Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ὁσίου καὶ Θεοφόρου πατρὸς ἡμῶν ΠΑΪΣΙΟΥ τοῦ Μεγάλου.

Τότε ὁ Σωτὴρ εἶπεν εὐθύς· ἀξιοθαύμαστος εἶναι ἡ καλὴ ἡ γνώμη καὶ ἡ ἀγάπη, τὴν ὁποίαν ἔχεις εἰς τὸν πλησίον σου, Παΐσιε, καὶ μιμεῖσαι τὴν ἀγάπην, τὴν ὁποίαν ἔχω ἐγὼ διὰ τοὺς ἀνθρώπους. Ἐπειδὴ λοιπὸν ἐπρόκρινας νὰ ἐκπέσῃς ἀπὸ τὴν ἰδικήν σου ἀξίαν, διὰ τὴν σωτηρίαν τοῦ ἁμαρτωλοῦ, διὰ τοῦτο καὶ ἀπὸ τὴν ἰδικήν σου ἀξίαν δὲν θέλεις ἐκπέσει καὶ ὁ ἁμαρτωλὸς θέλει σωθῆ, κατὰ τὴν παράκλησίν σου. Ταῦτα εἰπὼν ὁ Σωτὴρ ἀνέβη εἰς τοὺς οὐρανούς. Μετ’ ὀλίγον καιρὸν ἀπέθανεν ἀπὸ θεϊκὴν ὀργὴν ἡ κακὴ ἐκείνη γυνή, ὁ δὲ Ἰσαὰκ (τοῦτο ἦτο τὸ ὄνομα τοῦ ἐκπεσόντος Μοναχοῦ) ἐπῆγε πάλιν εἰς τὴν ἔρημον καὶ κατηχηθεὶς ἀπὸ τὸν μέγαν Παΐσιον, ἐδέχθη τὴν πρώτην του χριστιανικὴν πίστιν, ἐπολιτεύετο δὲ μὲ πολλὴν προθυμίαν τὴν ἀσκητικὴν πολιτείαν· διελθὼν δὲ τὸ ὑπόλοιπον τῆς ζωῆς του μὲ ὑπακοήν, σεμνὴν διαγωγὴν καὶ ἐνάρετον κατάστασιν, ἀνεπαύθη ἐν Κυρίῳ. Οὕτω ἐκεῖνος μὲν ἔτυχε σωτηρίας μὲ τὰς εὐχὰς τοῦ ἱεροῦ Παϊσίου, ἡμεῖς δέ, ἀκούοντες τὰ παράδοξα θαύματα τοῦ Ὁσίου, πρέπει νὰ δοξάζωμεν καὶ νὰ μεγαλύνωμεν τὸν Θεόν.

Εἰς τὸ Μοναστήριον τοῦ μεγάλου Παϊσίου ἦτό τις πρεσβύτερος, ὅστις εἶχε φρόνημα κοσμικόν· ὅταν δὲ οἱ ἄλλοι Μοναχοὶ ἢθελαν νὰ ὑπάγουν εἰς τὸν Ὅσιον, διὰ νὰ ἀκούσουν τοὺς ψυχωφελεῖς λόγους του, ἐπήγαινε καὶ αὐτὸς μαζί των, ἤκουε τὰ θεῖα λόγια τοῦ Ὁσίου, ὅμως καμμίαν ὠφέλειαν δὲν ἐλάμβανεν ἐξ αὐτῶν· διότι μὴ ἔχων σκοπὸν καλόν, μήτε καρδίαν ὀρθήν, ὄχι μόνον δὲν ὠφελεῖτο, ἀλλὰ καὶ περιέπαιζε τοὺς λόγους τοῦ Ὁσίου καὶ μὲ ἄλλους λόγους κοσμικοὺς διέφθειρεν αὐτούς. Ἀγανακτοῦντες ὅθεν οἱ ἄλλοι Μοναχοί, ἐπῆγαν εἴς τινα θεοφιλῆ γέροντα καὶ ἐγόγγυζον κατὰ τοῦ πρεσβυτέρου ἐκείνου, ὁ δὲ γέρων ἐκεῖνος ἐπῆγεν ὁμοῦ μὲ αὐτοὺς εἰς τὸν μέγαν Παΐσιον, ἠκολούθησεν ὅμως καὶ ὁ πρεσβύτερος. Ἀλλ’ ὁ γέρων ἐπῆγε κατὰ μόνας εἰς τὸν Ὅσιον καὶ τοῦ εἶπεν· ἤξευρε, πάτερ, ὅτι οὗτος ὁ πρεσβύτερος προξενεῖ βλάβην καὶ σκάνδαλα εἰς τοὺς ἀδελφοὺς καὶ πρέπει νὰ ἐμποδίσῃς τὴν ἄτακτον ὁρμήν του καὶ μὲ ἐπιτίμια νὰ τὴν διορθώσῃς.

Ταῦτα ἀκούσας ὁ μέγας Παΐσιος εἶπε πρὸς τὸν γέροντα· πρὸ πολλοῦ ἤθελον κάμει αὐτὸ ὅπου μοῦ λέγεις, ἐὰν ἐγνώριζα, ὅτι ἔχει νὰ ὠφεληθῇ· διότι ἰδοὺ ἕτοιμος στέκει ὁ διάβολος νὰ τὸν σύρῃ εἰς ἀπώλειαν καὶ ὅταν ἀκούσῃ ἀπὸ ἐμὲ κανένα λόγον αὐστηρόν, θὰ φύγῃ ἀπὸ τὴν ἀδελφότητα καὶ θὰ ἐπιστρέψῃ πάλιν εἰς τὸν κόσμον· τότε δὲ θέλω γίνει ἐγὼ ὑπόδικος καὶ αἴτιος τῆς ἀπωλείας του, διότι δὲν ἠδυνήθην νὰ ὑπομείνω ἕνα ἀδελφόν, ὅστις πολεμεῖται ἀπὸ τὸν ἐχθρόν.


Ὑποσημειώσεις

[1] Τινές, ὡς ἤκουσα (λέγει ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης), σκανδαλίζονται διὰ τὸ ὧδε ἀναφερόμενον, ὅτι δηλαδὴ ὁ Ἅγιος ἔνιψε τοὺς πόδας τοῦ Κυρίου, ἀλλὰ οἱ τοιοῦτοι ἔπρεπε νὰ συμπεράνωσιν ἐκ τοῦ μείζονος τὸ ἔλαττον καὶ οὕτω νὰ καθησυχάσωσι τὸ σκάνδαλον τοῦ λογισμοῦ των· διότι καὶ ὁ Ἀβραὰμ ἔνιψε τοὺς πόδας τῶν φανέντων αὐτῷ τριῶν Ἀγγέλων, οἵτινες, κατὰ πάντας σχεδὸν τοὺς Πατέρας, ἦσαν αἱ τρεῖς ὑποστάσεις τῆς Ἁγίας Τριάδος, τοῦτο δὲ ἔπραξε διότι λέγει ἡ Γραφή, «Ληφθήτω δὴ ὕδωρ, καὶ νιψάτωσαν τοὺς πόδας ὑμῶν» (Γεν. ιηʹ 4). Ἐὰν λοιπόν, τὸ ὅτι ὁ Ἀβραὰμ ἔνιψε τούτων τοὺς πόδας, πάντῃ ἀΰλων καὶ ἀσωμάτων ὄντων, καὶ τοῦτο μέγιστον ὄν, πιστεύομεν καὶ δὲν σκανδαλιζόμεθα, πῶς δὲν πιστεύομεν καὶ τὸ ἔλαττον, τὸ ὅτι δηλαδὴ ἔνιψε καὶ ὁ μέγας Παΐσιος τοὺς πόδας τοῦ Κυρίου σάρκα φοροῦντος; Ἐὰν δὲ καὶ ἀπορῇ τις, πῶς τοῦτο ἐγένετο, ἀποκρινόμεθα, ὅτι εἶναι τοῦτο ὑπὲρ τὸ πῶς καὶ ἐκεῖ ἐπὶ τοῦ Ἀβραὰμ καὶ ἐνταῦθα ἐπὶ τοῦ Παϊσίου. Εἰς πίστωσιν τούτου ἂς ἔχωσι παράδειγμα καὶ ἐκεῖνο, ὅπερ λέγει ὁ Εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος, ὅστις διηγεῖται, ὅτι ἡ Μαγδαληνὴ καὶ ἡ ἄλλη Μαρία (ἥτις, ὡς λέγουσιν οἱ πολλοί, ἦτο ἡ Θεοτόκος) προσελθοῦσαι, ἐκράτησαν τοὺς πόδας τοῦ Κυρίου (κηʹ 9), μολονότι τὸ σῶμα τοῦ Κυρίου ἦτο τότε ἀφθαρτοποιημένον, ὡς ὂν μετὰ τὴν Ἀνάστασιν.