Ὁ Γέρων τότε μετέβη μετ’ αὐτοῦ διὰ νὰ τὸν βοηθήσῃ κατ’ ἀρχάς, ὅτε εἶναι τὰ πάντα δύσκολα καὶ ὅταν ἔκτισαν τὸ κελλίον ἐπέστρεψε πάλιν ὁ Γέρων εἰς τὸ ἰδικόν του ἡσυχαστήριον, συνεφώνησαν δὲ νὰ μεταβαίνουν πότε ὁ εἷς καὶ πότε ὁ ἄλλος, ὅταν φωτίζῃ αὐτοὺς ό Κύριος, εἰς τὸ κελλίον τοῦ ἑτέρου, ἵνα συνομιλοῦν καὶ ἀπολαμβάνουν τὰς πνευματικὰς ἀλλήλων Χάριτας.

Μετ’ ὀλίγον καιρὸν ὁ Παλάμων ἠσθένησε, διότι ἐξωγκώθη πολὺ ἐκ τῆς ὑδροποσίας καὶ ἐξηράνθη ὁ σπλήν του. Ἐπειδὴ ἐπί τινας ἡμέρας ἔπινε μόνον ὕδωρ χωρὶς νὰ τρώγῃ καθόλου ἄρτον, κατ’ ἄλλας δὲ πάλιν ἔτρωγε μόνον ἄρτον χωρὶς νὰ πίνῃ οὐδόλως ὕδωρ. Συνεβούλευσαν λοιπὸν αὐτὸν νὰ παύσῃ τὴν σκληραγωγίαν ἐκείνην, ἵνα μὴ ἀποθάνῃ προώρως. Ἀλλ’ αὐτὸς ὁ τρισόλβιος ἔλεγεν· «Ἐὰν οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες ἐκαρτέρουν γενναίως ὑπὸ σιδήρων κατατεμνόμενοι, στρεβλούμενοι καὶ βασανιζόμενοι, πῶς ἐγὼ νὰ μὴ ὑπομείνω τοὺς πόνους τοῦ σώματος, προτιμῶν τὴν τρυφὴν καὶ τὴν ἀπόλαυσιν;». Οὕτω λοιπὸν ἀνδρείως κατὰ τῆς γαστρὸς ἀγωνιζόμενος ὁ μακάριος Παλάμων, ἀπῆλθε πρὸς Κύριον. Ὁ δὲ Παχώμιος ἔτυχεν ἐκεῖ καὶ ἐνεταφίασεν αὐτόν. Κατόπιν ἐπέστρεψεν εἰς τὸ κελλίον του.

Εἰς τὸν τόπον αὐτὸν εὑρισκομένου τοῦ Ὁσίου ἦλθε πρὸς αὐτὸν ἀδελφός του τις κατὰ σάρκα, ὀνόματι Ἰωάννης, ὅστις ἐγένετο Μοναχός, ἠγωνίζοντο δὲ ἔκτοτε ὁμοῦ τὸν καλὸν ἀγῶνα τῆς ἀσκήσεως ἀδελφικῶς φρονοῦντες, μὲ μίαν γνώμην καὶ θέλησιν. Κατεσκεύαζον δὲ ράσα καὶ ὅτι εἰσέπρατον ἐκ τοῦ ἐργοχείρου των αὐτοῦ τὰ ἔδιδον εἰς τοὺς πτωχούς, κρατοῦντες δι’ αὐτοὺς μόνον ὅσον ἐχρειάζοντο διὰ νὰ ἐξοικονομοῦν τὰ τῆς πενιχρᾶς τροφῆς των, φέροντες ἕνα μόνον χιτῶνα ἕκαστος, κατὰ τὸ Εὐαγγέλιον, καὶ μάλιστα τοῦ Παχωμίου ἦτο τρίχινος. Δὲν ἐκοιμᾶτο δὲ ὁ Ὅσιος εἰς κλίνην, ἀλλὰ καθεζόμενος ἐπὶ σκαμνίου ἐκοιμᾶτο ὀλίγην ὥραν καὶ πάλιν μόνον ὅταν ᾐσθάνετο μεγάλον κόπον ἀπὸ τὴν πολλὴν ἀγρυπνίαν καὶ κακοπάθειαν. Οὕτως ἤσκησεν ἐπὶ χρόνους δεκαπέντε, γενόμενος παράδειγμα εἰς πολλούς.

Ἐνθυμούμενος δὲ ὁ Ὅσιος τῆς ἄνωθεν φωνῆς, ἥτις εἶπε πρὸς αὐτὸν νὰ οἰκοδομήσῃ Μοναστήριον, ἤρχισε μετὰ τοῦ ἀδελφοῦ του νὰ κτίζωσι τοῦτο. Καὶ ὁ μὲν Ἰωάννης ἤθελε νὰ οἰκοδομήσῃ αὐτὸ μικρόν, διότι δὲν ἤθελε πολλὴν ταραχήν. Ὁ δὲ Παχώμιος τὸ ἐσχεδίαζε πολὺ μεγάλον, κατὰ τὸν λόγον τὸν ὁποῖον ἤκουσεν, ὅτι ἔμελλε νὰ συναχθῶσι πολλοὶ Μοναχοί. Διὰ ταύτην τὴν αἰτίαν λοιπὸν ἐφιλονίκησαν ὀλίγον καὶ ὁ Ἰωάννης ὕβρισε τὸν Παχώμιον ἀδίκως, ὀνομάσας αὐτὸν φλύαρον.