Τῇ Θ’ (9ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος ΠΑΓΚΡΑΤΙΟΥ Ἐπισκόπου Ταυρομενίας.

Τότε λοιπὸν ἐκοινώνησεν ὅλους τοὺς πιστούς, ὅσοι ἦσαν βεβαπτισμένοι, τοὺς δὲ ἀπίστους ἐκατήχησε, κατὰ δὲ τὴν τρίτην ἡμέραν ἐβάπτισε πέντε χιλιάδας. Μετὰ ταῦτα εἶπε πρὸς τὸν Ἅγιον ὁ Βονιφάτιος, ὅτι ἐπρόκειτο νὰ πολεμήσῃ μὲ τοὺς ἐναντίους τῆς ἐπαρχίας του, καὶ νὰ τὸν εὐλογήσῃ ἵνα νικήσῃ τοὺς ἐχθρούς, νὰ τὸν συμβουλεύσῃ δὲ εἰς ποίαν πεδιάδα νὰ συνάψῃ τὴν μάχην. Ὁ δὲ Ἅγιος τὸν ἐπρόσταξε νὰ συνάξῃ ἐκεῖ εἰς τὴν Ταυρομενίαν ὅλης τῆς ἐπαρχίας τοὺς στρατιώτας, ἵνα τοὺς εὐλογήσῃ ὁ Ἅγιος. Ἔστειλε λοιπὸν ταχυδρόμους εἰς ὅλην τὴν ἐπαρχίαν, ἐσυνάχθησαν δὲ ὅλοι εἰς ἡμέρας εἴκοσιν. Ἦσαν δὲ χιλιάδες πεντακόσιαι τεσσαράκοντα. Καὶ ἂς μὴ ἀπιστήσῃ τις εἰς τὸ πλῆθος τοῦ λαοῦ, ὅτι ἀπὸ ὅλας τὰς πόλεις τῆς Σικελίας καὶ Καλαβρίας, ἡ πόλις αὕτη Ταύρου καὶ Μενίας ἦτο ἡ πλουσιωτέρα καὶ πολυπληθεστέρα.

Ὅταν λοιπὸν συνήχθη ὅλος ὁ λαὸς εἰς τὴν πεδιάδα, ὅλοι ἐπεθύμουν νὰ ἴδουν τὸν Ἅγιον. Οὗτος δὲ ἐνεδύθη τὰ ἱερὰ ἄμφια καὶ ἐξῆλθεν εἰς πεδίον ὑψηλόν, διὰ νὰ τὸν βλέπουν ἅπαντες. Οἵτινες ἰδόντες τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ὡς φῶς ἐξαστράπτον, ἐνόμιζον ὅτι ἦτο θεός· ἠρώτα δὲ ὁ εἷς τὸν ἄλλον, πόθεν εὑρέθη τοιοῦτος θεὸς θαυμάσιος. Οἱ δὲ πιστοὶ ἔλεγον· «Δὲν εἶναι θεός, ἄνθρωποι, ἀλλὰ τοῦ ἀληθινοῦ καὶ παντοδυνάμου Θεοῦ δοῦλος». Τότε οἱ περισσότεροι ἐπίστευσαν εἰς τὸν Χριστόν, ζητοῦντες τὸ ἅγιον Βάπτισμα. Ὁ δὲ Ἅγιος ἡτοιμάσθη νὰ λειτουργτήσῃ ἐκεῖ ἔμπροσθεν τοῦ πλήθους, διὰ νὰ τοὺς στερεώσῃ καλλίτερα. Καὶ οἱ μὲν πιστοὶ ἐπλησίασαν διὰ νὰ κοινωνήσουν τὰ θεῖα Μυστήρια. Οἱ δὲ ἀβάπτιστοι πάλιν, ἔχοντες πόθον νὰ ἴδωσι τοῦτο τὸ μυστήριον τῆς λειτουργίας, ἐπλησίασαν ρίπτοντες εἰς τὴν γῆν τὰ ὅπλα καὶ ἔστεκον μὲ πολλὴν εὐλάβειαν. Τότε ἔγινε καὶ ἄλλο θαυμάσιον, ὥσπερ ἐκεῖνο, ποὺ ἔγινεν εἰς τὸν Μωϋσῆν πρότερον, ὅταν ἐνομοθέτει τὸν λαὸν εἰς τὸ Σινᾶ. Κατέβη μία νεφέλη καὶ ἐσκέπασε τὸν μέγαν Παγκράτιον. Οἱ δὲ ὄχλοι ἔπεσον κατὰ γῆς θαυμάζοντες. Ὅταν δὲ ὕψωσε τὸν ἅγιον Ἄρτον, ἀνῆλθε πρὸς τὸν οὐρανὸν ἡ νεφέλη.

Πολλοὶ δὲ ἀπὸ τοὶς Ἕλληνας, νομίζοντες ὅτι ἦτο θεὸς ὁ Ἅγιος, ἔλεγον εἰς αὐτόν· «Ἐλέησον ἡμᾶς ὁ μέγας θεὸς καὶ ἀξίωσον τῆς σῆς χάριτος». Ὁ δὲ Ἅγιος ἀνέβη εἰς τὴν πέτραν, ὡς καὶ πρότερον, καὶ ἐκήρυξε μὲ συντομίαν τὸ μυστήριον τῆς θεότητος. Ὅθεν ἐπίστευσαν ὁλοψύχως, ζητοῦντες τὸ ἅγιον Βάπτισμα, πρὶν μεταβοῦν εἰς τὸν πόλεμον.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ Μοντανὸς ἀνεφάνη ἔκ τινος πόλεως τῆς Φρυγίας Ἀρδαβὰ καλουμένης, ὁ ὁποῖος γενόμενος Χριστιανός, δι’ ἀγάπην φιλαρχίας ἔγινεν ἀρχηγὸς νέας αἱρέσεως κατὰ τὸν δεύτερον αἰῶνα ἀπὸ Χριστοῦ. Οὗτος κατηγόρει τοὺς γάμους, καὶ ἐθέσπιζε νὰ διαχωρίζωνται οἱ ὕπανδροι· ἔλεγε δὲ ὅτι αὐτὸς εἶναι ὁ Παράκλητος, τὸ πνεῦμα τῆς ἀληθείας, καὶ ἄλλα ἀκόμη εἶχε κακόδοξα φρονήματα. Ὅθεν καὶ οἱ ὀπαδοὶ αὐτοῦ ὠνομάζοντο Μοντανισταί.

[2] Ο ἑλληνικὸς αὐτοῦ Βίος εὑρίσκεται ἐν τῇ Μονῇ τῶν Ἰβήρων καὶ ἐν ἄλλαις, οὗ ἡ ἀρχή· «Μετὰ τὸ ἀναληφθῆναι τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν». Οὗτος μεταγλωττισθεὶς κατεχωρίσθη τὸ πρῶτον ὑπὸ Ἀγαπίου τοῦ Κρητὸς εἰς τὴν ὑπ’ αὐτοῦ ἐκδοθεῖσαν «Καλοκαιρινήν». Ὁ αὐτὸς καταχωρίζεται ἐνταῦθα διεσκευασμένος κατὰ τὸ λεκτικόν. Περὶ τοῦ Ἁγίου Παγκρατίου, βλέπε καὶ εἰς τὴν 9ην Φεβρουαρίου, ὅτε ἑορτάζεται μετὰ Μαρκέλλου τοῦ πατρὸς αὐτοῦ καὶ Φιλαγρίου Ἐπισκόπου Κύπρου. (Βλέπε ἡμέτερον «Μέγαν Συναξαριστὴν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» τόμος Βʹ ἔκδ. αʹ σελ. 182, ἔκδ. βʹ σελ. 182, ἔκδ. γʹ σελ. 260-261).