Τῇ Θ’ (9ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος ΠΑΓΚΡΑΤΙΟΥ Ἐπισκόπου Ταυρομενίας.

Τὴν πρωΐαν ἦλθε καὶ ὁ ἄλλος ἄνθρωπος, ὅστις εἶχε τοὺς θεριστάς, μὲ τὴν γυναῖκα καὶ τὰ τέκνα του, φέροντες τὰ ἀναγκαῖα ἱμάτια. Καὶ κατελθὼν εἰς τὸν ποταμὸν τοὺς ἐβάπτισε καὶ τοὺς ἔστειλεν εἰς διαφόρους τόπους νὰ κηρύττουν τὸ Εὐαγγέλιον, ἔδωκε δὲ εἰς ἕκαστον σταυρὸν κέδρινον καὶ ἐξουσίαν νὰ κάμνουν θαυμάσια. Ἀπελθόντες δὲ εἰς χώρας καὶ πόλεις διαφόρους, ἐθεράπευον πᾶσαν ἀσθένειαν μὲ τὴν θείαν δύναμιν. Οἱ δὲ δαίμονες, μὴ ὑποφέροντες νὰ βλέπουν τὸ σημεῖον τοῦ Σταυροῦ, ἔφευγον· ὅθεν οἱ ἐγχώριοι θαυμάζοντες ἠρώτησαν τοὺς ἄνδρας, πόθεν ἔλαβον τὴν ἐξουσίαν νὰ ποιῶσι τοιαῦτα παράδοξα. Οἱ δὲ εὐηγγέλισαν εἰς αὐτοὺς τὸν Δεσπότην Χριστόν. Ἐπίστευον δὲ καὶ ἐβαπτίζοντο καθ’ ἑκάστην πολλοὶ καὶ ἔτρεχον εἰς τὸν σοφὸν Ἐπαφρόδιτον. Ἔκτισαν δὲ καὶ Ἐκκλησίαν, εἰς τὴν ὁποίαν ἐκεῖνος ἐλειτούργει καὶ ἐκοινώνει αὐτοὺς τὰ θεῖα Μυστήρια. Ὅσον δὲ παρήρχετο ὁ καιρός, τόσον οἱ πιστοὶ ἐπληθύνοντο. Ὁ δὲ Ἅγιος Μαρκιανός, ταῦτα ἀκούσας, ἔγραψεν ἐπιστολὴν πρὸς τὸν μέγαν Παγκράτιον, ἔχουσαν οὕτω· «Θαυμάζω, πῶς ἡ ἁγιωσύνη σου ἐλησμόνησες τόσον ταχέως τὴν διδασκαλίαν τῶν Ἀποστόλων, ἥτις λέγει, νὰ μὴ ἐξουσιάζῃ ἄλλην ἐνορίαν ὁ Ἐπίσκοπος καὶ ἔστειλες εἰς τὴν ἐπαρχίαν μου τὸν Ἐπαφρόδιτον. Πλὴν ἐὰν εἶδες ἀπὸ τὸν Θεὸν ἀποκάλυψιν καὶ δι’ αὐτὸ τὸν ἀπέστειλες, γράψέ μου ἀπόκρισιν, ἵνα μὴ σὲ κατακρίνω ἀδίκως».

Ταύτην τὴν ἐπιστολὴν λαβὼν ὁ Παγκράτιος ἀπήντησε πρὸς τὸν Ἅγιον Μαρκιανὸν ἀναφέρων ὅλην τὴν ἀλήθειαν, ὅτι δηλαδὴ εἶδε τρεῖς φορὰς ἐν ὁράματι νὰ χειροτονήσῃ τὸν Ἐπαφρόδιτον. Ἔδωσε δὲ τὸ γράμμα τοῦτο εἰς ἐμὲ τὸν Εὐάγριον, ἵνα τὸ φέρω εἰς Συρακούσας. Ὅταν δὲ ἐπλησίαζον εἰς Συρακούσας ἐξῆλθεν ὁ Ἅγιος Μαρκιανὸς τῆς πόλεως καὶ μὲ προϋπήντησεν, μὲ ὑπεδέχθη δὲ ἀσπασίως, λέγων· «Νομίζω ὅτι ἐλύπησα τὸν ἀδελφὸν Παγκράτιον καὶ ὁ Θεὸς γινώσκει ὅτι ἐπικράνθην. Διότι ἀφοῦ σᾶς ἔστειλα τὸ γοάμμα, μοῦ ἐφανέρωσε τὸ πρᾶγμα ὁ Κύριος. Ἐλυπήθην δὲ διότι σᾶς ἐλύπησα. Ἀλλὰ τώρα χαίρω ὅτι ἦλθες πρός με καὶ ὕπαγε ἵνα συνευφρανθῇς μὲ τὸν Ἐπαφρόδιτον, κατόπιν δὲ νὰ ἔλθῃς ἐνταῦθα, ἵνα ὑπάγωμεν μαζὶ εἰς τὸν Παγκράτιον». Ἀπελθὼν λοιπὸν ἔκαμα ὀκτὼ ἡμέρας μὲ τὸν Ἐπαφρόδιτον, ὅστις μοῦ εἶπεν ὅσα ἐτέλεσε μὲ τὴν θείαν βοήθειαν.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ Μοντανὸς ἀνεφάνη ἔκ τινος πόλεως τῆς Φρυγίας Ἀρδαβὰ καλουμένης, ὁ ὁποῖος γενόμενος Χριστιανός, δι’ ἀγάπην φιλαρχίας ἔγινεν ἀρχηγὸς νέας αἱρέσεως κατὰ τὸν δεύτερον αἰῶνα ἀπὸ Χριστοῦ. Οὗτος κατηγόρει τοὺς γάμους, καὶ ἐθέσπιζε νὰ διαχωρίζωνται οἱ ὕπανδροι· ἔλεγε δὲ ὅτι αὐτὸς εἶναι ὁ Παράκλητος, τὸ πνεῦμα τῆς ἀληθείας, καὶ ἄλλα ἀκόμη εἶχε κακόδοξα φρονήματα. Ὅθεν καὶ οἱ ὀπαδοὶ αὐτοῦ ὠνομάζοντο Μοντανισταί.

[2] Ο ἑλληνικὸς αὐτοῦ Βίος εὑρίσκεται ἐν τῇ Μονῇ τῶν Ἰβήρων καὶ ἐν ἄλλαις, οὗ ἡ ἀρχή· «Μετὰ τὸ ἀναληφθῆναι τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν». Οὗτος μεταγλωττισθεὶς κατεχωρίσθη τὸ πρῶτον ὑπὸ Ἀγαπίου τοῦ Κρητὸς εἰς τὴν ὑπ’ αὐτοῦ ἐκδοθεῖσαν «Καλοκαιρινήν». Ὁ αὐτὸς καταχωρίζεται ἐνταῦθα διεσκευασμένος κατὰ τὸ λεκτικόν. Περὶ τοῦ Ἁγίου Παγκρατίου, βλέπε καὶ εἰς τὴν 9ην Φεβρουαρίου, ὅτε ἑορτάζεται μετὰ Μαρκέλλου τοῦ πατρὸς αὐτοῦ καὶ Φιλαγρίου Ἐπισκόπου Κύπρου. (Βλέπε ἡμέτερον «Μέγαν Συναξαριστὴν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» τόμος Βʹ ἔκδ. αʹ σελ. 182, ἔκδ. βʹ σελ. 182, ἔκδ. γʹ σελ. 260-261).