Τὸν καιρὸν ἐκεῖνον ἀπέθανεν ὁ βασιλεὺς Νικηφόρος διὰ τῆς ἐπιβουλῆς, τὴν ὁποίαν ἅπαντες γνωρίζουσιν [3]. Ὅθεν βασιλεύοντος τοῦ Ἰωάννου, εὗρεν ὁ πονηρὸς εὐκαιρίαν νὰ ἐνοχλήσῃ τὸν Ὅσιον, καὶ οὕτω παρεκίνησε τοὺς ἁπλουστέρους Μοναχούς, τοὺς κατοικοῦντας εἰς τὰ ἄλλα μέρη τοῦ Ὄρους, νὰ ἐγκαλέσωσι τὸν Ὅσιον εἰς τὸν νέον βασιλέα, ὅτι παρέβη τὴν παλαιὰν συνήθειαν καὶ μετέβαλε τοὺς ἀρχαίους νόμους τοῦ Ὄρους κατὰ τὴν γνώμην του, ἐξ οὗ καὶ γίνεται μέγα σκάνδαλον. Ὁ βασιλεὺς τότε ἔγραψε πρὸς τὸν Ἀθανάσιον νὰ ἔλθῃ εὐθὺς εἰς τὴν βασιλεύουσαν, ὅστις ὡς ἰατρεύθη μετέβη πράγματι. Ἀλλ’ ὡς τὸν εἶδεν ὁ βασιλεὺς ηὐλαβήθη αὐτὸν καὶ ἀντὶ νὰ τὸν κακοποιήσῃ, τὸν εὐηργέτησε καὶ ἐδώρησε διὰ χρυσοβούλλου εἰς τὴν Λαύραν διακόσια τεσσαράκοντα τέσσαρα φλωρία χρυσᾶ. Οἱ δὲ γέροντες, ἰδόντες τοιοῦτον παράδοξον, ἠννόησαν ὅτι ὁ διάβολος ἐπλάνησεν αὐτοὺς καί, μετανοήσαντες, προσέπεσον εἰς τὸν Ὅσιον, ζητοῦντες συγχώρησιν.

Ἰδὼν δὲ ὁ πολέμιος ὅτι διὰ τοῦ τρόπου αὐτοῦ δὲν ἠδυνήθη νὰ βλάψῃ τὸν Ὅσιον, ἔτριζε κατ’ αὐτοῦ τοὺς ὀδόντας καὶ ἡτοιμάζετο πρὸς πόλεμον ἀγριώτερον. Τὴν ἑτοιμασίαν ταύτην τοῦ νοσηροῦ προεῖπεν εἷς τῶν ἱερῶν γερόντων, Θωμᾶς ὀνομαζόμενος, ὅστις, ἐλθὼν εἰς ἔκστασιν τὴν τρίτην ὥραν τῆς ἡμέρας, εἶδεν εἰς ὅλα τοῦ Ὄρους τὰ ὑψώματα καὶ τὰς δασώδεις ἐκτάσεις πλῆθος πιθήκων καὶ αἰθιόπων, οἵτινες ἔλεγον ὠργισμένοι ὁ εἷς πρὸς τὸν ἄλλον· «Ἕως πότε θὰ ὑπομένωμεν τὸν ὀλοθρευτή μας αὐτὸν τὸν δεινότατον καὶ διατί δὲν τὸν ἐξολοθρεύομεν; Δὲν βλέπετε, ὅτι μᾶς ἐξεδίωξεν ἀθλίως καὶ κατέλαβε τὸν τόπον μας;». Ἐνῷ δὲ ταῦτα καὶ ἕτερα ἔλεγον οἱ δαίμονες, ὁ εὐσεβὴς Θωμᾶς εἶδε τὸν Ὅσιον ἐξελθόντα μετὰ τῆς ράβδου ἀπὸ τὸ κελλίον καὶ ἔδερεν αὐτοὺς τόσον, ὥστε τοὺς ἐξώρισε τελείως ἀπὸ τὰ Μελανὰ καὶ ἔγιναν ἄφαντοι. Καὶ ἡ ὅρασις ἐπηλήθευσε μετ’ ὀλίγον, ὅτε ὁ ἀνθρωποκτόνος ἐνεφύτευσε τὸ μῖσος εἰς ἕνα Μοναχὸν κατὰ τοῦ ἀνεξικάκου Ἀθανασίου, καὶ τόσον τὸν ἐξώργιζεν, ὥστε ἐμελέτησε νὰ φονεύσῃ τὸν Ὅσιον ὁ ἀνόσιος.

Ὅθεν ἀκονίσας ἐκεῖνος ὁ ἄθλιος μάχαιραν, μετέβη τὴν νύκτα εἰς τὸ κελλίον τοῦ Ὁσίου ἡσύχως, τὴν στιγμὴν κατὰ τὴν ὁποίαν προσηύχετο δι’ ἐκεῖνον τὸν ἀχάριστον, καὶ εἶπε τὸ «πάτερ εὐλόγησον», μὲ τὸν σκοπὸν νὰ ἐξέλθῃ διὰ νὰ τὸν κτυπήσῃ. Ὁ δὲ Ὅσιος ἠρώτησε τίς ἦτο. Ἔπειτα ἤνοιξε τὴν θύραν, ἀλλ’ ὡς τὸν εἶδεν ὁ πάντολμος ἔμεινεν ὡς νεκρὸς ἐκ τοῦ φόβου, αἱ χεῖρές του ἐμαράνθησαν καὶ ἔπεσε κατὰ γῆς ἡ μάχαιρα.