Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ἁγίου Νέου Ὁσιομάρτυρος ΟΝΟΥΦΡΙΟΥ τοῦ ἐν Χίῳ μαρτυρήσαντος κατὰ τὸ ἔτος ͵αωιη’ (1818).

Ἐδῶ ἀφήνω ἕκαστον νὰ συλλογισθῇ ποίαν διάθεσιν ἔλαβεν ὁ Μάρτυς καὶ εἰς ποῖον βάθος ταπεινώσεως ἐβυθίσθη. Πεσὼν εἰς τοὺς πόδας τοῦ γέροντος ἔκλαιεν ἀπαρηγόρητα· ἔπειτα ἐστάθη εἰς προσευχὴν μετὰ δακρύων πολλῶν καὶ ἕως ὅτου ᾐσθάνθη τὴν συνειθισμένην θέρμην δὲν ἔπαυσεν. Ἀλλ’ οὐδὲ ὁ γέρων ἔπαυσε τὴν προσευχήν, ἕως ὅτου ὁ Μάρτυς μὲ ταπεινὴν φωνὴν τοῦ εἶπε· «Πάτερ, εὐλογητὸς ὁ Θεός, καλὰ εἶμαι τώρα». Ὅθεν τὸ πρωῒ ἐπρόσταξεν αὐτόν, ἵνα βάλῃ μετάνοιαν εἰς τοὺς παρευρεθέντας καὶ ἀσπασθῇ τοὺς πόδας των, ζητῶν τὰς εὐχάς των μὲ ταπεινοφροσύνην. Εἴπομεν ἀνωτέρω ὅτι ὁ Γρηγόριος ἦτο ἐμπειρότατος, ὡς ἀλείπτης γενόμενος τεσσάρων Ὁσιομαρτύρων· μετεχειρίσθη ὅθεν αὐστηρότητα καὶ τρόπον ἐπιτήδειον διὰ νὰ τὸν φυλάξῃ ἀπὰ πάντα λογισμὸν κενοδοξίας καὶ ὑπερηφανείας καὶ ἀναβιβάσῃ αὐτὸν εἰς τὸ ὓψος τῆς ταπεινοφροσύνης.

Ἦτο δὲ εἰς τὴν συνοικίαν ἐκείνην Ἐκκλησία, ἥτις εἶχε κύκλῳ ἁγίας εἰκόνας πολλὰς καὶ μάλιστα Νέων Μαρτύρων, εἰς αὐτὴν δὲ ἐκλείσθη ὁ Μάρτυς τὴν ἡμέραν ἐκείνην μόνος καὶ ἐποίει ἐνώπιον ἑκάστης εἰκόνος μὲ κομβοσχοίνιον προσκυνήσεις καὶ μετανοίας. Ἀπὸ ὑπερβολὴν δὲ ἐξάψεως καὶ συντριβὴν τῆς καρδίας του ἐξέπεμπεν ἐνίοτε φωνὰς γοεράς. Ὁ δὲ Γρηγόριος, ἀκούσας τὴν ὥραν ἐκείνην, δὲν τὸν ἠμπόδισε· διότι ἐγνώριζεν, ὅτι ἦτο ὅλος ἐνθουσιασμένος καὶ θεόληπτος· ὕστερον ὅμως μετεχειρίσθη τὴν προτέραν του αὐστηρότητα καὶ εἶπεν εἰς αὐτόν· «Ἄκουσον τοῦ Κυρίου λέγοντος· μὴ γνώτω ἡ ἀριστερὰ τὶ ποιεῖ ἡ δεξιά σου. Διατὶ λοιπὸν σύ, κενόδοξε καὶ ὑπερήφανε, κράζεις εἰς τὴν προσευχήν σου, οὐχὶ δι’ ἄλλο τι βέβαια, εἰμὴ διὰ νὰ σὲ ἐπαινέσουν πῶς εἶσαι εὐκατάνυκτος; Ἔχασες λοιπὸν πάλιν τὸν κόπον σου, ταλαίπωρε, σὲ ἠπάτησε τὸ πνεῦμα τῆς ὑπερηφανείας». Ὁ δὲ κατ’ ἀλήθειαν μιμητὴς τοῦ ταπεινοῦ πράου Χριστοῦ ἵστατο βλέπων χαμαί, δακρυρροῶν καὶ μὲ ταπεινὴν φωνὴν ἔλεγεν· «Ἥμαρτον, πάτερ, συγχώρησόν μοι καὶ δέου τοῦ Θεοῦ, ἵνα μὲ λυτρώσῃ ἀπὸ τὰς παγίδας τοῦ διαβόλου».

Μὲ τοιούτους λοιπὸν ἀγῶνας καὶ τοιαύτας τοῦ γέροντος ρήσεις κατήργησε πάσας τὰς μηχανὰς τοῦ διαβόλου, καὶ πρὸ τοῦ μαρτυρικοῦ ἀγῶνος ἔφθασεν εἰς τὰ μέτρα τῆς ἁγιότητος. Τί τὸ ἐντεῦθεν; Ὁ Κύριος τὴν Πέμπτην ἑσπέρας ἐτέλεσε τὸν Μυστικὸν Δεῖπνον καὶ μετέδωκεν εἰς τοὺς Ἁγίους αὐτοῦ Μαθητὰς τὸ Ἅγιόν του Σῶμα καὶ τὸ τίμιόν του Αἷμα εἰς βρῶσιν καὶ πόσιν ζωῆς αἰωνίου καὶ παρεδόθη εἰς τὸ ἑκούσιον


Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ Ἅγιος οὑτος Μάρτυς Βαρλαὰμ ἑορτάζεται τὴν ιθ’ (19ην) Νοεμβρίου (Βλέπε ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος ΙΑ’).

[2] Οἱ ἐνταῦθα ἀναφερόμενο Ἅγιοι τρεῖς Ὁσιομάρτυρες Εὐθύμιος, Ἰγνάτιος καὶ Ἀκάκιος ἑορτάζονται κοινως μὲν τὴν α’ (1ην) Μαΐου, ὅτε καὶ ἡ ἰδιαιτέρα μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἀκακίου, ἰδιαιτέρως δὲ ὁ Ἅγιος Εὐθύμιος τὴν κβ’ (22αν) Μαρτίου καὶ ὁ Ἅγιος Ἰγνάτιος τὴν η’ (8ην) Ὀκτωβρίου. (Βλέπε ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμοι Ε’, Ϛ’ καὶ Ι’).

[3] Λέξις τουρκικὴ σημαίνουσα: μετημφιεσμένος.

[4] Οἱ Ἅγιοι οὗτοι Νεομάρτυρες Μᾶρκος καὶ Ἀγγελῆς ἐμαρτύρησαν καὶ αὐτοὶ εἰς τὴν Χίον, ὁ μὲν πρῶτος ἐν ἔτει ͵αωα’ (1801) καὶ ἑορτάζεται τῇ ε’ (5ῃ) Ἰουνίου, ὁ δὲ δεύτερος ἐν ἔτει ͵αωιγ’ (1813) Δεκεμβρίου γ’ (3ῃ)· (Βλέπε ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τόμοι Ϛ’ καὶ ΙΒ’).