Τῇ ΙΕ’ (15ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνός, μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν ΠΑΧΩΜΙΟΥ.

Ἤρχισε τότε νὰ συνδιαλέγεται μετὰ τοῦ Ρωμαίου εἰς τὴν Ἑλληνικὴν καὶ τὴν Λατινικήν. Καὶ ἐθαύμασεν ὁ Ρωμαῖος καὶ ὡμολόγησεν, ὅτι ὁ Ὅσιος ὑπερέβαλλεν ὅλους τοὺς σοφοὺς καὶ ρήτορας. Οὕτω διώρθωσεν αὐτὸν ὁ Ὅσιος καὶ ἐδεήθη πρὸς Κύριον ὑπὲρ ἀφέσεως τῶν ἁμαρτιῶν αὐτοῦ, ὁρίσας δὲ εἰς αὐτὸν καὶ τὸν πρέποντα κανόνα καὶ συγχωρήσας αὐτόν, ἀνεχώρησε.

Τὴν ἐπαύριον, μεταβὰς εἰς τὴν Μονὴν τοῦ Χωσέως, εἶδεν ἐν τῷ μέσῳ τῆς Μονῆς μεγάλην συκῆν, ἐπὶ τῆς ὁποίας ἀνήρχοντο οἱ διαβαίνοντες ἐκεῖθεν καὶ ἔτρωγον τὰ σῦκα κρυφίως. Ὅταν λοιπὸν ἐπλησίασεν, εἶδεν εἰς τὴν κορυφὴν τῆς συκῆς καθήμενον δαίμονα καὶ ἠννόησεν ὅτι οὗτος ἦτο τὸ πνεῦμα τῆς γαστριμαργίας, τὸ ὁποῖον ἐπλάνα τοὺς ξένους νὰ ἀναβαίνωσιν εἰς τὴν συκῆν. Ὅθεν, καλέσας τὸν κηπουρόν, ὀνόματι Ἰωνᾶν, εἶπε πρὸς αὐτόν· «Ἀδελφέ, κόψον τὴν συκῆν, διότι γίνεται σκάνδαλο εἰς ὅσους δὲν ἔχουν γνώμην σταθεράν. Εἶναι δὲ ἐξ ἄλλου καὶ ἄπρεπον νὰ εὑρίσκεται αὕτη εἰς τὸ μέσον τοῦ Μοναστηρίου». Ταῦτα ἀκούσας ὁ Ἰωνᾶς ἐλυπήθη πολύ, διότι αὐτὸς ἐφύτευσε τὴν συκῆν καθὼς καὶ ὅλα τὰ ἄλλα δένδρα καὶ εἶπε πρὸς τὸν Ὅσιον· «Μὴ κόψῃς αὐτήν, Πάτερ μου, διότι πολὺν καρπὸν δίδει εἰς τοὺς ἀδελφούς». Ὅθεν, διὰ νὰ μὴ λυπήσῃ αὐτὸν ὁ Ὅσιος καὶ ἐπειδὴ ἐγνώριζε τὰς ἀρετὰς τοῦ Γέροντος, δὲν τὴν ἔκοψεν. Ὅμως τὴν ἑπομένην ἐξηράνθη ἡ συκῆ καὶ δὲν ἀνέμεινεν ἐπ’ αὐτῆς οὔτε ἓν φύλλον. Τοῦτο τὸ θαυμάσιον ἰδὼν ὁ Ἰωνᾶς μεγάλως ἐλυπήθη. Ὄχι διὰ τὴν ἀπώλειαν τῆς συκῆς, ἀλλ’ ἐπειδὴ παρήκουσε καὶ δὲν ἔκοψεν αὐτήν, εὐθὺς μὲ τὸν λόγον τοῦ Προεστῶτος, ἔκλαιε δὲ τὴν ἁμαρτίαν ταύτην ἕως τέλους τῆς μακαρίας ζωῆς του.

Ἀφ’ ὅτου δὲ ἔκοψε τὴν συκῆν ὁ τρισμακάριος, ποτὲ πλέον δὲν ἔφαγε καρπὸν ἐκ τῶν δένδρων οὐδὲ ὀπώραν, καθ’ ὅλους τοὺς ὀγδοήκοντα πέντε χρόνου, καθ’ οὓς ἔμεινεν εἰς τὸ Μοναστήριον, ἀλλὰ ἔδιδε μόνον εἰς τοὺς ἄλλους ἀδελφοὺς καὶ τοὺς ξένους, οἵτινες καὶ ἔτρωγον ἐν ἀφθονίᾳ. Οὗτος δὲ εἰργάζετο εἰς τοὺς κήπους καθ’ ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ τὸ ἑσπέρας, μετὰ τὴν δύσιν τοῦ ἡλίου, ἔτρωγε καὶ καθήμενος ἐπὶ τοῦ σκαμνίου ἔπλεκε σχοινία, προσευχόμενος ἕως τὴν ὥραν τοῦ Ὄρθρου, ὁπότε μετέβαινεν ἵνα κτυπήσῃ τὸ σήμαντρον. Ὡς δὲ ἤθελε, νυστάξει, ἐλάμβανεν ὀλίγον ὕπνον διὰ τὴν ἀνάγκην τῆς φύσεως, οὕτω καθήμενος καὶ κρατῶν τὸ σχοινίον εἰς χεῖρας του, τὸ ὁποῖον ἔπλεκεν ἐν τῷ σκότει, ἄνευ λύχνου. Ἐπειδὴ δὲ ἐγνώριζεν ἀπὸ μνήμης τὰς θείας Γραφάς, ἀπήγγελλε ταύτας πλέκων.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ Ἑλληνικὸς Βίος τοῦ Ὁσίου Παχωμίου σῴζεται ἐν τῇ Μεγίστῃ Λαύρᾳ, ἐν τῇ Ἱ. Μονῇ τῶν Ἰβήρων καὶ ἐν ἄλλαις, οὗ ἡ ἀρχή· «Ὄντως ἀληθὴς ἡ θρυλουμένη παροιμία». Τοῦτον μετενεγκὼν εἰς τὴν ἁπλῆν Ἑλληνικὴν ἐξέδωκε τύποις ὁ ἱερὸς Ἀγάπιος ὁ Κρής, συμπεριλαβὼν αὐτὸν εἰς τὴν «Καλοκαιρινήν», ἐξ ἧς παραληφθεὶς ὑφ’ ἡμῶν παρατίθεται ἐνταῦθα, διεσκευασμένος κατὰ τὴν φράσιν. Τὴν ᾀσματικὴν τοῦ Ὁσίου τούτου Ἀκολουθίαν συνεπλήρωσεν ἄριστα ὁ σοφολογιώτατος διδάσκαλος Χριστοφόρος ὁ Προδρομίτης. Ἑτέρα αὐτοῦ πλήρης Ἀκολουθία, ποίημα τοῦ Μοναχοῦ Ἰωάσαφ, εὑρίσκεται ἔτι ἀνέκδοτος εἰς Κώδικα τῶν Καυσοκαλυβίων τοῦ Ἁγίου Ὄρους.

[2] Ἡ μνήμη αὐτοῦ ἐπιτελεῖται τὴν ἑπομένην τῆς μνήμης τοῦ Ὁσίου Παχωμίου, ἤτοι τὴν ιϛʹ (16ην) Μαΐου (βλέπε σελ. 426 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου).