Λόγος Β’. Πανηγυρικὸς εἰς τὸν Θεῖον Εὐαγγελισμὸν τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ Ἀειπαρθένου ΜΑΡΙΑΣ.

Ἀλλὰ φαίνεταί μοι εὐλόγως νὰ μοὶ ἀποκρίνεται ἡ Παρθένος· ὅτι ἐπειδὴ μὲ αὐτὴν κατώκει ὁ Κύριος, ὅστις ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται, ταπεινοῖς δὲ δίδωσιν χάριν, πρεπόντως ἐταπεινώθη· καὶ γνωρίζουσα, ὅτι ἐγγὺς ὁ Κύριος τοῖς συντετριμμένοις τῇ καρδίᾳ, ἔπρεπε νὰ ἑτοιμασθῇ μὲ πᾶσαν ταπείνωσιν, διὰ νὰ δεχθῇ τὸν θεῖον Λόγον.

Ἀπελλῆς ἐλέγετο ἐκεῖνος ὁ περίφημος ζωγράφος, ὅστις ὅσας εἰκόνας ἔκαμε, τόσα θαύματα ἀφῆκε. Μέσα δὲ εἰς τὰ ἄλλα, τὰ ὁποῖα μὲ τόσον κάλλος καὶ ἐπιμέλειαν ἐζωγράφησεν, ἐζωγράφησε καὶ ἕνα στάχυν καὶ ἐπάνω εἰς αὐτὸν μίαν περιστερὰν τόσον πιστά, ὥστε ἡ ἰδία φύσις ἐκοκκίνησε νικημένη ἀπὸ τὴν τέχνην. Ὅμως περισσοτέραν κατηγορίαν παρὰ τιμὴν ἐπροξένησεν εἰς τὸν Ἀπελλῆν αὐτὴ ἡ θαυμαστὴ ζωγραφία. Ἐπειδή, ὅσοι τὴν ἔβλεπον, ἂν καὶ ἐθαύμαζον τὴν ὡραιότητα τῶν χρωμάτων, τὴν συμμετρίαν τῶν γραμμῶν, ὅμως τὸ εἶδος μόνον ἐμέμφοντο λέγοντες· «Δὲν εἶναι δυνατὸν εἷς μικρὸς στάχυς ὀρθὸς νὰ βαστάζῃ μίαν περιστεράν, δίχως νὰ κλίνῃ ἀπὸ τὸ βάρος· «Οὐχ οἷόν τε ἄσταχυν ἀκλινῆ βαστάζειν περιστεράν». Στάχυς φθαρτός, χορτάρι τῆς γῆς εἶναι ὁ ἄνθρωπος· «Ἄνθρωπος ὡσεὶ χόρτος» (Ψαλμ. ρβ’ 15), περιστερὰ εἶναι τὸ Πανάγιον Πνεῦμα· «καὶ (εἶδε) τὸ Πνεῦμα ὡσεὶ περιστερὰν καταβαῖνον ἐπ’ αὐτόν» (Μάρκ. α’ 10). Ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἵσταται ὀρθὸς καὶ σοβαρὸς μὲ τὴν ὑπερηφάνειαν, δὲν ἠμπορεῖ ποτὲ νὰ ἑυρίσκεται μετ’ αὐτοῦ ἡ Χάρις τοῦ Παναγίου Πνεύματος, ἐπειδὴ «Ἀκάθαρτος παρὰ Θεῷ πᾶς ὑψηλοκάρδιος» (Παρ. ιϛ’ 5). Διὰ τοῦτο λοιπὸν ἡ παναμώμητος Κόρη, ἀκούουσα ἀπὸ τὸν Ἄγγελον, τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον· «Πνεῦμα Ἅγιον ἐπελεύσεται ἐπὶ σέ» (Λουκ. α’ 35), πρεπόντως, μὲ πᾶσαν ταπείνωσιν, ἀπεκρίθη· «Ἰδοὺ ἡ δούλη Κυρίου, γένοιτό μοι κατὰ τὸ ρῆμα σου» (αὐτ. 38) καὶ μετὰ τούτους τοὺς γλυκεῖς λόγους, ὡς μὲ χρυσῆν ἅλυσον, ἔσυρεν ἀπὸ τὸν οὐρανὸν εἰς τὴν γῆν τὸν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ καὶ μὲ μεταφορὰν ὄχι πλέον ἀκουστήν, τὸν μετέφερεν ἀπὸ τὸν κόλπον τοῦ Πατρὸς εἰς τὰ παρθενικὰ καὶ ἀμόλυντα αὐτῆς σπλάγχνα. Ὅθεν, ὁ ἴδιος ὁ Θεός, διὰ στόματος τοῦ Προφητάνακτος, λέγει· «Τὰ λόγια σου ὑπὲρ μέλι τῷ στόματί μου» (Ψαλμ. ριη’ 103) «αὐτὰ μὲ ὡδήγησαν καὶ ἤγαγόν με εἰς ὄρος ἅγιόν σου» (Ψαλμ. μβ’ 3)· ὅπου ὄρος ἄλλο δὲν εἶναι παρὰ ἡ ἡγιασμένη γαστὴρ τῆς Θεομήτορος· τὸ μαρτυρεῖ ὁ ἴδιος ὁ Δαυΐδ· «Τὸ ὄρος ὃ ηὐδόκησεν ὁ Θεὸς κατοικεῖν ἐν αὐτῷ» (Ψαλμ, ξζ’ 17), καὶ ὁ Ἀββακοὺμ «Ὁ Θεὸς ἀπὸ Θαιμὰν ἥξει καὶ ὁ ἅγιος ἐξ ὄρους κατασκίου δασέος» (Ἀβ. γ’ 3).


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ θερμοτάτη αὕτη δέησις, τοῦ νεαροῦ τότε Μηνιάτου ὑπὲρ τῆς ἀπελευθερώσεως τοῦ Ἑλληνικοῦ γένους ἀπὸ τοῦ τουρκικοῦ ζυγοῦ, ἐπέπρωτο νὰ ἐκπληρωθῇ μετὰ 133 ἀκόμη ἔτη, ὅτε διὰ τῆς ἐκραγείσης ἐν ἔτει 1821 Ἕλληνικῆς Ἐπαναστάσεως ἐπετεύχθη μετὰ σκληροὺς ἀγῶνας ἡ παλιγγενεσία τῆς Ἑλλάδος.