Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ὁσίου καὶ Θεοφόρου πατρὸς ἡμῶν ΠΑΪΣΙΟΥ τοῦ Μεγάλου.

Εἰς τὰ μέρη τῆς Συρίας ἦτό τις ἀγωνιστής, ἐστολισμένος μὲ διαφόρους ἀρετάς· οὗτος προσευχόμενός ποτε, ἦλθεν εἰς αὐτον τοιοῦτος λογισμός· ἆρά γε ἔφθασα νὰ γίνω ὅμοιος μὲ κανένα ἀπὸ ἐκείνους οἱ ὁποῖοι εὐηρέστησαν εἰς τὸν Θεόν; Ἐνῷ δὲ ἐσυλλογίζετο ταῦτα, ἤκουσε φωνὴν ἄνωθεν λέγουσαν εἰς αὐτόν· ὕπαγε εἰς τὴν ἔρημον, καὶ ἐκεῖ θέλεις εὕρει ἀγωνιστήν, Παΐσιον τὸ ὄνομα, ὁ ὁποῖος μεταχειρίζεται τὴν ταπείνωσιν καὶ τὴν πρὸς τὸν Θεὸν ἀγάπην παρομοίως μετὰ σοῦ. Ὁ δὲ τίμιος ἐκεῖνος γέρων δὲν ἐφοβήθη παντελῶς τὸ μάκρος τῆς ὁδοῦ, ἀλλ’ ἐκίνησε παρευθὺς νὰ ὑπάγῃ εἰς τὴν Αἴγυπτον, φθάσας δὲ, εἰς τὸ ὄρος τῆς Νητρίας ἠρώτα ποῦ εὑρίσκετο ὁ Παΐσιος· ἐπειδὴ δὲ τὸ ὄνομα τοῦ Παϊσίου ἦτο κηρυγμένον εἰς ὅλους, ταχέως ἔγινε γνωστὸς εἰς τὸν γέροντα ὁ τόπος τῆς κατοικίας τοῦ Παϊσίου· ἀλλ’ οὐδὲ εἰς τὸν Παΐσιον διέφυγεν ὁ ἐρχομὸς τοῦ γέροντος· διότι καθὼς ὁ γέρων εἰσῆλθεν εἰς τὴν ἔρημον καὶ ἐπήγαινε κατ’ εὐθεῖαν εἰς τὸν Παΐσιον, παρευθὺς τὸν συναντᾷ ἐκεῖνος καθ’ ὁδὸν καὶ γνωρισθέντες ἀναμεταξύ των διὰ τῆς θείας χάριτος, ἐνηγκαλίσθηοαν μετὰ χαρᾶς καὶ ἔκαμαν τὸν ἐν Χριστῷ ἀσπασμόν, ἔπειτα ἐπῆγαν εἰς τὸ κελλίον τοῦ Παϊσίου καὶ προσευξάμενοι ἐκάθισαν.

Ἀρχίσας δὲ ὁ γέρων νὰ λέγῃ πρὸς τὸν θεῖον Παΐσιον, ὡμίλει μὲ τὴν διάλεκτον τῶν Σύρων· ὁ δὲ Παΐσιος, Αἰγύπτιος ὤν, ἤξευρε μόνον τὴν διάλεκτον τῶν Αἰγυπτίων· ὅθεν λυπούμενος πολύ, διότι δὲν ἠννόει τὰ ψυχωφελῆ λόγια τοῦ γέροντος, ἀνύψωσεν εἰς οὐρανοὺς τοὺς ὀφθαλμοὺς καὶ τὸν νοῦν του, ἀνεστέναξεν ἐκ βάθους καρδίας καὶ εἶπεν: Υἱὲ Θεοῦ καὶ Λόγε, δὸς τὴν χάριν Σου εἰς ἐμὲ τὸν δοῦλόν Σου, νὰ γνωρίσω τὴν δύναμιν τῶν λόγων τοῦ γέροντος καί, ὦ τοῦ θαύματος διὰ τὴν γρήγορον ἐπίσκεψιν τοῦ Κυρίου! Παρευθύς, ὁμοῦ μὲ τὸν λόγον, ὡμίλει καὶ ἠννόει τὴν γλῶσσαν τῶν Σύρων.

Συνομιλήσαντες ὅθεν μεταξύ των πολλὰ, διηγήθη ὁ εἷς πρὸς τὸν ἕτερον τὰς θεωρίας τὰς ὁποίας ἠξιώθη ἕκαστος νὰ ἴδῃ καὶ μὲ ποίους πατέρας συνωμίλησε καὶ συνανεστράφη καὶ ποίας ἀρετὰς εἶχον οἱ πατέρες ἐκεῖνοι, ἦσαν δὲ πεπληρωμένοι χαρᾶς καὶ οἱ δύο διὰ τὴν τοιαύτην συνομιλίαν. Ἀφ’ οὗ δὲ παρῆλθον ἓξ ἡμέραι καὶ ἐτελείωσαν ὅσα εἶχον νὰ εἴπουν, ἔμελλε, δὲ ὁ γέρων νὰ ἐπιστρέψῃ εἰς τὸν τόπον του, τότε ὁ Παΐσιος προσεκάλεσε τοὺς μαθητάς του καὶ τοὺς εἶπεν:


Ὑποσημειώσεις

[1] Τινές, ὡς ἤκουσα (λέγει ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης), σκανδαλίζονται διὰ τὸ ὧδε ἀναφερόμενον, ὅτι δηλαδὴ ὁ Ἅγιος ἔνιψε τοὺς πόδας τοῦ Κυρίου, ἀλλὰ οἱ τοιοῦτοι ἔπρεπε νὰ συμπεράνωσιν ἐκ τοῦ μείζονος τὸ ἔλαττον καὶ οὕτω νὰ καθησυχάσωσι τὸ σκάνδαλον τοῦ λογισμοῦ των· διότι καὶ ὁ Ἀβραὰμ ἔνιψε τοὺς πόδας τῶν φανέντων αὐτῷ τριῶν Ἀγγέλων, οἵτινες, κατὰ πάντας σχεδὸν τοὺς Πατέρας, ἦσαν αἱ τρεῖς ὑποστάσεις τῆς Ἁγίας Τριάδος, τοῦτο δὲ ἔπραξε διότι λέγει ἡ Γραφή, «Ληφθήτω δὴ ὕδωρ, καὶ νιψάτωσαν τοὺς πόδας ὑμῶν» (Γεν. ιηʹ 4). Ἐὰν λοιπόν, τὸ ὅτι ὁ Ἀβραὰμ ἔνιψε τούτων τοὺς πόδας, πάντῃ ἀΰλων καὶ ἀσωμάτων ὄντων, καὶ τοῦτο μέγιστον ὄν, πιστεύομεν καὶ δὲν σκανδαλιζόμεθα, πῶς δὲν πιστεύομεν καὶ τὸ ἔλαττον, τὸ ὅτι δηλαδὴ ἔνιψε καὶ ὁ μέγας Παΐσιος τοὺς πόδας τοῦ Κυρίου σάρκα φοροῦντος; Ἐὰν δὲ καὶ ἀπορῇ τις, πῶς τοῦτο ἐγένετο, ἀποκρινόμεθα, ὅτι εἶναι τοῦτο ὑπὲρ τὸ πῶς καὶ ἐκεῖ ἐπὶ τοῦ Ἀβραὰμ καὶ ἐνταῦθα ἐπὶ τοῦ Παϊσίου. Εἰς πίστωσιν τούτου ἂς ἔχωσι παράδειγμα καὶ ἐκεῖνο, ὅπερ λέγει ὁ Εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος, ὅστις διηγεῖται, ὅτι ἡ Μαγδαληνὴ καὶ ἡ ἄλλη Μαρία (ἥτις, ὡς λέγουσιν οἱ πολλοί, ἦτο ἡ Θεοτόκος) προσελθοῦσαι, ἐκράτησαν τοὺς πόδας τοῦ Κυρίου (κηʹ 9), μολονότι τὸ σῶμα τοῦ Κυρίου ἦτο τότε ἀφθαρτοποιημένον, ὡς ὂν μετὰ τὴν Ἀνάστασιν.