Τῇ ΙΕ’ (15ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνός, μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν ΠΑΧΩΜΙΟΥ.

Οἱ λόγοι οὗτοι ἐθέρμαναν τὸν θεῖον πόθον εἰς τὸν Παχώμιον, ὅστις ἐθαύμασε μὲν τὸ μιεγαλόψυχον τῆς Χριστιανικῆς Πίστεως, ἐφωτίσθη δὲ κατὰ τὴν διάνοιαν, ἀγαλλιασθεὶς τῷ πνεύματι. Καὶ ἀποσυρθεὶς εἰς τὸ ἡσυχώτερον μέρος τῆς φυλακῆς, ἤγειρε τὰς χεῖρας καὶ τὰ ὄμματα αὐτοῦ πρὸς τὰ ἄνω καὶ προσηυχήθη πρὸς τὸν Θὲὸν Ἐκεῖνον, τὸν ὁποῖον δὲν ἐγνώριζε, λέγων· «Κύριε, Σύ, ὅστις ἐποίησας τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν, ἐὰν ἐπιβλέψῃς πρὸς τὴν ταπείνωσίν μου καὶ μοὶ χαρίσῃς τὴν ἐπίγνωσιν τῆς σοφίας Σου καὶ τῆς θεότητός Σου, θέλω γίνει στρατιώτης καὶ δοῦλός Σου καὶ θέλω διαφυλάξει, ἕως τέλους τῆς ζωῆς μου, ὅλα Σου τὰ προστάγματα». Διὰ τῶν λόγων τούτων προσηυχήθη πρὸς τὸν ἀληθῆ καὶ ὄντως Θεόν, τὸν ὁποῖον, ὡς εἴπομεν, δὲν εἶχεν ἀκόμη γνωρίσει. Ὅταν δὲ ἦλθεν ὁ καιρὸς νὰ ἀναχωρήσουν ἐκεῖθεν οἱ στρατιῶται, ἔπλευσε καὶ αὐτὸς μετὰ τῶν ἄλλων πρὸς τὸν τόπον τὸν ὁποῖον τοὺς προώριζον, ὅτε δὲ ἔφθασαν εἰς πόλιν τινά, ἠλευθέρωσαν τούτους. Τότε οἱ μὲν ἄλλοι στρατιῶται ἔτρεχον ἀτάκτως, ζητοῦντες σωματικὰς ἀπολαύσεις, οὗτος δὲ ὁ εὐλογημένος ἐπρόσεχεν εἰς τὸν ἑαυτόν του, διότι ἐκ φύσεως ἠγάπα τὴν σωφροσύνην ἀπὸ τῆς νεότητός του. Ὅθεν καὶ ὁ Θεός, κατὰ τὴν προσευχήν του, ἐπήκουσε καὶ δωρηθείσης παρὰ Θεοῦ τῆς νίκης εἰς τὸν Μέγαν Κωνσταντῖνον, ἐπρόσταξεν ἐκεῖνος νὰ ἀπολύσουν τοὺς νεοσυλλέκτους, ἐπειδὴ δὲν εἶχε πλέον ἀνάγκην τῶν ὑπηρεσιῶν των. Εἰς τὸ τάγμα αὐτό, τὸ ὁποῖον ὠνομάζετο τῶν Τυρώνων, ἦτο καὶ ὁ εὐλογημένος Παχώμιος.

Λαβὼν λοιπὸν τὴν ἐλευθερίαν, ἐπέστρεψε ταχέως εἰς τὴν πατρίδα. Ὅμως δὲν μετέβη εἰς τὴν οἰκίαν του, ἀλλ’ ἐγκαταλείψας γονεῖς καὶ φίλους καὶ περιουσίαν, ἔδραμεν εἰς τὴν ἄνω Θηβαΐδα, εἴς τι χωρίον καλούμενον Χηνοβόσκια, ὅπου ἦτο Ἐκκλησία Χριστιανῶν. Προσπεσὼν δὲ πρὸ τοῦ Ἱερέως, ὡμολόγησε πίστιν εἰς τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν, καὶ ἐζήτει νὰ βαπτισθῇ διὰ τοῦ Ἁγίου Βαπτίσματος. Ὡς δὲ ἠξιώθη τοῦ ποθουμένου, εἶδε κατ’ ἐκείνην τὴν νύκτα ἐν ὀνείρῳ ὅτι ἵστατο εἰς τὸν δρόμον, ὅπου ἔπιπτε δρόσος πολλὴ ἐξ οὐρανοῦ, ἀπὸ τῆς ὁποίας ἐγέμισε τὴν δεξιάν του χεῖρα. Ἔπηξε δὲ ἐν αὐτῇ ἡ δρόσος ἐκείνη καὶ ἔγινεν ὡς κηρόμελον. Τότε ἤκουσε καὶ φωνὴν λέγουσαν· «Παχώμιε, ἐννόησον τὸ ὁρώμενον, διότι εἰς ἔργον θέλει μεταβληθῆ ἕως τέλους».


Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ Ἑλληνικὸς Βίος τοῦ Ὁσίου Παχωμίου σῴζεται ἐν τῇ Μεγίστῃ Λαύρᾳ, ἐν τῇ Ἱ. Μονῇ τῶν Ἰβήρων καὶ ἐν ἄλλαις, οὗ ἡ ἀρχή· «Ὄντως ἀληθὴς ἡ θρυλουμένη παροιμία». Τοῦτον μετενεγκὼν εἰς τὴν ἁπλῆν Ἑλληνικὴν ἐξέδωκε τύποις ὁ ἱερὸς Ἀγάπιος ὁ Κρής, συμπεριλαβὼν αὐτὸν εἰς τὴν «Καλοκαιρινήν», ἐξ ἧς παραληφθεὶς ὑφ’ ἡμῶν παρατίθεται ἐνταῦθα, διεσκευασμένος κατὰ τὴν φράσιν. Τὴν ᾀσματικὴν τοῦ Ὁσίου τούτου Ἀκολουθίαν συνεπλήρωσεν ἄριστα ὁ σοφολογιώτατος διδάσκαλος Χριστοφόρος ὁ Προδρομίτης. Ἑτέρα αὐτοῦ πλήρης Ἀκολουθία, ποίημα τοῦ Μοναχοῦ Ἰωάσαφ, εὑρίσκεται ἔτι ἀνέκδοτος εἰς Κώδικα τῶν Καυσοκαλυβίων τοῦ Ἁγίου Ὄρους.

[2] Ἡ μνήμη αὐτοῦ ἐπιτελεῖται τὴν ἑπομένην τῆς μνήμης τοῦ Ὁσίου Παχωμίου, ἤτοι τὴν ιϛʹ (16ην) Μαΐου (βλέπε σελ. 426 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου).