Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ὁσίου καὶ Θεοφόρου πατρὸς ἡμῶν ΠΑΪΣΙΟΥ τοῦ Μεγάλου.

Οἱ δὲ Μοναχοί, καταφρονήσαντες ὅλα τὰ ἡδέα καὶ χαροποιὰ τῆς παρούσης ζωῆς, ἔλαβον τὸν Θεὸν ἀντὶ ὅλων τῶν ἀγαθῶν τοῦ κόσμου καὶ αὐτὸν εἶχον χαρὰν καὶ πλοῦτον ἰδικόν των, τὸ δὲ νὰ κάμνουν τὰ εὐάρεστα εἰς Αὐτὸν τὸ ἐθεώρουν τρυφὴν καὶ μεγάλην ἀπόλαυσιν· διότι ἦσαν, κατὰ τὸν Ἀπόστολον, ὑστερούμενοι, θλιβόμενοι, κακουχούμενοι· ὅθεν ἀδύνατον εἶναι εἰς ἐσέ, βασιλεῦ μου, νὰ ἔχῃς τὴν ἰδίαν μετ’ ἐκείνων ἀντιμισθίαν. Καθ’ ὃν χρόνον λοιπὸν ἐλέγομεν ἡμεῖς ταῦτα, ἦλθες καὶ σύ, ἀδελφέ μου Ἰωάννη, ἐκεῖνος δὲ παρευθὺς ἀνέβη εἰς τοὺς οὐρανούς. Ὅθεν τώρα ὅπου ἔμαθες φανερά, διὰ τοῦ παρόντος μυστηρίου, πόσα καλὰ προξενοῦν οἱ πόνοι τῆς ἀσκήσεως, στήριξον τοὺς ἀδελφούς. Ταῦτα ἀκούσας ἐγὼ ὁ Ἰωάννης, μεγάλας εὐχαριστίας ἀπέδωκα τῷ Θεῷ· ἔπειτα συνομιλήσας ἱκανῶς μὲ τὸν θεῖον Παΐσιον, ὑπέστρεψα εἰς τὴν κατοικίαν μου χαίρων καὶ ἀγαλλόμενος. Καὶ ταῦτα μὲν οὕτως· βούλεται δὲ ὁ λόγος νὰ δείξῃ καὶ τὸν διάπυρον ζῆλον, τὸν ὁποῖον εἶχεν εἰς τὴν πίστιν ὁ μέγας Παΐσιος.

Γέρων τις κατοικῶν εἴς τι χωρίον, κείμενον παρὰ τὰ μέρη τῆς Αἰγύπτου, πλανηθεὶς ἐξ ἀγνοίας, ἔλεγεν, ὅτι οἱ Χριστιανοὶ πρέπει νὰ σέβωνται καὶ νὰ λατρεύουν μόνον τὸν Πατέρα καὶ τὸν Υἱόν, τὸ δὲ Ἅγιον Πνεῦμα νὰ μὴ τὸ λατρεύουν, μηδὲ νὰ τὸ λέγουν Θεόν, εἰς τὴν πλάνην δὲ αὐτὴν καὶ κακοφροσύνην ἠκολούθει πλῆθος ἀνθρώπων ἀρκετόν. Ὁ δὲ Θεός, θέλων νὰ μὴ ματαιωθοῦν καὶ ἀφανισθοῦν οἱ ἀσκητικοὶ νόποι καὶ ἱδρῶτες τοῦ γέροντος, ἐφανέρωσεν εἰς τὸν Ὅσιον τὰ βλάσφημα ἐκείνου φρονήματα, καθὼς καὶ τὸ χωρίον εἰς τὸ ὁποῖον κατοικοῦσε· παρευθὺς δὲ ὁ θεῖος Παΐσιος, ἀφοῦ κατεσκεύασε πλῆθος πολὺ ζεμπιλίων μὲ τρεῖς λαβάς, τὰ ἐπῆρε· καὶ ἐπῆγε πρὸς τὸν γέροντα ἐκεῖνον· εὑρέθησαν δὲ ἐκεῖ τὴν ὥραν ἐκείνην καὶ πολλοὶ ἀπὸ ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι ἦσαν συγκοινωνοὶ τοῦ βλασφήμου ἐκείνου δόγματος· οἱ ὁποῖοι ἰδόντες τὰ ζεμπίλια μὲ τρεῖς λαβὰς καὶ μὴ γνωρίσαντες τὸν Παΐσιον, ἐθαύμασαν πολὺ καὶ ἀποροῦντες διὰ τὴν κατασκευὴν τῶν ζεμπιλίων, τὸν ἠρώτων τί εἶναι αὐτὰ καὶ τί σκοπὸν ἔχει νὰ τὰ κάμῃ. Ἐκεῖνος δὲ εἶπε· νὰ τὰ πωλήσω θέλω· ἐκεῖνοι πάλιν τὸν ἠρώτησαν· καὶ διατί τὰ ἔκαμες μὲ τρεῖς λαβάς; Ἀπεκρίθη ὁ Ὅσιος· ἐπειδὴ εἶμαι, φίλος καὶ ἐραστὴς τῆς Ἁγίας Τριάδος καὶ πρέπει νὰ φανερώνω μὲ τὰ ἔργα, τὰ τρία πρόσωπα τῆς Ἁγίας Τριάδος καὶ νὰ τὴν ὑμνῶ καὶ νὰ τὴν δοξάζω τρισυπόστατον, ἔχων εἰς τὰς χεῖράς μου τὰ σημεῖα τῆς Τριάδος·


Ὑποσημειώσεις

[1] Τινές, ὡς ἤκουσα (λέγει ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης), σκανδαλίζονται διὰ τὸ ὧδε ἀναφερόμενον, ὅτι δηλαδὴ ὁ Ἅγιος ἔνιψε τοὺς πόδας τοῦ Κυρίου, ἀλλὰ οἱ τοιοῦτοι ἔπρεπε νὰ συμπεράνωσιν ἐκ τοῦ μείζονος τὸ ἔλαττον καὶ οὕτω νὰ καθησυχάσωσι τὸ σκάνδαλον τοῦ λογισμοῦ των· διότι καὶ ὁ Ἀβραὰμ ἔνιψε τοὺς πόδας τῶν φανέντων αὐτῷ τριῶν Ἀγγέλων, οἵτινες, κατὰ πάντας σχεδὸν τοὺς Πατέρας, ἦσαν αἱ τρεῖς ὑποστάσεις τῆς Ἁγίας Τριάδος, τοῦτο δὲ ἔπραξε διότι λέγει ἡ Γραφή, «Ληφθήτω δὴ ὕδωρ, καὶ νιψάτωσαν τοὺς πόδας ὑμῶν» (Γεν. ιηʹ 4). Ἐὰν λοιπόν, τὸ ὅτι ὁ Ἀβραὰμ ἔνιψε τούτων τοὺς πόδας, πάντῃ ἀΰλων καὶ ἀσωμάτων ὄντων, καὶ τοῦτο μέγιστον ὄν, πιστεύομεν καὶ δὲν σκανδαλιζόμεθα, πῶς δὲν πιστεύομεν καὶ τὸ ἔλαττον, τὸ ὅτι δηλαδὴ ἔνιψε καὶ ὁ μέγας Παΐσιος τοὺς πόδας τοῦ Κυρίου σάρκα φοροῦντος; Ἐὰν δὲ καὶ ἀπορῇ τις, πῶς τοῦτο ἐγένετο, ἀποκρινόμεθα, ὅτι εἶναι τοῦτο ὑπὲρ τὸ πῶς καὶ ἐκεῖ ἐπὶ τοῦ Ἀβραὰμ καὶ ἐνταῦθα ἐπὶ τοῦ Παϊσίου. Εἰς πίστωσιν τούτου ἂς ἔχωσι παράδειγμα καὶ ἐκεῖνο, ὅπερ λέγει ὁ Εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος, ὅστις διηγεῖται, ὅτι ἡ Μαγδαληνὴ καὶ ἡ ἄλλη Μαρία (ἥτις, ὡς λέγουσιν οἱ πολλοί, ἦτο ἡ Θεοτόκος) προσελθοῦσαι, ἐκράτησαν τοὺς πόδας τοῦ Κυρίου (κηʹ 9), μολονότι τὸ σῶμα τοῦ Κυρίου ἦτο τότε ἀφθαρτοποιημένον, ὡς ὂν μετὰ τὴν Ἀνάστασιν.