Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ὁσίου καὶ Θεοφόρου πατρὸς ἡμῶν ΠΑΪΣΙΟΥ τοῦ Μεγάλου.

Ὅταν λοιπὸν ὁ μαθητὴς ἐκεῖνος ἐπέστρεψε κατάκοπος ἀπὸ τὴν ὁδοιπορίαν, τοῦ εἶπεν ὁ Ὅσιος· ὕπαγε τέκνον, εἰς τὸν νιπτῆρα καὶ πίε τὸ ὕδωρ, ὅπου ἔχει μέσα, διὰ νὰ σβύσῃς τὴν δίψαν ὅπου ἔχεις ἀπὸ τὸ καῦμα τοῦ ἡλίου. Ὁ δὲ μαθητὴς εἰπών, ὅτι θέλει κάμει τὴν προσταγήν του, ἔλεγε καθ’ ἑαυτόν· ἐγὼ ἦλθον μὲ τόσον καῦμα, ὁ δὲ γέρων, ἀντὶ νὰ μὲ στείλῃ εἰς τὴν βρύσιν νὰ πίω ὕδωρ καθαρὸν καὶ δροσερόν, μὲ προστάζει ἀδιακρίτως νὰ πίω τὸ ὕδωρ τοῦ νιπτῆρος, τὸ ὁποῖον εἶναι ἀπόνιμμα; Ταῦτα ἐσυλλογίζετο ὁ μαθητής, ὁ δὲ Ὅσιος τοῦ εἶπε πάλιν· ὕπαγε, τέκνον, εἰς τὸν νιπτῆρα καὶ πίε· ὁ δὲ μαθητής, ὑπάγω, εἶπεν, ἀλλὰ δὲν ἐπῆγεν. Διὰ τρίτην φορὰν ἀκόμη τοῦ εἶπεν ὁ Ὅσιος νὰ πίῃ, ἀλλὰ δὲν ὑπήκουσεν. Τότε τοῦ εἶπεν ὁ Ὅσιος· ἀπέλαβες, ὦ τέκνον, τὴν πληρωμὴν τῆς παρακοῆς σου· διότι ἐστερήθης τὰ θεῖα χαρίσματα. Ταῦτα ἀκούσας ὁ μαθητὴς ἐλυπήθη πολύ, καὶ δραμὼν εἰς τὸν νιπτῆρα δὲν εὗρε τίποτε, ὅθεν εἶπεν εἰς τὸν γέροντα· δὲν εὑρίσκω, πάτερ, ὕδωρ εἰς τὸν νιπτῆρα διὰ νὰ πίω. Ὁ δὲ θεῖος Παΐσιος εἶπε πρὸς αὐτόν· πῶς εἶναι δυνατὸν νὰ εὕρῃς, ἀφοῦ ἔκαμες ἀνάξιον τὸν ἑαυτόν σου; διότι φυσικὰ ἡ παρακοὴ ἀποδιώκει ἀπὸ τὸν παρήκοον τὸ χάρισμα, καθὼς καὶ ἡ ὑπακοὴ προξενεῖ τοῦτο εἰς τὸν ὑπήκοον.

Λυπούμενος ὁ μαθητὴς εἰς ταῦτα ὅπου ἤκουσεν, ἠρώτα ποῖον ἦτο τὸ μέγα ἐκεῖνο χάρισμα, τὸ ὁποῖον ἐστερήθη καὶ πῶς ἐξηφανίσθη τὸ ὕδωρ ἀπὸ τὸν νιπτῆρα. Τότε ὁ Ὅσιος διηγήθη εἰς αὐτὸν ὅλα τὰ γενόμενα, καθὼς τὰ προείπομεν, λέγων ἀκόμη καὶ τοῦτο· ἐπειδὴ ἔμεινες εἰς τὴν παρακοὴν καὶ δὲν κατεδέχθης νὰ πίῃς ἐκεῖνο τὸ ὕδωρ, τὸ ὁποῖον ἐπροστάχθης τρεῖς φοράς, διὰ τοῦτο κατέβη ἀπὸ τὸν οὐρανὸν Ἄγγελος Κυρίου, ὅστις λαβὼν μὲ κάθε εὐλάβειαν εἰς τὰς χεῖράς του τὸ ἱερὸν ἐκεῖνο ἀπόνιμμα, ἀνέβη πάλιν εἰς τὸν οὐρανόν. Ἀκούσας ὁ μαθητὴς ταῦτα ἔφριξε καὶ ἐτρόμαξεν εἰς τὸ διήγημα, ἔμεινε δὲ ὥραν πολλὴν ἄφωνος· ἔπειτα ἐρχόμενος εἰς τὸν ἑαυτόν του ἔκλαιε καὶ ὠδύρετο διὰ τὴν συμφοράν του φωνάζων θρηνωδῶς· ἀλλοίμονον εἰς ἐμὲ τὸν πανάθλιον! πόσον μέγα ἀγαθὸν ἔχασα! ποῖος φθονερὸς δαίμων δὲν μὲ ἄφησε νὰ τὸ ἀπολαύσω! Ἀφοῦ μὲ τοιούτους λόγους ἔκλαυσε τὸν ἑαυτόν του καὶ μετενόησε, ἐζήτει μετὰ δακρύων νὰ εὕρῃ ἔλεος· εὐσπλαγχνισθεὶς δὲ αὐτὸν ὁ Ὅσιος τοῦ εἶπεν: Ὁ Ἀδάμ, τέκνον μου, διὰ τὴν παρακοήν του ἐξέπεσεν ἀπὸ τὸν Παράδεισον καὶ ἀντὶ τῆς αἰωνίου ζωῆς ἀπέκτησε τὸν θάνατον, ὡς ἀνάξιος δὲ τῆς δόξης ἐκείνης καὶ τῶν ἀγαθῶν ἐκείνου ἔγινεν ἐξόριστος.


Ὑποσημειώσεις

[1] Τινές, ὡς ἤκουσα (λέγει ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης), σκανδαλίζονται διὰ τὸ ὧδε ἀναφερόμενον, ὅτι δηλαδὴ ὁ Ἅγιος ἔνιψε τοὺς πόδας τοῦ Κυρίου, ἀλλὰ οἱ τοιοῦτοι ἔπρεπε νὰ συμπεράνωσιν ἐκ τοῦ μείζονος τὸ ἔλαττον καὶ οὕτω νὰ καθησυχάσωσι τὸ σκάνδαλον τοῦ λογισμοῦ των· διότι καὶ ὁ Ἀβραὰμ ἔνιψε τοὺς πόδας τῶν φανέντων αὐτῷ τριῶν Ἀγγέλων, οἵτινες, κατὰ πάντας σχεδὸν τοὺς Πατέρας, ἦσαν αἱ τρεῖς ὑποστάσεις τῆς Ἁγίας Τριάδος, τοῦτο δὲ ἔπραξε διότι λέγει ἡ Γραφή, «Ληφθήτω δὴ ὕδωρ, καὶ νιψάτωσαν τοὺς πόδας ὑμῶν» (Γεν. ιηʹ 4). Ἐὰν λοιπόν, τὸ ὅτι ὁ Ἀβραὰμ ἔνιψε τούτων τοὺς πόδας, πάντῃ ἀΰλων καὶ ἀσωμάτων ὄντων, καὶ τοῦτο μέγιστον ὄν, πιστεύομεν καὶ δὲν σκανδαλιζόμεθα, πῶς δὲν πιστεύομεν καὶ τὸ ἔλαττον, τὸ ὅτι δηλαδὴ ἔνιψε καὶ ὁ μέγας Παΐσιος τοὺς πόδας τοῦ Κυρίου σάρκα φοροῦντος; Ἐὰν δὲ καὶ ἀπορῇ τις, πῶς τοῦτο ἐγένετο, ἀποκρινόμεθα, ὅτι εἶναι τοῦτο ὑπὲρ τὸ πῶς καὶ ἐκεῖ ἐπὶ τοῦ Ἀβραὰμ καὶ ἐνταῦθα ἐπὶ τοῦ Παϊσίου. Εἰς πίστωσιν τούτου ἂς ἔχωσι παράδειγμα καὶ ἐκεῖνο, ὅπερ λέγει ὁ Εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος, ὅστις διηγεῖται, ὅτι ἡ Μαγδαληνὴ καὶ ἡ ἄλλη Μαρία (ἥτις, ὡς λέγουσιν οἱ πολλοί, ἦτο ἡ Θεοτόκος) προσελθοῦσαι, ἐκράτησαν τοὺς πόδας τοῦ Κυρίου (κηʹ 9), μολονότι τὸ σῶμα τοῦ Κυρίου ἦτο τότε ἀφθαρτοποιημένον, ὡς ὂν μετὰ τὴν Ἀνάστασιν.