ εἶπεν ὁ Ὅσιος· «Ἐὰν βασιλεὺς ἐπίγειος ἀποστείλῃ δοῦλόν του εἰς ὑπηρεσίαν, καὶ κάμῃ ἐκεῖνο, ὅπου τὸν προστάξῃ, ὅταν ἐπιστρέψῃ, δὲν ζητεῖ ἀπὸ τὸν βασιλέα εὐθὺς χάρισμα, ἀλλὰ πρῶτον πηγαίνει εἰς τὸν οἶκόν του καὶ ἀλλάσσει τὴν στολήν του, ὕστερα δὲ ἔρχεται ἐμπρὸς εἰς τὸν βασιλέα καὶ λαμβάνει τὸ χάρισμα». Διὰ τοῦτο καὶ ἡμεῖς πρέπει πρῶτον νὰ παρασταθῶμεν εἰς τὸν ἐπουράνιον Βασιλέα, καὶ τότε νὰ ζητήσωμεν αὐτό, ὅπου θέλεις!». Καὶ ταῦτα εἰπὼν ἐπῆγεν εἰς τὸ κελλίον του· τὴν δὲ ἄλλην ἡμέραν, ᾤ τῶν θαυμασίων σου, Κύριε! μεγάλη βροχὴ ἔπεσε καὶ ὅσοι εἶδον ἐδόξασαν τὸν Θεόν.

Ἡμέραν τινὰ κατέβη ὁ Ὅσιος εἰς τὴν Μονὴν τῶν Ἰβήρων καὶ ἐδίδασκε τοὺς Μοναχοὺς περὶ ἀκτημοσύνης, ἠλέγχοντο δὲ ὅλοι οἱ ἀκούοντες ἀπὸ τὴν συνείδησίν των· διὰ τοῦτο καὶ ὅσοι εἶχον περισσότερα ἐνδύματα τὰ ἔφερον εἰς τὸν Ὅσιον, αὐτὸς δὲ ἔκραζε τοὺς μὴ ἔχοντας καὶ τὰ ἔδιδε· Μοναχὸς δέ τις ἐνεδύθη δύο ὑποκάμισα καὶ ἐλθὼν λέγει εἰς τὸν Ὅσιον· «Ἓν ὑποκάμισον ἔχω καὶ παρακαλῶ σε, Πάτερ μου, δός μοι ἄλλο ἕν». Ὁ δὲ Ὅσιος τοῦ εἶπεν· «Ἔλα πλησίον μου». Καὶ σηκώσας τὸ ἓν ἐφάνη καὶ τὸ ἄλλο καὶ λέγει εἰς αὐτόν· «Τοῦτο τί εἶναι, τέκνον μου;». Καὶ ἐκεῖνος ἐντραπεὶς ἀνεχώρησεν. Ἄλλοτε πάλιν καθήμενος μετ’ ἄλλων εἰς τὴν τράπεζαν ἔτρωγε καὶ λαβὼν μέρος ἰχθύος, τὸ ὁποῖον ἦτο εἰς τὴν τράπεζαν, τὸ ἔβαλε παράμερα λέγων· «Ἀπὸ τὸ δεῖνα Μοναστήριον ἔρχεται ἀδελφὸς πρὸς ἡμᾶς». Καὶ μὲ τὸν λόγον ἔκρουσε τὴν θύραν ὁ ἀδελφός· ὁ δὲ Ὅσιος λαβὼν τὸ τεμάχιον ἔβαλεν ἐμπρός του λέγων· «Λάβε, ἀδελφέ, καὶ σὺ τὸ μερίδιόν σου». Καὶ οἱ καθεζόμενοι ἐθαύμασαν καὶ ἐδόξασαν τὸν Θεόν. Καὶ ἄλλοτε καθήμενος εἰς τὸ κελλίον μὲ μαθητήν, εἶπεν εἰς αὐτόν· «Πάτερ, ὑπάγωμεν εἰς τὴν Μονὴν τῶν Ἰβήρων νὰ μᾶς φιλεύσουν». Καὶ ὁ Ὅσιος τοῦ εἶπε· «Ὑπόμεινε ὀλίγον, διότι μᾶς ἔρχεται ἀπὸ τὸ Μοναστήριον τοῖ Παντακράτορος ὁ Παπα-Θεωνᾶς, ἔνοικον ἔχων τὸν Χριστόν, φέρων καὶ ὀλίγας εὐλογίας μὲ ἄλλο φαγητόν». Καὶ μὲ τὸν λόγον ἔκρουσε τὴν θύραν ὁ Παπα-Θεωνᾶς καὶ ὁ μαθητής του ἐμέτρησε τὰς εὐλογίας, καὶ τὰς εὗρεν ὅσας εἶπεν ὁ Ὅσιος καὶ ἐδόξασε τὸν Θεόν.


Ὑποσημειώσεις

[1] Οὗτος ὁ Ἅγιος Νήφων ἑορτάζεται κατὰ τὴν ιαʹ (11ην) Αὐγούστου. Βλέπε τὸν Βίον αὐτοῦ εἰς τὸν τόμον Ηʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[2] Ἔνθα νῦν ἡ τῶν Ἰβήρων καλουμένη Σκήτη τοῦ Τιμίου Προδρόμου.

[3] Ἡ οὐγγία ἀντιστοιχεῖ πρὸς 25 περίπου γραμμάρια.

[4] Τὸ χωρίον Δερβέκιστα ἔχει μετονομασθῆ σήμερον εἰς Ἀνάληψιν. Τὸ δὲ Ἀπόκουρον ἦτο μία ἀπὸ τὰς δέκα ἐπαρχίας, εἰς τὰς ὁποίας εἶχε διαιρεθῆ ἡ Αἰτωλοακαρνανία ἐπὶ Καποδιστρίου (1831-1833). Ἐπὶ Τουρκοκρατίας ἦτο τὸ ἕνα ἀπὸ τὰ δύο ἀρματολίκια εἰς τὰ ὁποῖα ἦτο διῃρημένη τότε ἡ σημερινὴ Τριχωνία.

[5] Περὶ τοῦ Ἀρχιερέως τούτου Ἄρτης Ἀκακίου βλέπε καὶ εἰς τὴν ὑποσημείωσιν τῆς σελίδος 70 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου.

[6] Βλέπε εἰς τὴν δʹ (4ιν) Ἀπριλίου (Τόμος Δʹ) τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε ὁ Ὅσιος οὗτος Θεωνᾶς ἑορτάζεται.