Τῇ ΙΕ’ (15ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνός, μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν ΠΑΧΩΜΙΟΥ.

Ὁ Ἀθηνόδωρος ὅμως ἀπεκρίθη· «Ἀδύνατον εἶναι, ἀδελφέ, νὰ μὴ ἐργάζωμαι, ἐπειδὴ ὁ Ἀπόστολος λέγει· «Εἴ τις οὐ θέλει ἐργάζεσθαι, μηδὲ ἐσθιέτω» (Β’ Θεσσ. γ’ 10)· ὁ ἀργὸς δηλαδὴ νὰ μὴ τρώγῃ τίποτε. Εἶπε τότε ὁ ἀδελφός· «Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος εἶπε τοῦτο δι’ ἐκείνους οἱ ὁποῖοι οὔτε σωματικῶς οὔτε πνευματικῶς ἐργάζονται. Ἀλλ’ ὅστις ἀσθενεῖ ἢ ἐργάζεται πνευματικὰς ὑπηρεσίας, δὲν ἔχει διὰ τοῦτο ἁμάρτημα. Ἂν πάλιν δὲν θέλῃς νὰ παραμένῃς ἄεργος, ἄλειφε, τοὐλάχιστον καθ’ ἑκάστην ἑσπέραν τὰς χεῖρας σου μὲ ἔλαιον, ἵνα μὴ βλάπτεσαι ἀκόμη περισσότερον».

Ἐφήρμοσε λοιπὸν τὴν ὁδηγίαν ταύτην δι’ ὀλίγας ἡμέρας ὁ Ἀθηνόδωρος, ἀλλ’ ἀντὶ νὰ ὠφεληθῇ, χειρότερον ἐβλάβη, ἐπειδὴ αἱ χεῖρές του ἔγιναν μαλακώτεραι καὶ περισσότερον ἐκέντων ταύτας αἱ ἄκανθαι τῶν βούρλων. Τοῦτο μαθὼν ὁ Παχώμιος μετέβη πρὸς ἐπίσκεψίν του καὶ τοῦ εἶπε· «Τίς σὲ ἠνάγκασε νὰ ἐργασθῇς; Καὶ διατὶ ἤλειψες τὰς χεῖρας σου δι’ ἐλαίου; Δὲν δύναται τάχα νὰ σὲ ἰατρεύσῃ ὁ Κύριος; Ναί, δύναται, ἀληθέστατα. Ἀλλὰ πρὸς ὠφέλειαν τῆς ψυχῆς σου καὶ κατ’ οἰκονομίαν, συνεχώρησε νὰ ἔχῃς ταύτην τὴν ἀσθένειαν». Τότε ὁ ἀείμνηστος, ὡς νὰ εἶχεν ὑποπέσει εἰς μέγα ἀνόμημα, ἐποίησε μετάνοιαν εἰπών· «Ἥμαρτον, Πάτερ. Δεήθητι παρακαλῶ τοῦ Κυρίου νὰ συγχωρήσῃ τὴν ἁμαρτίαν μου». Οὕτως ὁ θαυμάσιος Ἀθηνόδωρος ἔμεινεν ἐπὶ ἕνα χρόνον κλαίων διὰ τὸ ἀνόμημα τοῦτο καὶ τρώγων ἀνὰ δύο ἡμέρας μίαν μόνον φοράν. Εἶχε δὲ οὗτος καὶ ἄλλας ἀρετάς. Διὰ τοῦτο ὁ Ὅσιος ἔστελλεν αὐτὸν πολλάκις εἰς τὰ ἄλλα Μοναστήρια διὰ νὰ παραδειγματίζῃ τοὺς ἄλλους ἀδελφούς.

Ἀλλὰ καὶ ἄλλοι πολλοὶ ἦσαν ἐνάρετοι, τοὺς ὁποίους, ἐὰν θελήσω νὰ ἀναφέρω κατ’ ὄνομα, οὐδέποτε θέλω περατώσει τὴν διήγησίν μου. Διότι ἅπαντες οἱ ἀδελφοὶ ἐπορεύοντο θεαρέστως. Ἐὰν δὲ ἦσαν καί τινες ἀμελεῖς, διωρθοῦντο διὰ τῶν παραδειγμάτων τῶν ἄλλων, οἵτινες τόσον ἐπιμελῶς ἐφύλαττον τὴν ἀκρίβειαν τοῦ Μοναχικοῦ βίου, ὥστε οὔτε νὰ ὁμιλήσῃ τις ἐτόλμα εἰς οἷον δήποτε διακόνημα καὶ ἂν ἠσχολεῖτο, ἐκτὸς ἐὰν ἦτο μεγάλη ἀνάγκη. Διότι ὁ Ἅγιος περιώδευε πολλάκις ἡσύχως εἰς ὅλον τὸ Μοναστήριον καὶ ὅσους ἤκουε νὰ ἀργολογοῦν κατὰ τὴν ἐκτέλεσιν τῆς διακονίας των, ὅταν δηλαδὴ ἐζύμωνον ἤ ἔπλαθον ἢ ἐφούρνιζον ἢ ἔκαμνον οἵαν δήποτε ἄλλην ὑπηρεσίαν, ἐτιμώρει τούτους διὰ βαρέος κανόνος. Οὕτως ἐσυνήθισαν τὴν σιωπὴν εἰς ὅλα τὰ Μοναστήρια τοῦ Ἁγίου.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ Ἑλληνικὸς Βίος τοῦ Ὁσίου Παχωμίου σῴζεται ἐν τῇ Μεγίστῃ Λαύρᾳ, ἐν τῇ Ἱ. Μονῇ τῶν Ἰβήρων καὶ ἐν ἄλλαις, οὗ ἡ ἀρχή· «Ὄντως ἀληθὴς ἡ θρυλουμένη παροιμία». Τοῦτον μετενεγκὼν εἰς τὴν ἁπλῆν Ἑλληνικὴν ἐξέδωκε τύποις ὁ ἱερὸς Ἀγάπιος ὁ Κρής, συμπεριλαβὼν αὐτὸν εἰς τὴν «Καλοκαιρινήν», ἐξ ἧς παραληφθεὶς ὑφ’ ἡμῶν παρατίθεται ἐνταῦθα, διεσκευασμένος κατὰ τὴν φράσιν. Τὴν ᾀσματικὴν τοῦ Ὁσίου τούτου Ἀκολουθίαν συνεπλήρωσεν ἄριστα ὁ σοφολογιώτατος διδάσκαλος Χριστοφόρος ὁ Προδρομίτης. Ἑτέρα αὐτοῦ πλήρης Ἀκολουθία, ποίημα τοῦ Μοναχοῦ Ἰωάσαφ, εὑρίσκεται ἔτι ἀνέκδοτος εἰς Κώδικα τῶν Καυσοκαλυβίων τοῦ Ἁγίου Ὄρους.

[2] Ἡ μνήμη αὐτοῦ ἐπιτελεῖται τὴν ἑπομένην τῆς μνήμης τοῦ Ὁσίου Παχωμίου, ἤτοι τὴν ιϛʹ (16ην) Μαΐου (βλέπε σελ. 426 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου).