Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῆς Ὁσίας Μητρὸς ἡμῶν ΘΕΟΔΩΡΑΣ τῆς Βασιλίσσης.

Παρ’ ὅλον δὲ ὅτι εἶχον τὴν ἐπίγειον βασιλείαν, ἐφρόντιζον μᾶλλον πῶς να ἀποκτήσωσι τὴν οὐράνιον, διὰ μέσου τῶν καλῶν καὶ ἐναρέτων πράξεων, τῶν ὁποίων ἀρχηγὸς καὶ διδάσκαλος ἦτο ἡ Ἁγία. Τοιούτους κάμνει ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ ἐκείνους, οἵτινες εἶναι εὐλαβεῖς εἰς τὰ θεῖα, ἐπειδὴ ἔχοντες αὐτὸν τὸν φόβον τοῦ Θεοῦ ἐρριζωμένον εἰς τὴν καρδίαν των, ὑποχρεώνουσιν αὐτὸν τὸν Θεὸν νὰ τοὺς ἀνταμείψῃ πλουσίως, ὄχι μόνον ἀποδίδων εἰς αὐτοὺς τὴν οὐράνιον Βασιλείαν, ἀλλὰ καὶ ἐδῶ εἰς τὴν πρόσκαιρον ζωὴν νὰ ἐκπληροῖ τὰς ἐπιθυμίας των. Πράγματι, τόσον κατέπεισεν ἡ Ἁγία Θεοδώρα τὸν βασιλέα Μιχαὴλ εἰς τὸ καλόν, ὥστε τὸν ἔκαμε καὶ κατεφρόνησεν ὅλα τὰ πρόσκαιρα καὶ φθαρτὰ τούτου τοῦ κόσμου καὶ ἔγιναν καὶ οἱ δύο των πηγὴ τῆς ἐλεημοσύνης. Πρὸς τούτοις συνεβούλευσε τὸν βασιλέα καὶ ἔκτισε δύο ὡραιοτάτους καὶ πανσέπτους Ναούς, τῆς Παναγίας Παντανάσσης καὶ τῆς Παναγίας ἐν τῇ Ὁδῷ τῆς Βρύσεως, κτίσασα ἐκ θεμελίων καὶ ἡ ἰδία Ἁγία Θεοδώρα Ναὸν εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου, ὅπου ἔγινε καὶ γυναικεῖον Μοναστήριον.

Μετ’ ὀλίγον καιρὸν ἀπέθανεν ὁ βασιλεὺς Μιχαήλ. Ὅθεν μείνασα ἡ Ἁγία ἐλευθέρα νὰ κάμῃ ὅσα αὐτὴ ἐπεθύμει, ἔγινεν εὐθὺς Μοναχή. Ἔκτοτε ηὔξησε τὰς νηστείας καὶ ἀγρυπνίας καὶ λοιπὰς ἀγαθοεργίας ὅπου ἔκαμνε, προσθέτουσα εἰς τοὺς κόπους της, κόπους, εἰς τὰς ἀγρυπνίας της, ἀγρυπνίας, εἰς τὰς ὁλονυκτίας καὶ στάσεις καὶ προσευχάς, περισσοτέρας, εἰς τὰς ψαλμῳδίας καὶ ὕμνους, ὕμνον καὶ ψαλμῳδίαν, μανθάνουσα καὶ ἐκπαιδεύουσα τὸν ἑαυτόν της εἰς τοὺς κόπους τῆς ἀρετῆς. Ἐταλαιπώρει τὸ σῶμα μὲ τὰς μεγάλας νηστείας· ὑπετάσσετο εἰς ὅλας τὰς Μοναχὰς ἐκείνας, αἱ ὁποῖαι ἦσαν τότε μετ’ αὐτῆς καὶ ὑπηρέτει ὅλας, χωρὶς ὀκνηρίαν. Ἂν ἔβλεπέ τινα ὅστις ἠδικεῖτο, ἔμενε πλησίον του καὶ τὸν ἐβοήθει· εἰς τὰ ὀρφανὰ καὶ χήρας ἔδιδεν ὅσον ἔπρεπε, τὰς πικραμένας καὶ λυπημένας ἐπαρηγόρει καὶ τοῖς πᾶσιν ἐγένετο τὰ πάντα, καθὼς λέγει ὁ θεσπέσιος Παῦλος (Α’ Κορ. θ’ 22), διὰ νὰ τοὺς κερδίσῃ ὅλους καὶ νὰ τοὺς φέρῃ εἰς τὸ δίκτυον τῆς ἀρετῆς καὶ τῆς καλῆς πράξεως, ὡς ὁρίζει ὁ θεῖος Ματθαῖος, σήμερον. Οὕτως ἔζησε χρόνους ἱκανούς, στολίζουσα ὄχι μόνον τὸν ἑαυτόν της μὲ ἀρετάς, ἀλλὰ καὶ τὸν Ναὸν μὲ κάθε εἴδους ἱερὰ καὶ ἄλλα πολύτιμα ἀφιερώματα.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἀλέξιος Αʹ ὁ Κομνηνός, αὐτοκράτωρ τοῦ Βυζαντίου (1081-1118).

[2] Νικόπολις· ἀρχαία πόλις τῆς Ἠπείρου, εἰς τὴν εἴσοδον τοῦ Ἀμβρακικοῦ κόλπου, 6 χ.λ.μ. βορείως τῆς Πρεβέζης. Σῷζονται σημαντικὰ ἐρείπια αὐτῆς ἀποκαλυφθέντα κατὰ τὰς ἀνασκαφάς. Τὴν πόλιν ἐπεσκέφθη καὶ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ἥτις ἔγινε σημαντικὸν κέντρον τοῦ Χριστιανισμοῦ. Διὰ τὴν ἀρχαίαν αὐτὴν σπουδαίαν πόλιν ὁ Μητροπολίτης Πρεβέζης φέρει τὸν τίτλον: Νικοπόλεως καὶ Πρεβέζης.

[3] Παλαιὰ Πρέβεζα εἶναι ἡ Νικόπολις, περὶ ἧς βλέπε εἰς τὴν προηγούμενην ὑποσημείωσιν.

[4] Τὸ σημερινὸν Βεράτιον τῆς Ἀλβανίας.

[5] Χριστόπολις εἶναι τὸ βυζαντινὸν ὄνομα τῆς σημερινῆς πόλεως Καβάλλας.

[6] Ἰωάννης Βʹ Ἀσὰν, βασιλεὺς τῶν Βουλγάρων (1208-1241).

[7] Πρόκειται περὶ τῆς πόλεως Στάρα Ζαγορὰ τῆς Βουλγαρίας, ἡ ὁποία εὑρίσκεται εἰς τὴν Ἀνατολικὴν Ρωμυλίαν, καὶ οὐχὶ περὶ τῆς Ζαγορᾶς τοῦ Πηλίου, ὡς θὰ ἦτο δυνατὸν νὰ ὑποθέσῃ τις παρασυρόμενος ἀπὸ τὸ ὄνομα.