Τῇ Θ’ (9ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος ΠΑΓΚΡΑΤΙΟΥ Ἐπισκόπου Ταυρομενίας.

Οἱ δὲ περισσότερον βοῶντες ἀπεκρίθησαν· «Τί λέγεις, Λύσσων καθαρώτατε; Τίς εἶναι ἀπὸ σὲ θεὸς ἰσχυρότερος;». Ὁ δαίμων πάλιν ἀπεκρίθη· «Ἐκεῖνος ὅστις ἔκαμε τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν, τὴν θάλασσαν καὶ ὅλον τὸν κόσμον καὶ τὸν ἄνθρωπον ἔπλασεν, Αὐτὸς καὶ τώρα καθ’ ἡμῶν ρομφαίαν πυρίνην ἀπέστειλεν, ἥτις κατέστρεψε τὸν Φάλκωνα, τὸν Δία καὶ τοὺς λοιποὺς θεούς· ἀλλὰ καὶ ἐμὲ κατέστησεν ἀπὸ τῆς σήμερον ἄπρακτον, διότι ὁ Λυκαονίδης ἔφερεν ἐδῶ τὸν μαθητὴν τοῦ Ἰησοῦ.

Ταῦτα ἀκούσαντες οἱ πεπλανημένοι ὠδύροντο, διότι ἀπώλεσαν τὰς ἐλπίδας των. Ἐδέοντο δὲ πάλιν εἰς τὸν ἀνίσχυρον θεόν των νὰ δώσῃ εἰς αὐτοὺς βοήθειαν. Κάμνοντες δὲ μαγείας ἔγραψαν τὰ ὀνόματα τῶν εὐγενεστέρων τῆς πόλεως, οὗτινος τύχῃ ὁ κλῆρος νὰ θυσιάσωσιν αὐτόν, διὰ νὰ καταπραΰνουν τὸν δαίμονα. Τὸ πρῶτον δὲ ὄνομα ὅπερ ἐξήγαγον, ἔτυχε νὰ εἶναι τὸ τοῦ ἡγεμόνος. Τότε ἐχάρη ὁ ὄχλος καὶ σφάζοντες ταύρους καὶ τράγους ἐγέμισαν τὰς φιάλας αἱμάτων. Λαβόντες δὲ κλάδους μυρσίνης καὶ δάφνης, ἔδραμον ὅλοι πρὸς τὸ παλάτιον καὶ ἐκραύγαζον ταῦτα· «Ὦ ἡγεμὼν ἀξιώτατε, ὁ μέγας θεὸς Λύσσων εἰς θυσίαν σὲ ἐζήτησε. Διὸ σὲ μακαρίζομεν ἅπαντες, διότι εἰς τὸν κόσμον τοῦτον ἦσο καθ’ ὅλην σου τὴν ζωὴν περιφανὴς καὶ ἔνδοξος, ἀλλὰ καὶ τώρα μὲ τὴν θυσίαν ταύτην γίνεσαι ὡς ὁ Λύσσων καὶ ὁ Ζεὺς ἀθάνατος μετὰ θάνατον». Ταῦτα ἐκεῖνοι εἰπόντες, ἔδραμον νὰ ἑτοιμάσουν τὰ τῆς θυσίας. Ὁ δὲ Βονιφάτιος ἔσπευσε δρομαίως εἰς τὴν Ἐκκλησίαν καὶ πίπτων πρὸ τῶν ποδῶν τοῦ Ἁγίου διηγήθη, τὴν συμφορὰν μὲ πικρότατα δάκρυα, εἰπὼν ὅτι ἔμελλον νὰ τὸν θανατώσουν εἰς θυσίαν τοῦ δαίμονος. Εἶπε τότε πρὸς αὐτὸν ὁ Παγκράτιος· «Ὕπαγε, τέκνον μου, καὶ μὴ φοβηθῇς οὐδόλως, διότι ἐγὼ θέλω ἔλθει μετὰ σοῦ αὔριον εἰς τὴν θυσίαν, τότε δὲ θέλετε ἴδει ἅπαντες τὴν δύναμιν τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ».

Τὴν ἐνάτην ὥραν τῆς νυκτὸς ἠγέρθη ὁ Ἅγιος διὰ νὰ ψάλῃ, κατὰ τὴν τάξιν, τὴν Ἀκολουθίαν. Οἱ δὲ εἰδωλολάτραι πάλιν εὑρίσκοντο εἰς μέγαν βωμὸν τοῦ Λύσσωνος, ἔχοντες καὶ πάλιν ἐστημένα τὰ εἴδωλα εἰς τοὺς τόπους των, διὰ νὰ εἴπωσιν, ὅτι ἀφ’ ἑαυτῶν ταῦτα ἀνέστησαν. Ὅταν ὅμως ἤρχισεν ὁ Ἅγιος ψάλλων εἰς τὸν ναὸν τὴν ἀκολουθίαν του ἔπεσαν εἰς τὴν γῆν ὅλα τὰ εἴδωλα καὶ συνετρίβησαν. Τότε ὁ λαὸς ἔφευγε περίφοβος καὶ θαυμάζων.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ Μοντανὸς ἀνεφάνη ἔκ τινος πόλεως τῆς Φρυγίας Ἀρδαβὰ καλουμένης, ὁ ὁποῖος γενόμενος Χριστιανός, δι’ ἀγάπην φιλαρχίας ἔγινεν ἀρχηγὸς νέας αἱρέσεως κατὰ τὸν δεύτερον αἰῶνα ἀπὸ Χριστοῦ. Οὗτος κατηγόρει τοὺς γάμους, καὶ ἐθέσπιζε νὰ διαχωρίζωνται οἱ ὕπανδροι· ἔλεγε δὲ ὅτι αὐτὸς εἶναι ὁ Παράκλητος, τὸ πνεῦμα τῆς ἀληθείας, καὶ ἄλλα ἀκόμη εἶχε κακόδοξα φρονήματα. Ὅθεν καὶ οἱ ὀπαδοὶ αὐτοῦ ὠνομάζοντο Μοντανισταί.

[2] Ο ἑλληνικὸς αὐτοῦ Βίος εὑρίσκεται ἐν τῇ Μονῇ τῶν Ἰβήρων καὶ ἐν ἄλλαις, οὗ ἡ ἀρχή· «Μετὰ τὸ ἀναληφθῆναι τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν». Οὗτος μεταγλωττισθεὶς κατεχωρίσθη τὸ πρῶτον ὑπὸ Ἀγαπίου τοῦ Κρητὸς εἰς τὴν ὑπ’ αὐτοῦ ἐκδοθεῖσαν «Καλοκαιρινήν». Ὁ αὐτὸς καταχωρίζεται ἐνταῦθα διεσκευασμένος κατὰ τὸ λεκτικόν. Περὶ τοῦ Ἁγίου Παγκρατίου, βλέπε καὶ εἰς τὴν 9ην Φεβρουαρίου, ὅτε ἑορτάζεται μετὰ Μαρκέλλου τοῦ πατρὸς αὐτοῦ καὶ Φιλαγρίου Ἐπισκόπου Κύπρου. (Βλέπε ἡμέτερον «Μέγαν Συναξαριστὴν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» τόμος Βʹ ἔκδ. αʹ σελ. 182, ἔκδ. βʹ σελ. 182, ἔκδ. γʹ σελ. 260-261).