Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ὁσίου καὶ Θεοφόρου πατρὸς ἡμῶν ΠΑΪΣΙΟΥ τοῦ Μεγάλου.

Ἐπιστρέψας ὁ Ὅσιος πατὴρ ἡμῶν Παΐσιος εἰς τὸ κελλίον του ἐπρόσθεσεν εἰς τον ἑαυτόν του περισσοτέρους ἀγῶνας, παρακαλῶν τὸν Θεὸν νὰ γίνῃ ἀνώτερος ἀπὸ τροφήν· δὲν ἦτο δὲ ἡ τροφή του ἄλλο τι, καθὼς εἴπομεν, παρὰ ἡ μετάληψις τοῦ ἀχράντου Σώματος καὶ τοῦ τιμίον Αἵματος τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ κάθε Κυριακήν. Ὁ δὲ Σωτὴρ φιλανθρώπως ἐφανερώθη πάλιν εἰς τὸν δοῦλόν του Παΐσιον, καὶ τοῦ λέγει· τί παρακαλεῖς πλέον διὰ τροφήν, ἀφοῦ δὲν τρώγεις τίποτε; ἄλλο τίποτε ἐὰν χρειάζεσαι, ζήτησε· αὐτὸς δὲ τοῦ λέγει· παρακαλῶ Σε, Κύριέ μου, ὅταν ἐξέλθω ἀπὸ τὴν ἔρημον ταύτην καὶ ὑπάγω εἰς ἐπίσκεψιν ἀδελφῶν, νὰ ἔχω τὴν ἄδειαν νὰ ἔλθω ὀπίσω εἰς τὴν ἔρημον ταχέως, διότι δὲν ὑποφέρω νὰ ἀργοπορῶ εἰς τὴν ἐπίσκεψιν τῶν ἄλλων καὶ νὰ ὑστεροῦμαι τὴν ἰδικήν σου. Ὁ δὲ Κύριος τοῦ εἶπε· μὴ λυπῆσαι διὰ τοῦτο, ὅτι ὁπόταν ἐξέρχεσαι ἀπὸ τὴν ἔρημον, ἐγὼ δὲν ἀπομακρύνομαι ἀπὸ πλησίον σου, ἀλλὰ μαζί σου εἶμαι. Ὕστερον τοῦ λέγει πάλιν ὁ Παΐσιος· δέομαί Σου, Χριστέ μου, ἐλευθέρωσόν με ἀπὸ τὸν θυμόν. Καὶ ὁ Κύριος τοῦ εἶπεν· ἐὰν θέλης νὰ νικήσῃς τὸν θυμὸν καὶ τὴν ὀργήν, πρόσεχε νὰ μὴ ἐπιπλήξῃς ἢ ὑβρίσῃς ἢ καταφρονήσῃς τινά· ἐὰν φυλάξῃς ταῦτα, δὲν θέλεις θυμωθῆ.

Ἠρώτησε πάλιν τὸν Κύριον ὁ Παΐσιος λέγων· Δέσποτα φιλάνθρωπε καὶ μακρόθυμε, ἐάν τις τηρῇ τὰς ἐντολάς Σου καὶ πηγαίνῃ εἰς ἐκείνους ὅπου Σὲ ἀγαποῦν, διὰ νὰ τοὺς θεραπεύσῃ εἰς τὰς ἀνάγκας των, ἆρά γε κέρδος ἔχει ἀπὸ τοῦτο ἢ ζημίαν; Ὁ δὲ Κύριος τοῦ ἀπεκρίθη· καθὼς ἐκεῖνος ὅστις δουλεύει εἰς ἀγρόν τινα λαμβάνει τὴν πληρωμὴν ἀπὸ τὸν κύριον τοῦ ἀγροῦ, οὕτω καὶ ὅσοι κάμνουν τὸ καλὸν καὶ βοηθοῦν ἢ διδάσκουν τοὺς ἄλλους, θέλουν λάβει εἰς τὸν οὐρανὸν λαμπρὰς τὰς πληρωμάς. Ἔπειτα τὸν ἠρώτησε πάλιν ὁ Παΐσιος Κύριέ μου, ἐάν τις ἀγωνίζεται εἰς τὴν ἀρετὴν καὶ θεραπεύῃ καὶ ἄλλους, ἄλλος δὲ ἀγωνίζεται μόνος καὶ ἄλλους δὲν θεραπεύῃ, τί διαφέρει ὁ ἕνας ἀπὸ τὸν ἄλλον; Καὶ ὁ Κύριος τοῦ ἀπεκρίθη· ἐκεῖνος ὅστις ἀγωνίζεται μόνον διὰ τὸν ἑαυτόν του, εἶναι μαθητής μου· ἐκεῖνος δὲ ὅστις ἀγωνίζεται δι’ ἑαυτόν, ἀλλὰ θεραπεύει καὶ ἄλλους, εἶναι υἱὸς καὶ κληρονόμος μου. Ἠρώτησε πάλιν ὁ Παΐσιος· ἐάν τις σπουδάζῃ εἰς τὴν θεραπείαν ἄλλων, καὶ ἀγωνίζεται καὶ δι’ ἑαυτὸν ὅσον εἶναι δυνατόν, ἐμποδιζόμενος ὅμως ἀπὸ τὴν θεραπείαν τῶν ἄλλων δὲν φθάνει εἰς τοὺς ἀγῶνας ἐκείνων, ὅπου δὲν ἔχουν τοιαῦτα ἐμπόδια, ἆρά γε ὁ τοιοῦτος ὅμοιον μισθὸν θέλει λάβει μὲ ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι ἀγωνίζονται περισσότερον; Ναί, τοῦ ἀπεκρίθη ὁ Σωτήρ, παρόμοιον μισθὸν θέλει λάβει· τοῦτο δὲ εἰπών, ἀνέβη εἰς τοὺς οὐρανούς.


Ὑποσημειώσεις

[1] Τινές, ὡς ἤκουσα (λέγει ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης), σκανδαλίζονται διὰ τὸ ὧδε ἀναφερόμενον, ὅτι δηλαδὴ ὁ Ἅγιος ἔνιψε τοὺς πόδας τοῦ Κυρίου, ἀλλὰ οἱ τοιοῦτοι ἔπρεπε νὰ συμπεράνωσιν ἐκ τοῦ μείζονος τὸ ἔλαττον καὶ οὕτω νὰ καθησυχάσωσι τὸ σκάνδαλον τοῦ λογισμοῦ των· διότι καὶ ὁ Ἀβραὰμ ἔνιψε τοὺς πόδας τῶν φανέντων αὐτῷ τριῶν Ἀγγέλων, οἵτινες, κατὰ πάντας σχεδὸν τοὺς Πατέρας, ἦσαν αἱ τρεῖς ὑποστάσεις τῆς Ἁγίας Τριάδος, τοῦτο δὲ ἔπραξε διότι λέγει ἡ Γραφή, «Ληφθήτω δὴ ὕδωρ, καὶ νιψάτωσαν τοὺς πόδας ὑμῶν» (Γεν. ιηʹ 4). Ἐὰν λοιπόν, τὸ ὅτι ὁ Ἀβραὰμ ἔνιψε τούτων τοὺς πόδας, πάντῃ ἀΰλων καὶ ἀσωμάτων ὄντων, καὶ τοῦτο μέγιστον ὄν, πιστεύομεν καὶ δὲν σκανδαλιζόμεθα, πῶς δὲν πιστεύομεν καὶ τὸ ἔλαττον, τὸ ὅτι δηλαδὴ ἔνιψε καὶ ὁ μέγας Παΐσιος τοὺς πόδας τοῦ Κυρίου σάρκα φοροῦντος; Ἐὰν δὲ καὶ ἀπορῇ τις, πῶς τοῦτο ἐγένετο, ἀποκρινόμεθα, ὅτι εἶναι τοῦτο ὑπὲρ τὸ πῶς καὶ ἐκεῖ ἐπὶ τοῦ Ἀβραὰμ καὶ ἐνταῦθα ἐπὶ τοῦ Παϊσίου. Εἰς πίστωσιν τούτου ἂς ἔχωσι παράδειγμα καὶ ἐκεῖνο, ὅπερ λέγει ὁ Εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος, ὅστις διηγεῖται, ὅτι ἡ Μαγδαληνὴ καὶ ἡ ἄλλη Μαρία (ἥτις, ὡς λέγουσιν οἱ πολλοί, ἦτο ἡ Θεοτόκος) προσελθοῦσαι, ἐκράτησαν τοὺς πόδας τοῦ Κυρίου (κηʹ 9), μολονότι τὸ σῶμα τοῦ Κυρίου ἦτο τότε ἀφθαρτοποιημένον, ὡς ὂν μετὰ τὴν Ἀνάστασιν.