Τῇ Θ’ (9ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος ΠΑΓΚΡΑΤΙΟΥ Ἐπισκόπου Ταυρομενίας.

Κατηχήσας τότε αὐτούς, τοὺς ἐπρόσταξε νὰ νηστεύσουν τρεῖς ἡμέρας, τούτου δὲ γενομένου τοὺς ἐβάπτισεν ὅλους καὶ ἔγινεν εἰς ὅλον τὸ στρατόπεδον μεγάλη πανήγυρις, πρὸς χάριν των δὲ ἐχειροτόνησεν ἱερέα ἕνα μαθητήν του, ὀνομαζόμενον Εὐάγριον, ὁ ὁποῖος ἔγραψε τὸν βίον τοῦτον φιλαλήθως. Τοῦτον δὲ ἔστειλε νὰ τοὺς ἐξομολογῇ καὶ νὰ τοὺς κοινωνῇ εἰς τὸν πόλεμον. Ἔβαλε δὲ χρυσοχόον, καὶ ἔκαμεν εἰς τὰς σημαίας εἰς μὲν τὴν πρώτην τὴν εἰκόνα τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ, εἰς δὲ τὰς ἄλλας τὸν Τίμιον Σταυρόν, ἵνα τὰς κρατοῦν ἔμπροσθεν πάντων εἰς τὸν πόλεμον. Ὅταν ἐπρόκειτο νὰ ἀναχωρήσουν, μὲ ἐπρόσταξε νὰ λειτουργήσω (λέγει ὁ ρηθεὶς Εὐάγριος), ἵνα κοινωνήσωσι. Τελέσας δ’ ἐγὼ μετὰ φόβου τὴν θείαν ἱερουργίαν, ἐκοινώνησεν ὁ Ἅγιος καὶ οἱ πρεσβύτεροι τῆς πόλεως. Ἔπειτα μᾶς ηὐλόγησεν ὅλους ὁ Ἅγιος, καὶ ποιήσας τὸ σημεῖον τοῦ Σταυροῦ εἰς τὸ μέτωπόν μου μὲ ἠσπάσθη καὶ μὲ ἀπέλυσε· ὅταν δὲ ἐφθάσαμεν εἰς τὴν θάλασσαν, τὴν ἐσφράγισε μὲ τὸν Σταυρὸν τρεῖς φοράς, καὶ οὕτως ἐπλεύσαμεν. Ὁ δὲ Ἅγιος ἐπέστρεψεν εἰς τὴν Ἐκκλησίαν του.

Ἦσαν δὲ ἐκεῖ εἰς τὴν πόλιν δύο κοράσια ὡραῖα, ἀδελφαὶ κατὰ σάρκα καὶ ὀρφαναί, διότι οἱ γονεῖς των εἶχον ἀποθάνει. Αὗται, ἀφ᾽ οὗ ἐβαπτίσθησαν, ἦλθον πρὸς τὸν Ἅγιον λέγουσαι· «Πάτερ Ὅσιε, εἰς τὴν ἁγιωσύνην σου καταφεύγομεν νὰ μᾶς συναριθμήσῃς μὲ τὴν ἱέρειαν Χρυσῆν, νὰ μᾶς δώσῃς τὸ διακονικὸν ἀξίωμα, ὅτι ἡμεῖς δὲν ἔχομεν εἰς τὸν νοῦν μας νὰ ὑπανδρευθῶμεν πώποτε, μολονότι μᾶς ζητοῦν εἰς γάμον οἱ πρῶτοι ἄρχοντες τῆς πόλεως, ἀλλὰ ποθοῦμεν νὰ φυλάξωμεν τὴν παρθενίαν μας ἄσπιλον». Ὁ δὲ Ἅγιος λέγει πρὸς αὐτάς· «Ὄντως, τέκνα μου, τὴν καλὴν μερίδα ὡς ἡ Μαρία ἐξελέξασθε». Προσκαλεσάμενος δὲ τὴν διάκονον Βενεδίκταν, εἶπεν εἰς αὐτήν· «Ἰδοὺ ὅτι σοῦ ἔστειλε συνοδείαν ὁ Κύριος». Χειροτονήσας δὲ τὴν πρώτην διάκονον, ἀφῆκε τὴν νεωτέραν ἀχειροτόνητον, ἀφοῦ δὲ ἔκτισαν κελλίον πλησίον τοῦ Ναοῦ, ἔμειναν ἐκεῖ καὶ ἤκουον ὅλας τὰς ἀκολουθίας.

Ὁ δὲ Πολιτάρχης, τὸν ὁποῖον ἀφῆκεν ἐπίτροπον ὁ ἡγεμὼν Βονιφάτιος, ἦτο κακόγνωμος ἄνθρωπος, ἔχων ὅλον του τὸν πόθον εἰς τὰ μιαρὰ εἴδωλα ὁ παμμίαρος· δὲν ἠρκεῖτο δὲ νὰ ἔχῃ παλλακίδας ἀπὸ τὰς θυγατέρας τῶν Ἑλλήνων, ἀλλὰ καὶ τὴν μίαν ἀπὸ τὰς ἄνω εἰρημένας παρθένους ἐπεθύμησεν ὁ ἀνόητος, ἤτοι τὴν νεωτέραν, ὡς ὡραιοτέραν καὶ πάγκαλον.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ Μοντανὸς ἀνεφάνη ἔκ τινος πόλεως τῆς Φρυγίας Ἀρδαβὰ καλουμένης, ὁ ὁποῖος γενόμενος Χριστιανός, δι’ ἀγάπην φιλαρχίας ἔγινεν ἀρχηγὸς νέας αἱρέσεως κατὰ τὸν δεύτερον αἰῶνα ἀπὸ Χριστοῦ. Οὗτος κατηγόρει τοὺς γάμους, καὶ ἐθέσπιζε νὰ διαχωρίζωνται οἱ ὕπανδροι· ἔλεγε δὲ ὅτι αὐτὸς εἶναι ὁ Παράκλητος, τὸ πνεῦμα τῆς ἀληθείας, καὶ ἄλλα ἀκόμη εἶχε κακόδοξα φρονήματα. Ὅθεν καὶ οἱ ὀπαδοὶ αὐτοῦ ὠνομάζοντο Μοντανισταί.

[2] Ο ἑλληνικὸς αὐτοῦ Βίος εὑρίσκεται ἐν τῇ Μονῇ τῶν Ἰβήρων καὶ ἐν ἄλλαις, οὗ ἡ ἀρχή· «Μετὰ τὸ ἀναληφθῆναι τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν». Οὗτος μεταγλωττισθεὶς κατεχωρίσθη τὸ πρῶτον ὑπὸ Ἀγαπίου τοῦ Κρητὸς εἰς τὴν ὑπ’ αὐτοῦ ἐκδοθεῖσαν «Καλοκαιρινήν». Ὁ αὐτὸς καταχωρίζεται ἐνταῦθα διεσκευασμένος κατὰ τὸ λεκτικόν. Περὶ τοῦ Ἁγίου Παγκρατίου, βλέπε καὶ εἰς τὴν 9ην Φεβρουαρίου, ὅτε ἑορτάζεται μετὰ Μαρκέλλου τοῦ πατρὸς αὐτοῦ καὶ Φιλαγρίου Ἐπισκόπου Κύπρου. (Βλέπε ἡμέτερον «Μέγαν Συναξαριστὴν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» τόμος Βʹ ἔκδ. αʹ σελ. 182, ἔκδ. βʹ σελ. 182, ἔκδ. γʹ σελ. 260-261).