Τῇ ΙΕ’ (15ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνός, μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν ΠΑΧΩΜΙΟΥ.

Διότι ἐκεῖνος, ὅστις εἰς τοῦτον τὸν κόσμον δὲν κάμνει τὸ καλὸν πρὶν ἀποθάνῃ, δὲν ἔχει ἐλπίδα σωτηρίας, ἐπειδὴ μετὰ θάνατον θὰ κριθῶμεν ἅπαντες καὶ ἕκαστος θὰ λάβῃ τὴν ἀνταπόδοσιν τῶν ἔργων αὐτοῦ». Ταῦτα ἀκούσασα ἐκείνη ἔκλαυσε καὶ ἐμίσησε τὸν κόσμον. Ὅθεν ὁ Ὅσιος, κουρεύσας αὐτὴν Μοναχήν, ἔκτισε χάριν αὐτῆς Μοναστήριον πλησίον τοῦ ἰδικοῦ του, εἰς τὸ ὁποῖον συνηθροίσθησαν καὶ ἄλλαι πολλαί, ἐν συνεχείᾳ δὲ ἄλλαι καὶ ἄλλαι, ἐπάνω εἰς τὰς ὁποίας αὕτη ἡ μακαρία ἦτο Ἡγουμένη. Ἀπέστειλε δὲ πρὸς αὐτὴν ὁ Ὅσιος καὶ Ἱερομόναχόν τινα γέροντα, εὐλαβῆ καὶ σώφρονα, Πέτρον ὀνόματι, ὅστις ἐδίδασκε τὰς Μοναχὰς καὶ ἡρμήνευε τὴν τάξιν μὲ πᾶσαν ἀκρίβειαν. Εἶχον δὲ τὸ Μοναστήριον περιτετειχισμένον διὰ τείχους καὶ δὲν ἐξήρχοντο, οὔτε ξένος τις εἰσήρχετο ἐντὸς αὐτοῦ. Ὅταν δὲ ἤρχετο ἄνθρωπός τις διὰ νὰ ἴδῃ Μοναχήν τινα συγγενῆ του, ἐξήρχετο αὕτη εἰς τὴν θύραν μετὰ τῆς Προεστώσης ἢ ἄλλης τινὸς ἐπιτετραμμένης Μοναχῆς καὶ ἀφοῦ ἀντήλλασσον ὀλίγας λέξεις ἀνεχώρει.

Ἦσαν δὲ εἰς τὸ Μοναστήριον τοῦ Παχωμίου πολλοὶ ἀδελφοί, ἀλλὰ κανεὶς δὲν ἔφθανεν εἰς τὰς ἀρετὰς τον προαναφερθέντα Θεόδωρον, διὰ τὸν ὁποῖον ἂς εἴπωμεν ὀλίγα τινὰ ἐκ τῶν θαυμασίων καὶ ἐνθέων κατορθωμάτων αὐτοῦ. Οἱ γονεῖς του ἦσαν πλουσιώτατοι καὶ εὐσεβέστατοι. Ὅθεν, ἡμέραν τινά, ὅτε ἦτο πάνδημος ἑορτή, ἡτοίμασαν μεγάλην, λαμπρὰν καὶ πολυτελῆ τράπεζαν. Ὅλοι τότε ἔτρωγον καὶ ἔπινον χαίροντες, ὁ δὲ Θεόδωρος, νεανίας τότε ἀκόμη, ὑπὸ τῆς θείας Χάριτος κατανυχθεὶς τῇ καρδίᾳ, ἔλεγε ταῦτα κατὰ μόνας· «Ἐὰν ἀπολαύσῃς ταύτας τὰς φθαρτὰς τροφάς, Θεόδωρε, θὰ στερηθῇς τῶν αἰωνίων καὶ ἀφθάρτων ἀπολαύσεων». Ταῦτα δὲ λέγων ἐστέναζε. Κατόπιν ἐκρύβη εἰς τόπον τοῦ οἴκου παράμερον, καὶ ἐκεῖ, πεσὼν εἰς τὴν γῆν, προσηύχετο θερμῶς μετὰ δακρύων, ταῦτα λέγων· «Δέσποτα Θεέ, ὁ τῶν κρυπτῶν γνώστης, γνωρίζεις ὅτι δὲν ἐξέλεξα ἐκ τοῦ κόσμου ἄλλο τι εἰ μὴ μόνον τὴν ἀγάπην Σου καὶ Σὲ ἐπόθησα ἐξ ὅλης τῆς καρδίας μου. Διὰ τοῦτο, Σὲ παρακαλῶ, ὁδήγησόν με καὶ φώτισόν μοι τὴν διάνοιαν, ἵνα τηρῶ πάντοτε τὰς ἐντολάς Σου». Ἡ δὲ μήτηρ αὐτοῦ, ἀναζητοῦσα τοῦτον ἐπιμελῶς, τὸν εὗρεν εἰς τὸν τόπον ἐκεῖνον κλαίοντα καὶ τὸν ἠρώτησε τίς τὸν ἐπίκρανε καὶ διατί δὲν μετέβη εἰς τὴν τράπεζαν νὰ φάγῃ μετὰ τῶν ἀδελφῶν του. Ὅμως ὁ εὐλογημένος Θεόδωρος δὲν ἀπεκρίθη ἐπ’ αὐτοῦ, ἀλλ’ ἀπεμάκρυνε ταύτην ἐντέχνως καὶ ἔμεινε καθ᾽ ὅλην τὴν ἡμέραν μόνος προσευχόμενος ἐν τελείᾳ νηστείᾳ. Ὄχι δὲ μόνον τότε, ἀλλὰ καὶ συχνάκις ἔπραττε τοῦτο.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ Ἑλληνικὸς Βίος τοῦ Ὁσίου Παχωμίου σῴζεται ἐν τῇ Μεγίστῃ Λαύρᾳ, ἐν τῇ Ἱ. Μονῇ τῶν Ἰβήρων καὶ ἐν ἄλλαις, οὗ ἡ ἀρχή· «Ὄντως ἀληθὴς ἡ θρυλουμένη παροιμία». Τοῦτον μετενεγκὼν εἰς τὴν ἁπλῆν Ἑλληνικὴν ἐξέδωκε τύποις ὁ ἱερὸς Ἀγάπιος ὁ Κρής, συμπεριλαβὼν αὐτὸν εἰς τὴν «Καλοκαιρινήν», ἐξ ἧς παραληφθεὶς ὑφ’ ἡμῶν παρατίθεται ἐνταῦθα, διεσκευασμένος κατὰ τὴν φράσιν. Τὴν ᾀσματικὴν τοῦ Ὁσίου τούτου Ἀκολουθίαν συνεπλήρωσεν ἄριστα ὁ σοφολογιώτατος διδάσκαλος Χριστοφόρος ὁ Προδρομίτης. Ἑτέρα αὐτοῦ πλήρης Ἀκολουθία, ποίημα τοῦ Μοναχοῦ Ἰωάσαφ, εὑρίσκεται ἔτι ἀνέκδοτος εἰς Κώδικα τῶν Καυσοκαλυβίων τοῦ Ἁγίου Ὄρους.

[2] Ἡ μνήμη αὐτοῦ ἐπιτελεῖται τὴν ἑπομένην τῆς μνήμης τοῦ Ὁσίου Παχωμίου, ἤτοι τὴν ιϛʹ (16ην) Μαΐου (βλέπε σελ. 426 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου).