Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν ΛΕΟΝΤΙΟΥ Πατριάρχου Ἱεροσολύμων τοῦ ἐν ἔτει ͵αροε’ (1175) ἐν εἰρήνῃ τελειωθέντος.

Διερχόμενος ὁ Ἅγιος ἀπὸ τὴν Ναζαρέτ, διὰ νὰ μεταβῇ εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα, ἐπειδὴ ἦτο μεσημβρία καὶ ὁ καύσων φοβερός, ἦσαν δὲ κεκοπιακότες, ἐπρόσταξε τοὺς ἀνθρώπους του νὰ σταθοῦν, ἵνα ἀναπαυθοῦν ὀλίγον καὶ κατόπιν νὰ φάγουν ὀλίγον ἄρτον εἰς ἕνα κῆπον πλησίον τῆς ὁδοῦ. Ζητήσαντες δὲ τὸν κηπουρόν, διὰ νὰ φέρῃ εἰς αὐτοὺς κάτι ἀπὸ τὸν κῆπον, ἦλθεν ἀντ’ αὐτοῦ γυνή τις, τὴν ὁποίαν ἠρώτησεν ὁ Ἅγιος ἐὰν εἶχε σύζυγον. Ἀπεκρίθη τότε ἐκείνη μὲ θλῖψιν πολλήν, ὅτι ὁ σύζυγός της ἦτο κατάκοιτος ἀπὸ χρόνων πολλῶν καὶ ἡ κλίνη του ἐγένετο τάφος καὶ δι’ αὐτὸν καὶ δι’ ἐκείνην, τὴν δυστυχῆ, ἥτις βασανίζεται μετ’ αὐτοῦ. Ταῦτα ἀκούσας ὁ Ὅσιος εὐσπλαγχνίσθη καὶ ἐστέναξεν ἐκ βάθους ψυχῆς. Ὅταν δὲ ἡτοιμάζοντο νὰ ἀναχωρήσουν, μετέβη πρὸς τὸν ἀσθενῆ καὶ σταθεὶς κατ’ Ἀνατολάς, ἐπεκαλέσθη τὸν Ἰατρὸν τῶν ψυχῶν καὶ τῶν σωμάτων εἰς βοήθειαν τοῦ πάσχοντος. Ἔπειτα ἐγγίσας τὴν κεφαλὴν τοῦ ἀσθενοῦς ηὐλόγησεν αὐτὸν καὶ ἀνεχώρησε. Καὶ μετ’ ὀλίγην ὥραν, ὤ τοῦ θαύματος! ἠγέρθη ὁ ἀσθενὴς ἐκ τῆς κλίνης ὅλως ὑγιής, ὡς νὰ μὴ εἶχεν ἀσθενήσει ποτέ. Εὐγνωμονῶν δὲ ὁ ἄνθρωπος οὗτος, ὅταν ὁ Ὅσιος ἐπέστρεφεν ἐκ τῶν Ἱεροσολύμων διὰ τὸ Ἄκρε, προσέφερεν ἀπὸ τὸν κῆπόν του λάχανα καὶ ὀπωρικὰ πρὸς μικρὰν εὐχαριστίαν, διὰ τὴν μεγάλην χάριν τῆς ὁποίας ἀπήλαυσε.

Μεταβὰς δὲ ὁ Ὅσιος, διὰ νυκτός, εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα, εἰσῆλθε κρυφίως εἰς τὸν Ναὸν τῆς Ἁγίας Ἀναστάσεως καὶ προσεκύνησε κατὰ μόνας τὸν Ζωοδόχον Τάφον τοῦ Κυρίου. Ἐνομίσθη τότε, ὅτι διέλαθε τὴν προσοχὴν τῶν πολλῶν ἡ παρουσία τοῦ Ὁσίου. Ὅμως δὲν κατέστη δυνατὸν νὰ συμβῇ τοῦτο μέχρι τέλους. Διότι ἀπεκάλυψαν αὐτὸν τὰ θαύματα, τὰ ὁποῖα ἐγένοντο παρὰ Κυρίου, διὰ τοῦ Ὁσίου τούτου. Διότι, ἐπειδὴ ἦτο τότε ξηρασία καὶ τὰ Ἱεροσόλυμα ἐμαστίζοντο σφοδρῶς, οἱ δὲ Χριστιανοὶ εἶχον ἀνάγκην ἄλλου τινὸς Προφήτου Ἠλιοῦ, διὰ νὰ λυτρώσῃ τούτους ἀπὸ τὴν συμφοράν των, διὰ τοῦτο ἀπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν μέγαν Λεόντιον καὶ διὰ προσευχῆς αὐτοῦ ἔβρεξε βροχὴν μεγάλην καὶ ἐπλήρωσε τὰς ὑδαταποθήκας ὕδατος, ἐποτίσθησαν δὲ ἀφθόνως οἱ ἀγροὶ καὶ ἐκεῖνοι, οἵτινες πρὸ ὀλίγου ἐδίψων ἐχορτάσθησαν ἐξ ὕδατος, τὸ δὲ σπουδαιότερον ἔλαβον ἐλπίδας, ὅτι θὰ ἔχωσιν ἀφθονίαν καρπῶν, σίτου, οἴνου καὶ ἄλλων ἀγαθῶν τοῦ Κυρίου. Ὁ δὲ θαυμαστὸς Λεόντιος ὑπὸ πάντων ἐπῃνεῖτο καὶ ἐθαυμάζετο, λεγόντων, ὅτι ὁ μέγας Ἀρχιερεὺς τοῦ Θεοῦ, ὁ Ἅγιος Λεόντιος, ἐλθὼν εἰς τὸν τόπον μας ἠλευθέρωσεν ἡμᾶς ἀπὸ τὸν κίνδυνον τῆς δίψης. Ἂς μεταβῶμεν ἵνα προσπέσωμεν εἰς τοὺς πόδας αὐτοῦ διὰ νὰ ἔχωμεν αὐτὸν πάντοτε βοηθόν.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ Τιβεριούπολις τῶν Βυζαντινῶν καὶ νῦν Στρώμνιτσα εὑρίσκεται νοτιανανολικῶς τῶν Σκοπίων, μεταξὺ τῶν ποταμῶν Ἀξιοῦ καὶ Στρυμόνος καὶ πρὸς Βορρᾶν τῆς Θεσσαλονίκης, ἀπὸ τῆς ὁποίας ἀπέχει 104 χ.λ.μ., συνδέεται δὲ δι’ αὐτῆς διὰ σιδηροδρομικῆς γραμμῆς. Ἀνήκει νῦν εἰς τὴν Νοτιοσλαβίαν.

[2] Ἄκρε, ὠνομάζετο τότε κοινῶς ἡ ἀρχαία Πτολεμαΐς. Αὕτη ὑπῆρξεν ἀρχαία παράλιος πόλις τοῦ Ἰσραὴλ ἐπὶ μικροῦ ἀκρωτηρίου πλησίον τῆς Χάϊφας. Ἐπὶ Φραγκοκρατίας ἔλαβε τὸ ὄνομα Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Ἄκρας, μὲ τὸ ὁποῖον εἶναι ἀκόμη γνωστὴ εἰς τοὺς Εὐρωπαίους. Τὸ σημερινόν της ὄνομα εἶναι Ἄκκα, ἀνήκει δὲ εἰς τὸ Κράτος τοῦ Ἰσραήλ.

[3] Βλέπε ὑποσημείωσιν τῆς σελίδος 363.

[4] Τὸ ἔτος τῆς πρὸς Κύριον ἐκδημίας τοῦ Ἁγίου δὲν ἀναγράφεται ἐνταῦθα. Ἐν ἐπικεφαλίδι τοῦ Συναξαρίου ἀναφέρεται τὸ ἔτος ͵αροεʹ (1175), τοῦτο ὅμως δὲν εἶναι τὸ ἀκριβές. Εἰς τοὺς Πατριαρχικοὺς Πίνακας τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων ὁ Ἅγιος φέρεται πατριαρχεύσας κατὰ τὰ ἔτη 1170-1190. Ἑπομένως, τὸ ἀκριβὲς ἔτος τελειώσεως τοῦ Ἁγίου πρέπει νὰ εἶναι τὸ ἔτος 1190. Τοῦτο ὅμως δὲν δύναται νὰ λεχθῇ μετ’ ἀπολύτου πεποιθήσεως, λόγῳ τῶν δυσχερῶν ἠμερῶν ἃς διήρχετο τότε ἡ Εκκλησία Ἱεροσολύμων, ἐκ τῆς ἐμπολέμου καταστάσεως μεταξὺ Σταυροφόρων καὶ Ἀράβων καὶ τῆς μακρὰν τῆς ἕδρας του παραμονῆς τοῦ Πατριάρχου Ἁγίου Λεοντίου, ὅστις, ὡς εἴδομεν ἀνωτέρω, ἐκδιωχθεὶς ἐκ τῶν Ἱεροσολύμων ὑπὸ τῶν Λατίνων, διέμενεν εἰς Κωνσταντινούπολιν.

Ὅτι ὅμως μετὰ τὸ ἔτος 1175 ἐκοιμήθη ὁ Ἅγιος ἀποδεικνύεται καὶ ἐκ τῶν περιγραφομένων ἐν τῷ Βίῳ γεγονότων. Ἐν σελίδι 360, ἐπὶ παραδείγματι, γράφεται· «μετ’ ὀλίγον καιρὸν ἀπέθανεν ὁ βασιλεὺς Μανουὴλ … Ὁ δὲ μέγας Λεόντιος ἔζησεν ἀκόμη ἕως τῆς βασιλείας τοῦ Ἀνδρονίκου … καὶ ὑστερώτερον». Ὁ Μανουὴλ ἀπέθανε κατὰ τὸ ἔτος 1180, τοῦτον διεδέχθη ὁ Ἀλέξιος Βʹ (1180-1183) καὶ τὸν Ἀλέξιον ὁ Ἀνδρόνικος Αʹ (1183-1185). Ἐὰν δὲ λάβωμεν ὑπ’ ὄψιν καὶ τὸ ὡς ἄνω «καὶ ὑστερώτερον», δυνάμεθα νὰ φθάσωμεν αἰσίως εἰς τὸ ἔτος 1190, ὅπερ ἀναφέρεται εἰς τοὺς Πατριαρχικοὺς Πίνακας. Μᾶλλον ὅμως ἐπὶ τῆς βασιλείας τοῦ Ἀνδρονίκου Αʹ (1183-1185) ἐκοιμήθη ὁ Ἅγιος, ἀφ’ ἑνὸς μὲν διότι ρητῶς ἀναφέρεται περαιτέρω (σελ. 364-365), ὅτι ὁ Ἀνδρόνικος κατεσκεύασε λάρνακα μεγαλοπρεπῆ ἐντὸς τῆς ὁποίας κατετέθη τὸ πάντιμον τοῦ Ἁγίου Λείψανον, ἀφ’ ἑτέρου δὲ διότι κατὰ τὸ προηγηθὲν τῆς χειροτονίας του ἔτος, μετ’ ἐπισυμβάσαν τότε ἀσθένειαν τοῦ Ἁγίου, προσέθηκεν αὐτῷ ὁ Κύριος δέκα τρία καὶ ἥμισυ ἔτη ζωῆς, ὡς τοῦτο ἀναφέρεται ἐν ταῖς σελίσιν 351-352. Ὅθεν, ἐξ ὅσων ἐλέχθησαν ἀνωτέρω, καταφαίνεται, ὅτι τὸ ἔτος 1175, ὅπερ καὶ ὁ Σωφρόνιος Εὐστρατιάδης ἀναφέρει ἐν τῷ Ἁγιολογίῳ του (σελ. 272), ὡς ἔτος θανάτου τοῦ Ἁγίου δὲν εἶναι τὸ ἀκριβές.