Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ὁσίου καὶ Θεοφόρου πατρὸς ἡμῶν ΠΑΪΣΙΟΥ τοῦ Μεγάλου.

διότι, καθὼς ἡ Ἁγία Τριὰς εἶναι μία φύσις καὶ ἔχει τρία πρόσωπα, ἂν δὲ τὴν ἐννοήσῃ τις ἄλλως πως, δὲν τὴν ἐννοεῖ ὀρθῶς, τοιουτοτρόπως καὶ ταῦτα τὰ ζεμπίλια ἕκαστον ἐξ αὐτῶν ἔχει μίαν οὐσίαν εἰς τρία θεωρουμένην, ἐπειδὴ εἰς ἑκάστην ἐκ τῶν τριῶν λαβῶν εὑρίσκεται ἐξ ἴσου ὅλη ἡ οὐσία τῆς σπυρίδος. Οὕτω λοιπὸν καὶ ἡ ἄϋλος φύσις καὶ ὑπερούσιος Θεότης εὑρίσκεται ἐξ ἴσου εἰς τρεῖς χαρακτῆρας, ἤτοι εἰς τρία πρόσωπα, εἰς Πατέρα, εἰς Υἱόν, καὶ εἰς Ἅγιον Πνεῦμα, διαμένει δὲ ὅλη εἰς ἕκαστον πρόσωπον καὶ οὔτε περισσότερον ἀπὸ τὰ τρία πρόσωπα λέγεται, οὔτε ὀλιγώτερον, ἤτοι οὔτε τετράς, οὔτε δυάς, ἀλλὰ τριάς. Κανὲν δὲ πρόσωπον τῆς Ἁγίας Τριάδος δὲν εἶναι μεγαλύτερον ἀπὸ τὸ ἄλλο, οὔτε τὸ ἄλλο εἶναι μικρότερον ἀπὸ τοῦτο, ἀλλὰ πάντα εἶναι ἴσα, ὁμοούσια καὶ ἀχώριστα.

Ταῦτα λέγοντος μὲ συντομίαν τοῦ θείου Παϊσίου, ἐγνώρισεν ὁ γέρων καὶ ὅλοι οἱ ἐκεῖ εὑρεθέντες τὴν ἀλήθειαν καὶ εὐλαβηθέντες αὐτόν, τοῦ εἶπον· εἰπέ; μας, ὦ θαυμάσιε, καὶ ἄλλα ἀκόμη καθαρώτερα περὶ Ὀρθοδοξίας, μεταχειριζόμενος καὶ ἄλλας τοιαύτας φανερὰς ἀποδείξεις, διότι ἀπὸ τὴν ἀρχὴν τῶν λόγων σου μᾶς ἐτρόμαξες. Ὁ δὲ θεῖος Παΐσιος, μὲ πεπαρρησιασμένην φωνήν, ἀνέτρεψεν ὅλα τὰ βλάσφημα λόγια τῶν αἱρετικῶν καὶ τὰ ἀπέδειξε περισσότερον ἀδύνατα καὶ ἀπὸ τὸ ὕφασμα τῆς ἀράχνης· τὴν δὲ ὀρθόδοξον πίστιν ἐφανέρωσεν εἰς αὐτοὺς πλατύτερον καὶ μὲ περισσότεοα παραδείγματα, τυπώσας δὲ αὐτὴν μέσα εἰς τὰς καρδίας των, τοὺς ἔφερεν εἰς γνῶσιν ἀληθῆ τῆς Ἁγίας Τριάδος, ἀποδεικνύων μὲ πολλὰς μαρτυρίας τῶν θείων Γραφῶν, ὅτι εἶναι Θεὸς καὶ τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον, καθὼς καὶ ὁ Πατὴρ καὶ ὁ Υἱός· ἔπειτα νουθετήσας ὅλους αὐτοὺς καὶ διδάξας νὰ ὁμολογοῦν τὴν ἄγνοιάν των καὶ νὰ μετανοήσουν διὰ τὴν κακοφροσύνην των, ἐπέστρεψε πάλιν εἰς τὴν ἔρημον δοξάζων καὶ εὐχαριστῶν τὸν Θεόν.

Φθάσαντος δὲ εἰς τὴν ἔρημον ἔλαμψεν ἔξαφνα φῶς ἔμπροσθέν του καὶ κυττάζων εἰς τὸ φῶς ἐκεῖνο, ἔβλεπε τάγματα Ἀγγέλλων, τὰ ὁποῖα ἐγέμιζαν τὴν ἔρημον· ὅθεν θαυμάσας τί τάχα νὰ ἦτο τὸ φαινόμενον, ἤκουσε παρὰ τοῦ φύλακος αὐτοῦ Ἀγγέλου, ὅτι καὶ ὅταν εἶσαι ἐδῶ, Παΐσιε, καὶ ὅταν λείπῃς, φυλάττομεν τοὺς Μοναχούς, οἵτινες κατοικοῦν εἰς ταύτην τὴν ἔρημον, καθὼς σοῦ ὑπεσχέθη ὁ τῶν ὅλων Θεός. Αὐτὸς δὲ μὲ εὐχαριστηρίους ὕμνους ἐδόξαζε τὸν Θεόν, ὅστις ἔχει τὴν φροντίδα περὶ πάντων. Καὶ ταῦτα μὲν περὶ τούτων· περὶ δὲ τοῦ προφητικοῦ χαρίσματος, ὅπερ ἠξιώθη νὰ λάβῃ ὁ μέγας Παΐσιος, θέλει τὸ φανερώσει ἀκολούθως ἡ διήγησις.


Ὑποσημειώσεις

[1] Τινές, ὡς ἤκουσα (λέγει ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης), σκανδαλίζονται διὰ τὸ ὧδε ἀναφερόμενον, ὅτι δηλαδὴ ὁ Ἅγιος ἔνιψε τοὺς πόδας τοῦ Κυρίου, ἀλλὰ οἱ τοιοῦτοι ἔπρεπε νὰ συμπεράνωσιν ἐκ τοῦ μείζονος τὸ ἔλαττον καὶ οὕτω νὰ καθησυχάσωσι τὸ σκάνδαλον τοῦ λογισμοῦ των· διότι καὶ ὁ Ἀβραὰμ ἔνιψε τοὺς πόδας τῶν φανέντων αὐτῷ τριῶν Ἀγγέλων, οἵτινες, κατὰ πάντας σχεδὸν τοὺς Πατέρας, ἦσαν αἱ τρεῖς ὑποστάσεις τῆς Ἁγίας Τριάδος, τοῦτο δὲ ἔπραξε διότι λέγει ἡ Γραφή, «Ληφθήτω δὴ ὕδωρ, καὶ νιψάτωσαν τοὺς πόδας ὑμῶν» (Γεν. ιηʹ 4). Ἐὰν λοιπόν, τὸ ὅτι ὁ Ἀβραὰμ ἔνιψε τούτων τοὺς πόδας, πάντῃ ἀΰλων καὶ ἀσωμάτων ὄντων, καὶ τοῦτο μέγιστον ὄν, πιστεύομεν καὶ δὲν σκανδαλιζόμεθα, πῶς δὲν πιστεύομεν καὶ τὸ ἔλαττον, τὸ ὅτι δηλαδὴ ἔνιψε καὶ ὁ μέγας Παΐσιος τοὺς πόδας τοῦ Κυρίου σάρκα φοροῦντος; Ἐὰν δὲ καὶ ἀπορῇ τις, πῶς τοῦτο ἐγένετο, ἀποκρινόμεθα, ὅτι εἶναι τοῦτο ὑπὲρ τὸ πῶς καὶ ἐκεῖ ἐπὶ τοῦ Ἀβραὰμ καὶ ἐνταῦθα ἐπὶ τοῦ Παϊσίου. Εἰς πίστωσιν τούτου ἂς ἔχωσι παράδειγμα καὶ ἐκεῖνο, ὅπερ λέγει ὁ Εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος, ὅστις διηγεῖται, ὅτι ἡ Μαγδαληνὴ καὶ ἡ ἄλλη Μαρία (ἥτις, ὡς λέγουσιν οἱ πολλοί, ἦτο ἡ Θεοτόκος) προσελθοῦσαι, ἐκράτησαν τοὺς πόδας τοῦ Κυρίου (κηʹ 9), μολονότι τὸ σῶμα τοῦ Κυρίου ἦτο τότε ἀφθαρτοποιημένον, ὡς ὂν μετὰ τὴν Ἀνάστασιν.