Λόγος Β’. Πανηγυρικὸς εἰς τὸν Θεῖον Εὐαγγελισμὸν τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ Ἀειπαρθένου ΜΑΡΙΑΣ.

Ἀπεκρίθη ὁ Ἄγγελος· «Μὴ ἐξετάζῃς, ὦ Παρθένε, τοῦ μυστηρίου τὸν τρόπον. Ὅσον οὗτος κατανοεῖται, τόσον διαμένει ἀπόρρητος· καὶ ὅσον πολυπραγμονεῖται, τόσον συγχύζει τὸν νοῦν. Τοῦτο μόνον σοὶ λέγω, ὅτι «Πνεῦμα Ἅγιον ἐπελύσεται ἐπὶ σὲ» (Λουκ. α’ 35). Τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον, τὸ ἀγαθόν, τὸ ἡγεμονεῦον, ἡ νοερὰ πηγὴ τῆς σοφίας, ὁ τῶν χαρισμάτων θησαυρός, ὅστις κάμνει τοὺς Προφήτας, ὅστις τελειοῖ τοὺς Διδασκάλους, ἐκεῖνος θέλει εἰσέλθει εἰς τὴν ἱεράν σου γαστέρα μὲ θαυμαστὴν ἐνέργειαν καὶ ἀπὸ τὰ παρθενικά σου σπλάγχνα θέλει θρέψει τὸ πανάχραντον Σῶμα τοῦ θεανθρώπσυ Λόγου· «καὶ δύναμις Ὑψίστου ἐπισκιάσει σοι» (αὐτόθι)· ἡ δύναμις τοῦ Θεοῦ θέλει σὲ ἐνδυναμώσει, θέλει σὲ ἁγιάσει, διὰ νὰ γίνῃς δοχεῖον χωρητικὸν τῆς Θεότητος. Οὕτως εἶναι διατεταγμένον εἰς τὸ μέγα συμβούλιον τοῦ οὐρανοῦ, εἰς τὴν γερουσίαν τῶν μακαρίων Ἀγγέλων. Οὕτως ὁ προαιώνιος Πατὴρ προώρισεν, ἀπὸ Σὲ τὴν Παρθένον νὰ λάβῃ, ὁμοίωμα ἀνθρώπου ὁ Θεός, διὰ νὰ ἀποκαταστήσῃ τὴν χαμένην εἰκόνα τῆς ἀνθρωπότητος».

Μὲ τοιούτους καὶ ὁμοίους θείους λογισμοὺς καταπειθομένη ἡ Παρθένος, ἤνοιξε, τέλος πάντων, ἐκεῖνα τὰ νεκταρώδη χείλη καὶ μὲ τοιαύτην ταπείνωσιν ἀπεκρίθη πρὸς τὸν Γαβριήλ. «Ἰδοὺ ἡ δούλη Κυρίου, γένοιτό μοι κατὰ τὸ ρῆμά σου» (Λουκ. α’ 38). Ὡσὰν νὰ ἤθελεν εἴπει· «Ὦ Ἀρχάγγελε, ἐπειδὴ εἶσαι ἀγγελιαφόρος τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ, ἐξ ἀνάγκης καὶ οἱ λόγοι σου εἶναι ἀληθινοί· εἰς τὴν γαλακτομελιρρέουσαν γλῶσσαν σου δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ εὑρίσκεται πικρὸν δηλητήριον ἀπάτης. Ὅθεν, ἂν καὶ δὲν εἶμαι ἀξία νὰ βαστάσω τὸν τὰ πάντα βαστάζοντα, νὰ γεννήσω τὸν Ποιητήν μου καὶ νὰ γίνω μήτηρ τοῦ Πλάστου, ὅμως μὲ πᾶσαν ταπείνωσιν προσπίπτω καὶ ἂς γραφῇ εἰς ἐμὲ ὁ θεῖος Λόγος. Πόκος εἶμαι κενός, ἂς καταβῇ εἰς ἐμὲ ἡ δρόσος τοῦ Παναγίου Πνεύματος. Παρθένος εἶμαι καθαρά, ἂς πάρῃ ἀπὸ ἐμὲ, σάρκα ἀνθρώπινον ὁ προαιώνιος Θεός· «Ἰδοὺ ἡ δούλη Κυρίου, γένοιτό μοι κατὰ τὸ ρῆμά σου» (αὐτόθι). Ὦ βάθος ταπεινώσεως, ὅπερ μᾶς ἀναβιβάζει εἰς τοὺς οὐρανούς! Ὦ θαυμαστὴ δύναμις μιᾶς παρθένου Κόρης, ἥτις μὲ ἓν «γένητο» κάμνει τὸν Θεὸν καὶ ἀνταλλάσσει μὲ τὴν γῆν τοὺς ἀστέρας! Ἀλλὰ διὰ ποίαν ἀφορμήν, πανακήρατε Κόρη, θεόσοφε Μαριάμ, τώρα, ὅτε ὑψώθης εἰς τόσην μεγαλειότητα καὶ τιμήν, ρίπτεσαι εἰς τόσην ταπείνωσιν; Τάχα δὲν ἔπρεπε νὰ δοξασθῇς, ἀφοῦ ἔγινες δοχεῖον χωρητικὸν τῆς Θεότητος καὶ θρόνος ἡλιοστάλακτος τοῦ Βασιλέας τῆς δόξης; Σὺ τώρα εἶσαι Μήτηρ Θεοῦ καὶ πῶς καλεῖσαι δούλη Κυρίου; «Ἰδοὺ ἡ δούλη Κυρίου, γένοιτό μοι κατὰ τὸ ρῆμα σοι» (αὐτόθι).


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ θερμοτάτη αὕτη δέησις, τοῦ νεαροῦ τότε Μηνιάτου ὑπὲρ τῆς ἀπελευθερώσεως τοῦ Ἑλληνικοῦ γένους ἀπὸ τοῦ τουρκικοῦ ζυγοῦ, ἐπέπρωτο νὰ ἐκπληρωθῇ μετὰ 133 ἀκόμη ἔτη, ὅτε διὰ τῆς ἐκραγείσης ἐν ἔτει 1821 Ἕλληνικῆς Ἐπαναστάσεως ἐπετεύχθη μετὰ σκληροὺς ἀγῶνας ἡ παλιγγενεσία τῆς Ἑλλάδος.