Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῶν Ὁσίων καὶ Θεοφόρων Πατέρων ἡμῶν ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ τοῦ ρήτορος καὶ ΜΗΤΡΟΦΑΝΟΥΣ, τῶν ἐν τῷ Ἁγιωνύμῳ Ὄρει τοῦ Ἄθῳ ἀσκητικῶς διαλαψάντων καὶ ἡ ἐν τῇ μικρᾷ Σκήτῃ τῆς Ἁγίας Ἄννης κειμένων.

Ὅθεν ἐπιστάντος τοῦ καιροῦ τῆς μεταστάσεως τοῦ Ὁσίου Διονυσίου, σχηματίσας ἑαυτόν, παρέδωκε τὴν ἁγίαν αὐτοῦ ψυχὴν εἰς χεῖρας Θεοῦ ζῶντος τῇ 9ῃ Ἰουλίου ἐν ἔτει 1606 [21], καὶ προσετέθη ὁ Ὅσιος εἰς τοὺς Ὁσίους καὶ τοὺς ἱερεῖς ὁ ἱερεύς, ἵνα τελειότερον ἀπολαμβάνῃ τῆς θείας δόξης τὰς ἐκφάνσεις ναὶ λαμπρότητας. Μετὰ παρὲλευσιν χρονικοῦ διαστήματος ἐκοιμήθη καὶ ὁ θεῖος Μητροφάνης καὶ μετέστη καὶ οὗτος εἰς τὰ ἀγαπητὰ τοῦ Κυρίου σκηνώματα, ἔνθα λαμπρότητες Ἁγίων καὶ τρυφὴ ἀΐδιος.

Ἄγνωστον εἰσέτι παραμένει εἰς ἡμᾶς ἐὰν ἐν Μικρᾷ Ἁγίᾳ Ἄννῃ ἐκοιμήθησαν ἢ ἀλλαχοῦ, καὶ ποῦ ἤδη εὑρίσκονται τὰ ἱερὰ αὐτῶν λείψανα. Διηγήσαντό μοι ἀναφορικῶς τινὲς Γέροντες, ὅτι ἐν Μικρᾷ Ἁγίᾳ Ἄννῃ ἐκοιμήθησαν καὶ ὅτι τὰ λείψανα αὐτῶν εἶναι τεθαμμένα ἐκεῖ που, ἐν τῇ περιφερείᾳ τοῦ σπηλαίου ἔνθα ἠγωνίσθησαν, μὴ ἐπιτρέποντες τὴν ἀνακομιδὴν αὐτῶν καὶ φανέρωσιν οἱ Ὅσιοι, ἵνα μείζονος ἐν οὐρανοῖς ἀπολαμβάνωσι δόξης, καθὼς τὸ τοῦ Ὁσίου Μαξίμου τοῦ Καυσοκαλύβη καὶ πλείστων ἄλλων Ἁγιορειτῶν Ὁσίων, μὴ δεχομένων τὴν ἐκ τοῦ τάφου ἀνάδειξιν. Καὶ ὅτι τινὲς διερχόμενοι ἐκεῖθεν ἠσθάνθησαν εὐωδίαν. Γράφω ταῦτα καθὼς τὰ ἤκουσα, μηδὲν ἀπ’ ἐμαυτοῦ προσθέσας, σὺ δὲ ὁ ἀναγινώσκων καὶ οἱ ἀκούοντες ἂς δεχώμεθα μετὰ σεβασμοῦ τὰ ἑκάστοτε παρὰ τῶν σεβασμίων Γερόντων διηγούμενα.

Ἀλλὰ μήπως ἐκτὸς τοῦ Ἁγίου Μαξίμου καὶ πλεῖστοι ἄλλοι Ἁγιορεῖται Ὅσιοι, ἵνα μὴ εἴπω σχεδὸν πάντες, ἐφανέρωσαν τὰ ἑαυτῶν λείψανα καὶ τάφους; Γέρων Καυσοκαλυβίτης διηγήσατό μοι τὸ ἑξῆς: «Πρὸς ἐτῶν κατῴκει μεταξὺ Λαύρας καὶ Καυσοκαλυβίων ἀδελφός τις, ὅστις θέλων νὰ ἐξημερώσῃ καὶ καλλιεργήσῃ τμῆμά τις τῆς περιοχῆς ἐν ᾧ ἔσκαπτεν, ἀνεκάλυψε τάφον περιέχοντα λείψανον Ὁσίου ἄφθαρτον καὶ ἀκέραιον καὶ πλῆρες οὐρανίου εὐωδίας. Ἔκθαμβος γενόμενος τότε ὁ ἀδελφὸς καὶ μὴ γνωρίζων τί νὰ πράξῃ, ἐσκέφθη ἵνα τὴν ἑπομένην ἡμέραν, διότι ἦτο περὶ τὰς δυσμὰς τοῦ ἡλίου, ἀνέλθῃ εἰς τὴν Λαύραν καὶ ἀνακοινώσῃ τὸ γεγονός. Ἀλλὰ τὴν νύκτα, ἐνῷ ἠγρύπνει ἐπὶ τοῦ εὑρεθέντος ἁγίου λειψάνου, ἀποκαμὼν ἐφύπνωσε πρὸς στιγμήν, καὶ ἰδοὺ βλέπει ἐξαστράπτοντα Ὅσιόν τινα καὶ λέγοντα πρὸς αὐτὸν μετ’ αὐστηροῦ ὕφους· «Τί σκέπτεσαι νὰ πράξῃς; πρόσεχε, μὴ φανερώσῃς τι, διότι τοὺς ἀγῶνας δὲν τοὺς ἠγωνίσθημεν ὁμοῦ ἀμφότεροι, κατὰ δὲ τὴν πρωΐαν νὰ μὲ καλύψῃς ὅπου μὲ εὗρες, καὶ νὰ τηρήσῃς σιωπήν».


Ὑποσημειώσεις

[1] Γεώργιος Ἀλεξανδρείας.

[2] Σειράχ, ηʹ 7-9

[3] Λόγος εἰς εἰς Ἅγιον Κυπριανόν.

[4] Kεφ. δʹ 14.

[5] Λόγος εἰς Πέτρον καὶ Παῦλον, καὶ εἰς Ἁγίους Πάντας.

[6] Νικήτας Πατρίκιος. Βίος Ἁγ. Ἀνδρέου Κρήτης.

[7] Λόγος εἰς Ἅγιον Κυπριανόν.

[8] Οὗτος ἐστὶν ό Γάλλος Πέτρος Γύλλιος, γεννηθεὶς ἐν Ἀμβιανῷ τῆς Γαλλίας ἐν ἔτει 1490 ἢ κατ’ ἄλλους 1495, καὶ ἀποβιώσας ἐν Ρώμῃ, τῷ 1550. (Βλ. «Ἡ Κωνσταντινούπολις» ὑπὸ Β. Σκαρλάτου, τόμος αʹ σελ. 306, ἀλλὰ καὶ προλεγόμενα τοῦ αὐτοῦ τόμου).

[9] Βλ. Μεγάλην Ἐγκυκλοπαίδειαν «Πυρσοῦ» ἐν λέξει Δαμασκηνός.

[10] Βλ. Ἑλληνικὸν Βίον Ἁγ. Θεοδώρου Στουδίτου, καὶ «Βυζαντινὸν ἑορτολόγιον» ὑπὸ Μ. Γεδεών, τῇ 29ῃ Αὐγούστου καὶ 11ῃ Νοεμβρίου. Ἤδη δὲ ἡ ἐν Κων/πόλει πάλαι ποτὲ διάσημος Μονὴ τοῦ Στουδίου σῴζεται μεταβεβλημένη εἰς τουρκικὸν τέμενος, ὑπὸ τὸ ὄνομα «Ἐμὶρ-Ἀχὼρ-Τζαμισί», μετασκευασθεῖσα πρὸς τοῦτο ὑπὸ τῶν Τούρκων. (Παπαρρηγόπουλος, τόμ. γʹ σελ. 147, ἔκδοσις Καρολίδου).

[11] Ἡ αὐτὴ ἐπιστολὴ ἐξεδόθη ὑπὸ Χ. Κτενᾶ ἐν τῷ ἔργῳ αὐτοῦ «Ἅπαντα τὰ ἐν Ἁγίῳ Ὄρει ἱερὰ καθιδρύματα… Ἀθῆναι 1935», σελ. 856 στοιχεῖον Θ.

[12] Ψαλμὸς μδʹ.

[13] Φιλοκαλὴς λόγος ἀσκητικός.

[14] Ἐπιστολὴ υβʹ.

[15] Ἐπιστολὴ αʹ.

[16] Ἑρμ. εἰς τὸν μδʹ ψαλμόν.

[17] Ματθ. κεφ. εʹ 14.

[18] Ἤδη καλεῖται Στρατονίκη, καὶ κεῖται ἐν τῇ ἐπαρχίᾳ Ἀρναίας Χαλκιδικῆς.

[19] Βλ. ὀπτασίαν.

[20] Λόγος εἰς ἀνδριάντας.

[21] Ἔν τισι χειρογράφοις γράφεται ὅτι ἐκοιμήθη τῇ 6ῃ Ὀκτωβρίου 1596 καὶ ἐνίοις 1602.

[22] Βλέπε τὸν Βίον τοῦ Ἁγίου Εὐδοκίμου τῇ εʹ (5ῃ) Ὀκτωβρίου, εἰς τόμον Ιʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[23] Λόγος εἰς Ἁγίους Τεσσαράκοντα.

[24] Ματθ. ζʹ 21.

[25] Βίος Ὁσίου Πέτρου ὑπὸ Ἁγ. Γρηγορίου Θεσσαλονίκης.

[26] Ἐν ἔτει 1956 ἱδρύθη ἐν τῷ ἱερῷ Σπηλαίῳ τῶν Ὁσίων μικρὸς μέν, ἀλλὰ περικαλλὴς Ναὸς ἐπ’ ὀνόματί των, ἔνθα πλεῖστοι εὐσεβεῖς προσέρχονται ἐπικαλούμενοι τὴν χάριν τῶν Ἁγίων, καὶ ὅπου κατὰ τὴν 9ην Ἰουλίου τελεῖται ἐν παννυχίῳ ἀγρυπνίᾳ, ἡ μνήμη αὐτῶν, ἐν συρροῇ πολλῶν Μοναχῶν ἐκ τῶν πέριξ Σκητῶν καὶ Μονῶν.