Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ὁσίου καὶ Θεοφόρου πατρὸς ἡμῶν ΠΑΪΣΙΟΥ τοῦ Μεγάλου.

Τί δὲ πρὸς ταῦτα ἀποκρίνεται ὁ Σωτήρ; Ὄχι, τοῦ λέγει, δὲν ἔχεις ἴσους τοὺς μισθοὺς διὰ τὸν κόπον εἰς ὃν θὰ ὑποβληθῇς διὰ τὴν σωτηρίαν τῶν ἄλλων, μὲ τὸν κόπον τὸν ὁποῖον κάμνεις ἐδῶ εἰς τὴν ἔρημον· ἀλλὰ δι’ ἐκεῖνον θέλεις λάβει διπλασίους καὶ πολλαπλασίους τοὺς μισθοὺς καὶ λαμπρὰς τὰς ἀντιπληρωμὰς εἰς τὴν ἄνω Ἱερουσαλήμ. Τότε ὁ θεῖος Παΐσιος κατῆλθεν εἰς τὴν ἔξω ἔρημον, κατὰ τὴν θείαν προσταγήν. Μαθόντες δὲ οἱ ἀδελφοὶ τὸν ἐρχομόν του, ἔτρεχον πρὸς αὐτὸν πλῆθος πολὺ καὶ ἤκουαν τὴν γλυκυτάτην διδασκαλίαν του· διότι κατὰ ἀλήθειαν βρύσις ἀέναος ἦτο ἡ διδαχή του, ὕδωρ ἀθανασίας ἀναβρύουσα.

Ὅθεν ἐπιποθῶν νὰ τὸν ἴδω καὶ ἐγὼ (λέγει ὁ Ὅσιος Ἰωάννης), διότι ἦτο δυνατὸν ἀπὸ μόνην τὴν θεωρίαν του νὰ ἀπολαύσω τὴν θείαν χάριν, ἐπῆγα πρὸς αὐτόν, πρὸ τοῦ δὲ κρούσω τὴν θύραν τοῦ κελλίου του, τὸν ἤκουσα συνομιλοῦντα ἔσωθεν μὲ ἄλλον ἄνθρωπον. Ὅθεν συστελλόμενος νὰ κρούσω, ἐστέκόμην ἔξω· ἔκαμα ὅμως ὀλίγον θόρυβον, τὸν ὁποῖον ἀκούσας ὁ τίμιος πατὴρ ἐξῆλθεν ἔξω καὶ βλέπων ἐμέ, ὅλος χαίρων μὲ ἐνηγκαλίσθη καὶ μὲ ἠσπάζετο, καθὼς καὶ ἐγὼ ὁμοίως ἐκεῖνον· εἰσελθὼν ἔπειτα ὁμοῦ μὲ ἐκεῖνον εἰς τὸ κελλίον του καὶ μὴ ἰδὼν μέσα κανένα ἄλλον ἠπόρουν καὶ ἐσυλλογιζόμην, ποῖος νὰ ἦτο ἆρά γε ἐκεῖνος ὅστις πρὸ ὀλίγου συνωμίλει μὲ τὸν Ὅσιον. Ὅθεν ἐκοίταζα τὸ ἕνα μέρος καὶ τὸ ἄλλο διὰ νὰ ἴδω τινά. Τότε ὁ Ὅσιος μὲ ἠρώτησε διατί κυττάζεις ἐδῶ καὶ ἐκεῖ καὶ ἀπορεῖς, ὡσὰν νὰ βλέπῃς κανένα παράδοξον πρᾶγμα; Τοῦ ἀπεκρίθην τότε ἐγώ· ὄντως παράδοξον βλέπω καὶ ἀπορήσας δὲν ἠξεύρω τί νὰ εἴπω. Διότι πρὸ ὀλίγου ἤκουσα φωνὴν ἄλλου ἀνθρώπου, ὅστις συνωμίλει μετὰ σοῦ καὶ τώρα δὲν βλέπω ἄλλον τινά· ὅθεν τί εἶναι τοῦτο δὲν ἠξεύρω· παρακαλῶ λοιπὸν τὴν Ὁσιότητά σου νὰ μοῦ φανερώσῃς τοῦτο τὸ παράδοξον μυστήριον. Ὁ δὲ θεῖος πατὴρ μοῦ εἶπε· ὦ Ἰωάννη, μυστήριον παράδοξον θέλει σοῦ ἀποκαλύψει σήμερον ὁ Θεός· ἐγὼ δὲ πρέπει νὰ σοῦ φανερώσω τὴν ἀγάπην, ὅπου ἔχει εἰς ἡμᾶς ἡ ἀγαθότης Του.

Αὐτός, φίλων ἄριστε, τὸν ὁποῖον ἤκουσες συνομιλοῦντα μετ’ ἐμοῦ, ἦτο ὁ μέγας Κωνσταντῖνος, ὁ πρῶτος βασιλεὺς τῶν Χριστιανῶν, ὅστις κατέβη ἀπὸ τὸν οὐρανὸν ἀπεσταλμένος ἀπὸ τὸν Θεὸν καὶ μοῦ εἶπε· μακάριοι εἶσθε σεῖς, οἵτινες ἠξιώθητε νὰ ἀκολουθήσετε τὴν μοναχικὴν πολιτείαν· διότι κατὰ ἀλήθειαν ἰδικός σας εἶναι ὁ ἔνθεος τοῦ Σωτῆρος μακαρισμός.


Ὑποσημειώσεις

[1] Τινές, ὡς ἤκουσα (λέγει ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης), σκανδαλίζονται διὰ τὸ ὧδε ἀναφερόμενον, ὅτι δηλαδὴ ὁ Ἅγιος ἔνιψε τοὺς πόδας τοῦ Κυρίου, ἀλλὰ οἱ τοιοῦτοι ἔπρεπε νὰ συμπεράνωσιν ἐκ τοῦ μείζονος τὸ ἔλαττον καὶ οὕτω νὰ καθησυχάσωσι τὸ σκάνδαλον τοῦ λογισμοῦ των· διότι καὶ ὁ Ἀβραὰμ ἔνιψε τοὺς πόδας τῶν φανέντων αὐτῷ τριῶν Ἀγγέλων, οἵτινες, κατὰ πάντας σχεδὸν τοὺς Πατέρας, ἦσαν αἱ τρεῖς ὑποστάσεις τῆς Ἁγίας Τριάδος, τοῦτο δὲ ἔπραξε διότι λέγει ἡ Γραφή, «Ληφθήτω δὴ ὕδωρ, καὶ νιψάτωσαν τοὺς πόδας ὑμῶν» (Γεν. ιηʹ 4). Ἐὰν λοιπόν, τὸ ὅτι ὁ Ἀβραὰμ ἔνιψε τούτων τοὺς πόδας, πάντῃ ἀΰλων καὶ ἀσωμάτων ὄντων, καὶ τοῦτο μέγιστον ὄν, πιστεύομεν καὶ δὲν σκανδαλιζόμεθα, πῶς δὲν πιστεύομεν καὶ τὸ ἔλαττον, τὸ ὅτι δηλαδὴ ἔνιψε καὶ ὁ μέγας Παΐσιος τοὺς πόδας τοῦ Κυρίου σάρκα φοροῦντος; Ἐὰν δὲ καὶ ἀπορῇ τις, πῶς τοῦτο ἐγένετο, ἀποκρινόμεθα, ὅτι εἶναι τοῦτο ὑπὲρ τὸ πῶς καὶ ἐκεῖ ἐπὶ τοῦ Ἀβραὰμ καὶ ἐνταῦθα ἐπὶ τοῦ Παϊσίου. Εἰς πίστωσιν τούτου ἂς ἔχωσι παράδειγμα καὶ ἐκεῖνο, ὅπερ λέγει ὁ Εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος, ὅστις διηγεῖται, ὅτι ἡ Μαγδαληνὴ καὶ ἡ ἄλλη Μαρία (ἥτις, ὡς λέγουσιν οἱ πολλοί, ἦτο ἡ Θεοτόκος) προσελθοῦσαι, ἐκράτησαν τοὺς πόδας τοῦ Κυρίου (κηʹ 9), μολονότι τὸ σῶμα τοῦ Κυρίου ἦτο τότε ἀφθαρτοποιημένον, ὡς ὂν μετὰ τὴν Ἀνάστασιν.