Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ὁσίου καὶ Θεοφόρου πατρὸς ἡμῶν ΠΑΪΣΙΟΥ τοῦ Μεγάλου.

Καθ’ ἣν ἐποχὴν ἐπῆγα ἐγὼ (λέγει ὁ Ὅσιος Ἰωάννης ὁ συγγραφεὺς τοῦ παρόντος βίου) πρὸς τον θεῖον Παΐσιον διὰ νὰ τὸν ἀπολαύσω, ἦλθον εἰς αὐτὸν μερικοὶ Μοναχοί, διὰ νὰ ἀκούσουν τοὺς ψυχωφελεῖς λόγους του, λέγοντες· εἰπὲ εἰς ἡμᾶς, πάτερ, λόγον ψυχοσωτήριον. Ἐκεῖνος δὲ τοὺς εἶπεν· φυλάξατε τὴν παράδοσιν τῶν πατέρων, καὶ περισσότερα ἀπὸ τὰ διατεταγμένα μὴ ζητεῖτε νὰ κάμνετε. Οἱ δὲ Μοναχοὶ τοῦ ἔλεγον· εἰπέ μας ἀκόμη καὶ κανένα ἄλλο ψυχωφελές, ἀπὸ ἐκεῖνα ὅπου ἁρμόζουν εἰς τοὺς Μοναχούς. Ὁ δὲ θεῖος Παΐσιος, βλέπων μὲ τοὺς διορατικοὺς ὀφθαλμοὺς καὶ γνωρίζων τὰ διανοήματα καὶ τοὺς διαλογισμοὺς ἐκείνων, ἔλεγεν εἰς ἕκαστον ἐξ αὐτῶν τί διελογίζετο καὶ ποῖα ἐξ αὐτῶν ἦσαν καλὰ καὶ ποῖα κακά, ὡς καὶ ἀπὸ ποίαν αἰτίαν ἠκολούθησαν εἰς αὐτοὺς τὰ τοιαῦτα διανοήματα. Τότε οἱ Μοναχοὶ θαυμάσαντες διὰ τοῦτο, εἶπον κατὰ μόνας εἰς ἐμέ· ἀληθῶς, πάτερ Ἰωάννη, ὅλα τὰ πάθη τῆς καρδίας μας, τὰ ὁποῖα μόνος ὁ Θεὸς τὰ γινώσκει, μᾶς τὰ ἐφανέρωσεν ἕνα πρὸς ἕνα, ἐγὼ δὲ ἐξ ὅσων εἶχον πολλάκις βεβαιωθῆ εἶπον πρὸς αὐτούς· πιστεύσατέ μοι, ἀδελφοί, ὅτι ὅσα διελογίσθην μὲ τὸν νοῦν μου καὶ ὅσα ἔκαμα μόνος μου, τὰ ἐφανέρωσε πολλάκις εἰς ἐμὲ χαριέντως, ὅταν συνηντώμεθα, λέγων ταῦτα ὡσὰν νὰ ἦτο μαζί μου. Οἱ δὲ Μοναχοὶ λέγοντες «θαυμαστὸς ὁ Θεὸς ἐν τοῖς Ἁγίοις αὐτοῦ», ἀνεχώρησαν.

Ἀδελφός τις, ἀκολουθῶν τὸ θέλημά του καὶ κάμνων τὴν γνώμην του, ἐγκατέλειψε τὴν ἔρημον καὶ μεταβὰς κατῴκησε πλησίον τινὸς πόλεως, ἀλλ’ ἐπειδὴ ἐπήγαινε συχνὰ εἰς τὴν πόλιν διὰ νὰ πωλῇ τὸ ἐργόχειρόν του, ἔτυχε νὰ ἀπαντήσῃ μίαν γυναῖκα Ἑβραίαν, ἡ ὁποία κατεκαίετο ἀπὸ ἔρωτα σατανικὸν πρὸς τὸν Μοναχὸν ἐκεῖνον. Ὁ δὲ Μοναχός, πλανηθεὶς ἀπὸ τοὺς λογισμούς, διὰ συνεργείας δαιμονικῆς περιεπλάκη, ἀλλοίμονον! εἰς τὰς παγίδας τῆς Ἑβραίας καὶ ἐξέπεσεν, τὸ δὲ πλέον χειρότερον ἠρνήθη, φεῦ! τὴν Χριστιανικὴν πίστιν, καὶ ἐδέχθη τὴν ἑβραϊκὴν θρησκείαν, συγκατοικήσας μὲ τὴν Ἑβραίαν, τόσον δὲ πειθηνίως ἠκολούθει τὴν γνώμην της, ὥστε ἔγινεν ὅμοιός της εἰς τὴν ἀσέβειαν· τὸ δὲ τρισκατάρατον ἐκεῖνο γύναιον, εἰς τόσον βυθὸν ἀπωλείας ἐκρημνίσθη καὶ εἰς τόσην ἀναισχυντίαν ἔφθασεν, ὥστε πολλάκις ἔπαιρνε τὴν κεφαλὴν τοῦ ἀθλίου ἐκείνου εἰς τὰς ἀγκάλας της καὶ ἀνοίγουσα τὸ στόμα του ἔξυε μὲ ξύλον λεπτὸν τοὺς ὀδόντας του, διὰ νὰ μὴ τύχῃ καὶ ἀπέμεινε κανένας μαργαρίτης ἀπὸ τὴν Ἁγίαν Κοινωνίαν τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων, ὦ τῆς ἀθεΐας! ἐπάνω εἰς αὐτούς.


Ὑποσημειώσεις

[1] Τινές, ὡς ἤκουσα (λέγει ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης), σκανδαλίζονται διὰ τὸ ὧδε ἀναφερόμενον, ὅτι δηλαδὴ ὁ Ἅγιος ἔνιψε τοὺς πόδας τοῦ Κυρίου, ἀλλὰ οἱ τοιοῦτοι ἔπρεπε νὰ συμπεράνωσιν ἐκ τοῦ μείζονος τὸ ἔλαττον καὶ οὕτω νὰ καθησυχάσωσι τὸ σκάνδαλον τοῦ λογισμοῦ των· διότι καὶ ὁ Ἀβραὰμ ἔνιψε τοὺς πόδας τῶν φανέντων αὐτῷ τριῶν Ἀγγέλων, οἵτινες, κατὰ πάντας σχεδὸν τοὺς Πατέρας, ἦσαν αἱ τρεῖς ὑποστάσεις τῆς Ἁγίας Τριάδος, τοῦτο δὲ ἔπραξε διότι λέγει ἡ Γραφή, «Ληφθήτω δὴ ὕδωρ, καὶ νιψάτωσαν τοὺς πόδας ὑμῶν» (Γεν. ιηʹ 4). Ἐὰν λοιπόν, τὸ ὅτι ὁ Ἀβραὰμ ἔνιψε τούτων τοὺς πόδας, πάντῃ ἀΰλων καὶ ἀσωμάτων ὄντων, καὶ τοῦτο μέγιστον ὄν, πιστεύομεν καὶ δὲν σκανδαλιζόμεθα, πῶς δὲν πιστεύομεν καὶ τὸ ἔλαττον, τὸ ὅτι δηλαδὴ ἔνιψε καὶ ὁ μέγας Παΐσιος τοὺς πόδας τοῦ Κυρίου σάρκα φοροῦντος; Ἐὰν δὲ καὶ ἀπορῇ τις, πῶς τοῦτο ἐγένετο, ἀποκρινόμεθα, ὅτι εἶναι τοῦτο ὑπὲρ τὸ πῶς καὶ ἐκεῖ ἐπὶ τοῦ Ἀβραὰμ καὶ ἐνταῦθα ἐπὶ τοῦ Παϊσίου. Εἰς πίστωσιν τούτου ἂς ἔχωσι παράδειγμα καὶ ἐκεῖνο, ὅπερ λέγει ὁ Εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος, ὅστις διηγεῖται, ὅτι ἡ Μαγδαληνὴ καὶ ἡ ἄλλη Μαρία (ἥτις, ὡς λέγουσιν οἱ πολλοί, ἦτο ἡ Θεοτόκος) προσελθοῦσαι, ἐκράτησαν τοὺς πόδας τοῦ Κυρίου (κηʹ 9), μολονότι τὸ σῶμα τοῦ Κυρίου ἦτο τότε ἀφθαρτοποιημένον, ὡς ὂν μετὰ τὴν Ἀνάστασιν.