Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ὁσίου καὶ Θεοφόρου πατρὸς ἡμῶν ΠΑΪΣΙΟΥ τοῦ Μεγάλου.

Ἀκολούθως ἐτέθησαν θρόνοι καὶ καθέδρα φοβερά, ὕστερον ἐκλήθη καὶ ἡ ψυχὴ τοῦ ἀποθανόντος ὑποτακτικοῦ, ἥτις ἀνέβη ἀπὸ τὸν ᾍδην καὶ παρασταθεῖσα εἰς τὸν Κριτήν, ἐδόθη εἰς τὰς χεῖρας τοῦ Παϊσίου· ἔπειτα ἐδόθη εἰς τὸν γέροντά του, ὁ ὁποῖος τὴν ὥραν ἐκείνην προσηύχετο μὲ πολὺν ἀγῶνα (καθὼς συνεφώνησαν πρότερον, ὅτι καὶ οἱ δύο νὰ προσεύχωνται). Τότε ἤκουσεν ἄνωθεν φωνὴν ὁ γέρων λέγουσαν· ἀπόλαβε τὴν ψυχὴν τοῦ μαθητοῦ σου, διὰ τῶν χειρῶν τοῦ θεράποντός μου Παϊσίου, ἥτις ἠλευθερώθη ἀπὸ τὸν ᾍδην καὶ δὲν θέλεις ἰδεῖ πλέον αὐτὴν εἰς τὰ βάσανα, ἀλλ’ εἰς ἀνάπαυσιν· παρευθὺς δὲ ἦλθεν ἡ ψυχὴ τοῦ μαθητοῦ καὶ παρεστάθη ἔμπροσθεν τοῦ γέροντος, καὶ ὡμολόγει, ὅτι πολλὰ ἔπαθε ἀπὸ τὰ βάσανα τῆς κολάσεως, διὰ τὴν παρακοήν, ἐπειδὴ αὐτὴ ἐγένετο αἰτία νὰ πέσῃ εἰς ἁμαρτίαν καὶ δι’ αὐτὴν ἐδοκίμασε τὰ δεινὰ τοῦ ᾍδου· ἀλλὰ διὰ μέσου τῶν εὐχῶν τοῦ γέροντος καὶ τοῦ θείου Παϊσίου ηὐσπλαγχνίσθη αὐτὴν ὁ φιλάνθρωπος Θεὸς καὶ τὴν ἠλευθέρωσεν ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ ᾍδου, τώρα δὲ πορεύεται εἰς τὸν τόπον τῶν δικαίων.

Ταῦτα μὲν ἐφάνησαν εἰς τὸν γέροντα ἐν καιρῷ τῆς προσευχῆς του· ἀφ’ οὗ δὲ ἐπληροφορήθη πλέον διὰ τὴν σωτηρίαν τοῦ μαθητοῦ του, ἐπῆγε παρευθὺς εἰς τὸν μέγαν Παΐσιον, εὑρὼν δὲ αὐτὸν εὐχαριστοῦντα τὸν Θεὸν διὰ τὴν σωτηρίαν τοῦ ἀποθανόντος μαθητοῦ, τοῦ ἐφανέρωσε τὴν ὀπτασίαν ὅπου εἶδεν· ὁ δὲ Παΐσιος διηγήθη πάλιν εἰς τὸν γέροντα τὴν φρικτὴν παρουσίαν τοῦ Κυρίου καὶ ὅλα τὰ ἄλλα ὅπου εἶδε καὶ ηὐχαρίστησαν ὁμοῦ τὸν Θεόν, ὅστις ἔκαμε τὰ τοιαῦτα θαυμάσια. Ἔπειτα εἶπεν ὁ γέρων πρὸς τὸν μέγαν Παΐσιον· εὐχαριστῶ σοι μεγάλως, θεῖε Παΐσιε, ὅτι διὰ τῶν προσευχῶν σου ὄχι μόνον τὸν ἀπηλπισμένον μαθητήν μου ἔσωσας, ἀλλὰ καὶ τὴν ἰδικήν μου ψυχήν, ἥτις ἐκινδύνευε δεινῶς ἀπὸ τὴν λύπην. Πλὴν παρακαλῶ σε νὰ μοῦ εἰπῇς ποία εἶναι ἡ θαυμαστὴ πρᾶξίς σου καὶ ποῖοι οἱ ἀγῶνες σου, διὰ τοὺς ὁποίους ἠξιώθης νὰ λάβῃς τοιαῦτα χαρίσματα;

Τότε ὁ μέγας Παΐσιος μὲ μεγάλην ταπείνωσιν τοῦ εἶπε· συγχώρησόν μοι, τίμιε πάτερ, κανὲν ἔργον δὲν εὑρίσκεται εἰς ἐμὲ τὸν ταπεινόν, ὅπερ νὰ εἶναι ἄξιον διὰ τὴν τοιαύτην χάριν· ἀλλ’ ἡ θεία Πρόνοια, ἥτις οἰκονομεῖ τοιαῦτα εἰς ἐκείνους οἵτινες ζητοῦν βοήθειαν ἐξ ὅλης ψυχῆς των, εἰσήκουσε τὰς ἰδικάς σου δεήσεις καὶ δὲν παρέβλεψε τὴν πολλὴν ἀγάπην, τὴν ὁποίαν ἔδειξας εἰς τὸν μαθητήν σου,


Ὑποσημειώσεις

[1] Τινές, ὡς ἤκουσα (λέγει ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης), σκανδαλίζονται διὰ τὸ ὧδε ἀναφερόμενον, ὅτι δηλαδὴ ὁ Ἅγιος ἔνιψε τοὺς πόδας τοῦ Κυρίου, ἀλλὰ οἱ τοιοῦτοι ἔπρεπε νὰ συμπεράνωσιν ἐκ τοῦ μείζονος τὸ ἔλαττον καὶ οὕτω νὰ καθησυχάσωσι τὸ σκάνδαλον τοῦ λογισμοῦ των· διότι καὶ ὁ Ἀβραὰμ ἔνιψε τοὺς πόδας τῶν φανέντων αὐτῷ τριῶν Ἀγγέλων, οἵτινες, κατὰ πάντας σχεδὸν τοὺς Πατέρας, ἦσαν αἱ τρεῖς ὑποστάσεις τῆς Ἁγίας Τριάδος, τοῦτο δὲ ἔπραξε διότι λέγει ἡ Γραφή, «Ληφθήτω δὴ ὕδωρ, καὶ νιψάτωσαν τοὺς πόδας ὑμῶν» (Γεν. ιηʹ 4). Ἐὰν λοιπόν, τὸ ὅτι ὁ Ἀβραὰμ ἔνιψε τούτων τοὺς πόδας, πάντῃ ἀΰλων καὶ ἀσωμάτων ὄντων, καὶ τοῦτο μέγιστον ὄν, πιστεύομεν καὶ δὲν σκανδαλιζόμεθα, πῶς δὲν πιστεύομεν καὶ τὸ ἔλαττον, τὸ ὅτι δηλαδὴ ἔνιψε καὶ ὁ μέγας Παΐσιος τοὺς πόδας τοῦ Κυρίου σάρκα φοροῦντος; Ἐὰν δὲ καὶ ἀπορῇ τις, πῶς τοῦτο ἐγένετο, ἀποκρινόμεθα, ὅτι εἶναι τοῦτο ὑπὲρ τὸ πῶς καὶ ἐκεῖ ἐπὶ τοῦ Ἀβραὰμ καὶ ἐνταῦθα ἐπὶ τοῦ Παϊσίου. Εἰς πίστωσιν τούτου ἂς ἔχωσι παράδειγμα καὶ ἐκεῖνο, ὅπερ λέγει ὁ Εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος, ὅστις διηγεῖται, ὅτι ἡ Μαγδαληνὴ καὶ ἡ ἄλλη Μαρία (ἥτις, ὡς λέγουσιν οἱ πολλοί, ἦτο ἡ Θεοτόκος) προσελθοῦσαι, ἐκράτησαν τοὺς πόδας τοῦ Κυρίου (κηʹ 9), μολονότι τὸ σῶμα τοῦ Κυρίου ἦτο τότε ἀφθαρτοποιημένον, ὡς ὂν μετὰ τὴν Ἀνάστασιν.