Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν ΛΕΟΝΤΙΟΥ Πατριάρχου Ἱεροσολύμων τοῦ ἐν ἔτει ͵αροε’ (1175) ἐν εἰρήνῃ τελειωθέντος.

Ἠθέλησε λοιπὸν καὶ ὁ θεῖος Λεόντιος νὰ μεταβῇ, πρὸς αὐτόν, διὰ νὰ τὸν ἴδῃ καὶ νὰ μάθῃ τὸ αἴτιον, διὰ τὸ ὁποῖον ἐφώναζεν. Εὐθὺς δὲ μόλις ἐξεκίνησεν ὁ Ὅσιος, ἄφησεν ὁ Σκανθῆς τὸ «Κύριε, ἐλέησον» καὶ ἤρχισε νὰ φωνάζῃ περισσότερον καὶ περιέργως, λέγων· «Παραμερίσατε, παραμερίσατε· ἔρχεται, ἔρχεται. Ἀλλοίμονόν σας, ταπεινοί, τὴν ὥραν αὐτήν· ἀλλοίμονόν σας, ἐὰν δὲν ἤθελεν ἔλθει, τὶ εἴχετε νὰ πάθετε!». Ὅταν δὲ ἐπλησίασεν ὁ Ὅσιος πρὸς αὐτόν, στρέψας τὸν λόγον, ἔλεγε· «Καλῶς ἦλθες, καλῶς ἦλθες, ὁ Χρυσόστομός μου!». Προσπίπτων δὲ εἰς τοὺς πόδας του κατεφίλει τούτους καὶ ἐφώναζεν ἑν ἐνθουσιασμῷ· «Καλῶς ἦλθες». Ἀλλὰ διατὶ εἶπε καὶ ἔκαμνε ταῦτα ὁ Σκανθῆς, κανεὶς δὲν ἐγνώρισε οὔτε αὺτὸς ἐφανέρωσε τοῦτο εἰς κανένα, ἐκτὸς μόνον, ὅτι ἔδειξε διὰ τούτων, ὅτι ὁ θεῖος Λεόντιος εἶναι μέγας παρὰ τῷ Θεῷ καὶ Ἅγιος Αὐτοῦ.

Ἄλλοτε ὁ Ἡγούμενος ἠσθένησε, προσβληθεὶς ὑπὸ δεινῆς καὶ θανατηφόρου ἀσθενείας, εὑρίσκετο δὲ κατάκοιτος. Ὁ δὲ Ὅσιος ἐλυπεῖτο καθ’ ὑπερβολήν, διὰ τὴν ἀσθένειαν τοῦ Πνευματικοῦ του Πατρός. Ἡμέραν δέ τινα, ἀφοῦ ἐτελείωσε τὴν θείαν Λειτουργίαν εἰς τὴν ὁποίαν εἶχον προσέλθει καὶ ἀρκετοὶ εὐσεβεῖς Χριστιανοί, μετέβη κατόπιν μετὰ τῶν ἀδελφῶν εἰς τὴν κοινὴν τράπεζαν καὶ ἐκάθησε διὰ νὰ φάγῃ. Ἠρώτησε τότε τὶ ἔχουν ἑτοιμάσει διὰ νὰ φάγῃ ὁ Ἡγούμενος καὶ ἐὰν ἔχῃ ὄρεξιν. Μαθὼν δὲ παρὰ τοῦ διακονητοῦ, ὅτι ὄχι μόνον δὲν εἶχεν ὄρεξιν νὰ φάγῃ ἀλλὰ καὶ βαρέως ἔπασχεν ἀπὸ μεγάλον καὶ δεινὸν παροξυσμόν, ἐλυπήθη βαθύτατα καὶ στενάξας ἐκ βάθους καρδίας ἐκίνησε τὰ χείλη του εἰς προσευχήν. Εὐθὺς τότε ἐγερθεὶς ἀπὸ τῆς τραπέζης μετέβη εἰς τὸ κελλίον τοῦ Ἡγουμένου καὶ ποιήσας τὴν συνειθισμένην μετάνοιαν, ἐζήτησε τὴν εὐλογίαν. Εἶδε τότε τὸν Γέροντά του πάσχοντα ἀπὸ τόσον μεγάλην στενοχωρίαν, ὥστε νὰ μὴ ἠμπορῇ νὰ ὁμιλήσῃ. Ὁ δὲ Ὅσιος τί ἔπραξεν; Εὑρὼν ἐκεῖ μίαν μικρὰν κολοκύνθην περιέχουσαν οἶνον, ἐγέμισεν ἐξ αὐτοῦ ἓν ποτήριον καὶ τὸ ἔδωκεν εἰς τὸν ἀσθενῆ διὰ νὰ τὸ πίῃ.

Τότε ὁ ἀσθενής, βλέπων τὴν ἐπιμονὴν τοῦ Ὁσίου, εἶπε μὲ σβησμένην φωνήν, ὅτι, εὐθὺς ὡς ἤθελε πίῃ τὸν οἶνον τοῦτον, θὰ ἀπέθνῃσκεν. Ἀλλ’ ὁ Ὅσιος, βιάζων αὐτόν, ἔλεγε νὰ τὸν πίῃ, διότι τὸν ηὐλόγησεν ὁ Χριστὸς καὶ εὐθὺς μόλις πίῃ τοῦτον θὰ ἰατρευθῇ. Λέγων δὲ ταῦτα, ἔκαμνεν ἐπὶ τοῦ ποτηρίου τὸ σημεῖον τοῦ ζωοποιοῦ Σταυροῦ ἐπικαλούμενος μυστικῶς τὸν Κύριον εἰς βοήθειαν τοῦ Γέροντός του.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ Τιβεριούπολις τῶν Βυζαντινῶν καὶ νῦν Στρώμνιτσα εὑρίσκεται νοτιανανολικῶς τῶν Σκοπίων, μεταξὺ τῶν ποταμῶν Ἀξιοῦ καὶ Στρυμόνος καὶ πρὸς Βορρᾶν τῆς Θεσσαλονίκης, ἀπὸ τῆς ὁποίας ἀπέχει 104 χ.λ.μ., συνδέεται δὲ δι’ αὐτῆς διὰ σιδηροδρομικῆς γραμμῆς. Ἀνήκει νῦν εἰς τὴν Νοτιοσλαβίαν.

[2] Ἄκρε, ὠνομάζετο τότε κοινῶς ἡ ἀρχαία Πτολεμαΐς. Αὕτη ὑπῆρξεν ἀρχαία παράλιος πόλις τοῦ Ἰσραὴλ ἐπὶ μικροῦ ἀκρωτηρίου πλησίον τῆς Χάϊφας. Ἐπὶ Φραγκοκρατίας ἔλαβε τὸ ὄνομα Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Ἄκρας, μὲ τὸ ὁποῖον εἶναι ἀκόμη γνωστὴ εἰς τοὺς Εὐρωπαίους. Τὸ σημερινόν της ὄνομα εἶναι Ἄκκα, ἀνήκει δὲ εἰς τὸ Κράτος τοῦ Ἰσραήλ.

[3] Βλέπε ὑποσημείωσιν τῆς σελίδος 363.

[4] Τὸ ἔτος τῆς πρὸς Κύριον ἐκδημίας τοῦ Ἁγίου δὲν ἀναγράφεται ἐνταῦθα. Ἐν ἐπικεφαλίδι τοῦ Συναξαρίου ἀναφέρεται τὸ ἔτος ͵αροεʹ (1175), τοῦτο ὅμως δὲν εἶναι τὸ ἀκριβές. Εἰς τοὺς Πατριαρχικοὺς Πίνακας τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων ὁ Ἅγιος φέρεται πατριαρχεύσας κατὰ τὰ ἔτη 1170-1190. Ἑπομένως, τὸ ἀκριβὲς ἔτος τελειώσεως τοῦ Ἁγίου πρέπει νὰ εἶναι τὸ ἔτος 1190. Τοῦτο ὅμως δὲν δύναται νὰ λεχθῇ μετ’ ἀπολύτου πεποιθήσεως, λόγῳ τῶν δυσχερῶν ἠμερῶν ἃς διήρχετο τότε ἡ Εκκλησία Ἱεροσολύμων, ἐκ τῆς ἐμπολέμου καταστάσεως μεταξὺ Σταυροφόρων καὶ Ἀράβων καὶ τῆς μακρὰν τῆς ἕδρας του παραμονῆς τοῦ Πατριάρχου Ἁγίου Λεοντίου, ὅστις, ὡς εἴδομεν ἀνωτέρω, ἐκδιωχθεὶς ἐκ τῶν Ἱεροσολύμων ὑπὸ τῶν Λατίνων, διέμενεν εἰς Κωνσταντινούπολιν.

Ὅτι ὅμως μετὰ τὸ ἔτος 1175 ἐκοιμήθη ὁ Ἅγιος ἀποδεικνύεται καὶ ἐκ τῶν περιγραφομένων ἐν τῷ Βίῳ γεγονότων. Ἐν σελίδι 360, ἐπὶ παραδείγματι, γράφεται· «μετ’ ὀλίγον καιρὸν ἀπέθανεν ὁ βασιλεὺς Μανουὴλ … Ὁ δὲ μέγας Λεόντιος ἔζησεν ἀκόμη ἕως τῆς βασιλείας τοῦ Ἀνδρονίκου … καὶ ὑστερώτερον». Ὁ Μανουὴλ ἀπέθανε κατὰ τὸ ἔτος 1180, τοῦτον διεδέχθη ὁ Ἀλέξιος Βʹ (1180-1183) καὶ τὸν Ἀλέξιον ὁ Ἀνδρόνικος Αʹ (1183-1185). Ἐὰν δὲ λάβωμεν ὑπ’ ὄψιν καὶ τὸ ὡς ἄνω «καὶ ὑστερώτερον», δυνάμεθα νὰ φθάσωμεν αἰσίως εἰς τὸ ἔτος 1190, ὅπερ ἀναφέρεται εἰς τοὺς Πατριαρχικοὺς Πίνακας. Μᾶλλον ὅμως ἐπὶ τῆς βασιλείας τοῦ Ἀνδρονίκου Αʹ (1183-1185) ἐκοιμήθη ὁ Ἅγιος, ἀφ’ ἑνὸς μὲν διότι ρητῶς ἀναφέρεται περαιτέρω (σελ. 364-365), ὅτι ὁ Ἀνδρόνικος κατεσκεύασε λάρνακα μεγαλοπρεπῆ ἐντὸς τῆς ὁποίας κατετέθη τὸ πάντιμον τοῦ Ἁγίου Λείψανον, ἀφ’ ἑτέρου δὲ διότι κατὰ τὸ προηγηθὲν τῆς χειροτονίας του ἔτος, μετ’ ἐπισυμβάσαν τότε ἀσθένειαν τοῦ Ἁγίου, προσέθηκεν αὐτῷ ὁ Κύριος δέκα τρία καὶ ἥμισυ ἔτη ζωῆς, ὡς τοῦτο ἀναφέρεται ἐν ταῖς σελίσιν 351-352. Ὅθεν, ἐξ ὅσων ἐλέχθησαν ἀνωτέρω, καταφαίνεται, ὅτι τὸ ἔτος 1175, ὅπερ καὶ ὁ Σωφρόνιος Εὐστρατιάδης ἀναφέρει ἐν τῷ Ἁγιολογίῳ του (σελ. 272), ὡς ἔτος θανάτου τοῦ Ἁγίου δὲν εἶναι τὸ ἀκριβές.