Τῇ Θ’ (9ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος ΠΑΓΚΡΑΤΙΟΥ Ἐπισκόπου Ταυρομενίας.

Λαβὼν οὗτος κατόπιν συγχώρησιν ἐπῆγεν εἰς τὸν ἀγρόν· βλέποντες δε αὐτον οἱ θερισταὶ ἀπὸ μακράν, τοὺς ἐφάνη ὅτι ἦτο ὅλος πῦρ καὶ ἔφευγον ἀπὸ αὐτόν. Ἡ δὲ γυνὴ τὸν ἐγνώρισεν ἀπὸ τὴν ὁμιλίαν καὶ τοὺς ἔλεγεν· «Ὁ ἄνδρας μου εἶναι καὶ μὴ φεύγετε, ἵνα μᾶς εἴπῃ τί τοῦ συνέβη». Ἐκεῖνοι τότε μετὰ βίας ἐστάθησαν ἔντρομοι ἐρωτῶντες αὐτόν. Ὁ δὲ εἶπεν εἰς αὐτοὺς τὴν ὑπόθεσιν ὡς ἄνωθεν, ὅτι ἐπίστευσεν εἰς τὸν Χριστὸν καὶ ἐβαπτίσθη, δι’ αὐτὸ ἔλαβε τὴν ὡραίαν ἐκείνην μορφὴν ὡς Ἄγγελος· οἱ δὲ ἀκούσαντες ἔρριψαν τὰ δρέπανα καὶ ἔδραμον πρὸς τὸν Ἐπαφρόδιτον, πλησιάσαντες δὲ αὐτὸν ἔπεσον εἰς τὴν γῆν ἀπὸ τὴν λάμψιν τοῦ προσώπου του. Τότε αὐτὸς τοὺς ἐθάρρυνε λέγων· «Μὴ φοβεῖσθε». Ἐγερθέντες ἐκεῖνοι δὲν ἠδύναντο νὰ τὸν βλέπουν, διότι ἡ ὄψις του ἔλαμπεν ἀπὸ τὴν χάριν τοῦ ἁγίου Πνεύματος. Ὁ δὲ Ἅγιος ηὐλόγησεν αὐτούς, ἔλαβον δὲ θάρρος καὶ προσκυνήσαντες αὐτόν, ἠρώτησαν τίς καὶ πόθεν ἦτο καὶ πῶς ἦλθεν εἰς τὸν τόπον των. Αὐτὸς διηγήθη ἐξ ἀρχῆς ἕως τέλους τὴν ὑπόθεσιν, ὅτι ἦτο πρότερον εἰδωλολάτρης, ὅτι ἔδωκε πρὸς αὐτὸν ὁ Ἄγγελος τὸ ἅγιον Εὐαγγέλιον, τὸ ὁποῖον τοὺς ἔδειξε καὶ τοὺς ἐκήρυξε τὸν Χριστόν. Τότε, ὅλοι ἐπίστευσαν καὶ ἐζήτουν τὸ ἅγιον Βάπτισμα. Ὁ δὲ κατηχήσας αὐτοὺς ἀνέγνωσε τὸ Εὐαγγέλιον, τὸ ὁποῖον ἀκούοντες οἱ ἄνδρες ηὐφραίνοντο. Ἔμειναν δὲ ἐκεῖ ἕως τὴν ἄλλην ἡμέραν, διὰ νὰ τοὺς βαπτίσῃ, καθὼς τοὺς ἐπρόσταξε.

Κατὰ δὲ τὴν δευτέραν ὥραν τῆς νυκτὸς ἦλθεν ὁ διάβολος μὲ πλῆθος δαιμόνων, οἵτινες ἐφαίνοντο ὡς ἄνθρωποι μαῦροι και ἄσχημοι· σταθεὶς δὲ ὁ πρῶτος ἀπέναντι τῶν ἀνδρῶν ἐφώναζεν· «Ὦ βίαν πόσην ἀδικίαν ἔχω ἀπὸ τὸν δοῦλον τοῦ Θεοῦ Παγκράτιον καὶ ἀπὸ σέ, Ἐπαφρόδιτε, ἀχάριστε, τὸν ὁποῖον εἶχον χαρτοφύλακα, τώρα δὲ ἦλθες ἐδῶ νὰ ἀφανίσῃς τὴν ἐξουσίαν μου. Ὁποῖον κακὸν ἔπαθα ὁ ἀβοήθητος; Ὅτι εἰς τὴν Ταυρομενίαν μὲ ἔκαμεν αἰχμάλωτον ὁ Παγκράτιος, ὁ γέρων Μαρκιανὸς είς τὰς Συρακούσας καὶ τώρα πάλιν ἦλθεν ἐδῶ ὁ φίλος μου Ξάνθιππος, ὅστις μοῦ ἔκαμνε τόσας θυσίας πρότερον. Τώρα δὲ ἁρπάζει τοὺς δούλους μου, ἵνα τοὺς κάμῃ δούλους τοῦ Χριστοῦ ὁ ἄχρηστος». Τότε ὁ Ἐπαφρόδιτος ἐποίησε τὸ σημεῖον τοῦ Σταυροῦ, ἀναθεματίζων τὸν δαίμονα, τοὺς δὲ ἀνθρώπους ἐδίδαξε λέγων· «Βλέπετε, τέκνα μου, πῶς ὁ Δεσπότης Χριστὸς σᾶς ἐκάλεσεν εἰς τὴν βασιλείαν του; διὰ τοῦτο ὀργίζεται ὁ διάβολος καὶ ἀγωνίζεται νὰ ἁρπάσῃ τοὺς ἀσθενεστέρους ἐξ ὑμῶν. Ἀλλὰ σεῖς, ὡς ἄνδρες τέλειοι, ἐμφυσήσατε εἰς αὐτὸν λέγοντες. Ἀποτασσόμεθά σοι, Σατανᾶ, καὶ συντασσόμεθα Ἰησοῦ Χριστῷ τῷ Υἱῷ τοῦ Θεοῦ». Οὕτω λοιπὸν ἔκαμαν, καὶ εὐθὺς ἐφάνη ἐξ ἀνατολῶν φλογίνη ρομφαία, ἥτις ἐδίωξε τοὺς δαίμονας.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ Μοντανὸς ἀνεφάνη ἔκ τινος πόλεως τῆς Φρυγίας Ἀρδαβὰ καλουμένης, ὁ ὁποῖος γενόμενος Χριστιανός, δι’ ἀγάπην φιλαρχίας ἔγινεν ἀρχηγὸς νέας αἱρέσεως κατὰ τὸν δεύτερον αἰῶνα ἀπὸ Χριστοῦ. Οὗτος κατηγόρει τοὺς γάμους, καὶ ἐθέσπιζε νὰ διαχωρίζωνται οἱ ὕπανδροι· ἔλεγε δὲ ὅτι αὐτὸς εἶναι ὁ Παράκλητος, τὸ πνεῦμα τῆς ἀληθείας, καὶ ἄλλα ἀκόμη εἶχε κακόδοξα φρονήματα. Ὅθεν καὶ οἱ ὀπαδοὶ αὐτοῦ ὠνομάζοντο Μοντανισταί.

[2] Ο ἑλληνικὸς αὐτοῦ Βίος εὑρίσκεται ἐν τῇ Μονῇ τῶν Ἰβήρων καὶ ἐν ἄλλαις, οὗ ἡ ἀρχή· «Μετὰ τὸ ἀναληφθῆναι τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν». Οὗτος μεταγλωττισθεὶς κατεχωρίσθη τὸ πρῶτον ὑπὸ Ἀγαπίου τοῦ Κρητὸς εἰς τὴν ὑπ’ αὐτοῦ ἐκδοθεῖσαν «Καλοκαιρινήν». Ὁ αὐτὸς καταχωρίζεται ἐνταῦθα διεσκευασμένος κατὰ τὸ λεκτικόν. Περὶ τοῦ Ἁγίου Παγκρατίου, βλέπε καὶ εἰς τὴν 9ην Φεβρουαρίου, ὅτε ἑορτάζεται μετὰ Μαρκέλλου τοῦ πατρὸς αὐτοῦ καὶ Φιλαγρίου Ἐπισκόπου Κύπρου. (Βλέπε ἡμέτερον «Μέγαν Συναξαριστὴν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» τόμος Βʹ ἔκδ. αʹ σελ. 182, ἔκδ. βʹ σελ. 182, ἔκδ. γʹ σελ. 260-261).