Τῇ Κ’ (20ῇ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ὁσίου και θεοφόρου πατρὸς ἡμῶν ΕΥΘΥΜΙΟΥ τοῦ Μεγάλου

Σελίδα 10 από 30

Εἰς πίστωσιν δὲ τῶν λεγομένων του ὁ Ὅσιος τοὺς εἶπε τὸ παράδειγμα τοῦ θυμώδους ἐκείνου Μοναχοῦ, ὅστις ἔφυγεν ἀπὸ τὸ Κοινόβιον, νομίζων ὅτι ὅταν εὑρίσκετο μόνος δὲν ἤθελε θυμωθῆ, μὴ ἔχων τὸν πειράζοντα. Ἀφοῦ λοιπὸν ἔκαμεν ἡμέρας τινὰς εἰς τὴν ἡσυχίαν, ἐγέμισεν ὕδωρ τὸ ποτήριον καὶ τὰ ἔθεσεν εἰς τὴν γῆν· αὐτὸ δὲ ἔγειρε καὶ ἐχύθη τὸ ὕδωρ, ὄχι μόνον μίαν φοράν, ἀλλὰ τρεῖς· ὅθεν πάλιν ἐθυμώθη, καὶ ρίψας εἰς τὴν γῆν τὸ ποτήριον συνέτριψεν αὐτὸ τελείως. Ταῦτα ἀκούων ὁ Κλημάτιος ἐγέλασεν· ὅθεν ἐσκανδαλίσθη ὁ Ἅγιος καὶ τοῦ λέγει· «Ἀντὶ νὰ κλαύσῃς, γελᾷς, ἀναίσχυντε; δὲν ἠξεύρεις ὅτι ὁ Κύριος ταλανίζει τοὺς γελῶντας καὶ μακαρίζει τοὺς κλαίοντας; γίνωσκε, ἀπαίδευτε καὶ ἀσύνετε, ὅτι τὴν παρρησίαν μητέρα τῶν παθῶν ὀνομάζουσι». Ταῦτα ἐπιτιμήσας ὁ Ἅγιος εἰσῆλθεν εἰς τὸ κελλίον του, ὁ δὲ Κλημάτιος πεσὼν εἰς τὴν γῆν ἐκυλίετο τρέμων ὅλος καὶ φρίκη συνείχετο. Τότε ὁ Δομετιανὸς καὶ ἄλλοι τινὲς συνεπόνεσαν τὸν πάσχοντα καὶ παρεκάλεσαν τὸν Ἅγιον νὰ τοῦ συγχωρήσῃ τὸ πταίσιμον καὶ οὕτως ἐθεράπευσεν αὐτὸν ψυχῇ τε καὶ σώματι καὶ νουθετήσας ἀπέλυσεν.

Ταῦτα καὶ ἕτερα ὅμοια μᾶς διηγήθη ὁ ἀναχωρητὴς ἐκεῖνος Κυριακός, ὅστις ἔκαμεν ὑποτακτικὸς τοῦ Ἁγίου ἐκ νεότητος καὶ ἐγνώριζε τὴν ἄσκησιν καὶ πολιτείαν αὐτοῦ ἅπασαν, καὶ μᾶς ἐβεβαίωσε μὲ ἀλήθειαν, ὅτι δὲν τὸν εἶδε ποτέ τις νὰ φάγῃ τροφὴν ἢ νὰ ὁμιλήσῃ λόγον ποσῶς τὰς πέντε ἡμέρας τῆς ἑβδομάδος, εἰ μὴ μόνον Σάββατον καὶ Κυριακήν, ἐκτὸς ἐὰν ἤθελε παραστῆ μεγάλη ἀνάγκη, οὔτε ἐκοιμήθη ἐπὶ πλευρᾶς κοιτώμενος, ἀλλὰ ἢ καθεζόμενος ἢ εἰς σχοινίον κρεμάμενος εἰς μίαν γωνίαν τοῦ κελλίου ἐλάμβανεν ὀλίγον ὕπνον, λέγων πρὸς ἑαυτόν· «Δεῦρο (ἔλα), δοῦλε κακέ», καὶ τὰ λοιπά, ὡς ὁ μέγας Ἀρσένιος, τοῦ ὁποίου τὸν τρόπον καὶ τὰς ἀρετὰς ἐμιμεῖτο καὶ ἐζήλωνεν. Ὅταν δὲ ἤρχετό τις ἀδελφὸς νὰ τοῦ εἴπῃ τὰς ἀρετὰς τοῦ Ἀρσενίου, τὰς ἔγραφε διὰ μίμησιν, ἤτοι τὴν ἡσυχίαν αὐτοῦ, τὴν ταπεινοφροσύνην, τὴν σιωπήν, τὸ εὐτελὲς τοῦ ἐνδύματος, τὴν ἐγκράτειαν, τὰς ἀγρυπνίας, τὴν κατάνυξιν, τὰ δάκρυα, τὸ συμπαθές, τὸ εὐδιάκριτον, τὸ εἰς τὴν προσευχὴν εὔτονον καὶ πρόθυμον καὶ τὴν καρτερίαν εἰς ὅλα τὴν ὑπερβάλλουσαν· προεγνώριζε δὲ καὶ τὰ μέλλοντα νὰ συμβῶσι καθὼς κατωτέρω φαίνεται.

Ὑποσημειώσεις

[1] Οὗτος ἔλαβε μέρος καὶ εἰς τὴν ἐν Ἐφέσῳ συγκροτηθεῖσαν Ἁγίαν Γ’ Οἰκουμενικὴν Σύνοδον ἐν ἔτει υλα’ (431) καὶ μεγάλως ὑπερήσπισε τὰ δόγματα τῆς Ὀρθοδοξίας, ὑπεραμυνόμενος τοῦ Ἀλεξανδρείας Ἁγίου Κυρίλλου καὶ καταδικάζων τὸν Νεστόριον, τὸν ὁποῖον προσεπάθησε πρότερον, ἀνεπιτυχῶς, νὰ ἐπαναφέρῃ διὰ τῆς πειθοῦς εἰς τὴν Ὀρθοδοξίαν, καθότι ἐτύγχανεν προσωπικός του φίλος. Κατεπολέμησεν ἐπίσης καὶ τὸν Μοψουεστίας Θεόδωρον ἀποστείλας πρὸς τοὺς Ἐπισκόπους τῆς Ἀρμενίας ἐγκύκλιον, δι’ ἧς κατεδίκαζε τὰ φρονήματά του. Οὗτος ἀπελάμβανε μεγάλης τιμῆς μεταξὺ τῶν Πατέρων, ἡ δὲ ἐν Μελιτηνῇ συνελθοῦσα κατὰ τὸ ἔτος υνη’ (458) Σύνοδος ὀνομάζει αὐτὸν Πατέρα καὶ Διδάσκαλον. Ποῖον ὅμως ἔτος ἐτελειώθη καὶ ποῖον τέλος ἔλαβε δὲν εἰναι γνωστόν. Ὁ κατὰ τὴν λα’ (31) Μαρτίου ἑορταζόμενος συνώνυμος τούτου Ἐπίσκοπος ἐπίσης Μελιτηνῆς, ὁ ὑποβληθεὶς ἐπὶ Δεκίου εἰς μαρτυρικὰς βασάνους εἶναι ἄσχετος πρὸς αὐτόν. (Βλέπε ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Γ’).

[2] Ὁ Ὅσιος Πασσαρίων ἑορτάζεται κατὰ τὴν ια’ (11ην) Αὐγούστου (ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Η’).

[3] Οὗτος εἶναι ὁ Ὅσιος Ἰωάννης Ἐπίσκοπος Κολωνίας ὁ Ἡσυχαστὴς ὁ ἑορταζόμενος κατὰ τὴν γ’ (3ην) Δεκεμβρίου. (Βλέπε ἡμέτερον «Μέγαν Συναξαριστὴν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος ΙΒ’).

[4] Βλέπε ὑποσημείωσιν σελίδος 254-256.

[5] Τὰ περὶ τοῦ Ὁσίου Σάββα τοῦ Ἡγιασμένου βλέπε εἰς τὴν ε’ (5ην) Δεκεμβρίου (ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος ΙΒ’).

[6] Αὕτη εἶναι ἡ σύζυγος τοῦ αὐτοκράτορος Θεοδοσίου Β’ τοῦ λεγομένου Μικροῦ, ἥτις διὰ τὸν ἐνάρετον αὐτῆς βίον ἀνεκηρύχθη ὑπὸ τῆς Ἐκκλησίας Ἁγία καὶ ἑορτάζεται κατὰ τὴν ιγ’ (13ην) Αὐγούστου (Βλέπε τὰ περὶ αὐτῆς ἐν τῷ ἡμετέρῳ «Μεγάλῳ Συναξαριστῇ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Η’).

[7] Ἄλλος πρέπει νὰ εἶναι ὁ Γεράσιμος οὗτος ἀπὸ τὸν Ὅσιον Γεράσιμον τὸν Ἰορδανίτην τὸν ἑορταζόμενον κατὰ τὴν δ’ (4ην) Μαρτίου. (Βλέπε ἡμέτερον «Μέγαν Συναξαριστὴν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Γ’). Διότι ἐκεῖνος, ὡς ἀναφέρεται ἐν τῷ Συναξαρίῳ του, καὶ ὡς γράφει καὶ ὁ τὸν Βίον του συγγράψας Πατριάρχης Ἱεροσολύμων Σωφρόνιος ἔζησε κατὰ τὰς ἡμέρας τοῦ βασιλέως Κωνσταντίνου τοῦ Πωγωνάτου (668-685), ἐνῷ οὗτος εἶναι σύγχρονος τῶν Ὁσίων Εὐθυμίου τοῦ Μεγάλου καὶ Σάββα τοῦ Ἡγιασμένου. Ἐπειδὴ δὲ Βίον τοῦ Ὁσίου Γερασίμου συνέγραψε καὶ Κύριλλος ὁ Σκυθοπολίτης (514-557), ἀναφέρουν δὲ περὶ τούτου καὶ ἕτεροι σύγχρονοι αὐτοῦ, συνάγεται ὅτι ἢ δύο πρέπει νὰ ὑπῆρξαν συνώνυμοι Ὅσιοι φέροντες τὸ ὄνομα Γεράσιμος ὁ Ἰορδανίτης καὶ τὰ ἑκατέρου θαυμάσια συνεχωνεύθησαν ἐκ παρανοήσεως εἰς μίαν ἱστορίαν λόγῳ συνωνυμίας ἢ εἶναι ἐσφαλμένος ὁ χρόνος εἰς τὸν ὁποῖον τοποθετεῖται ὁ Ὅσιος Γεράσιμος, ὑπὸ τοῦ Σωφρονίου Ἱεροσολύμων καὶ τῶν Συναξαριστῶν. Σημείωσαι ὅτι καὶ ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης τοποθετεῖ τὸν Ὅσιον Γεράσιμον περὶ τὸ ἔτος χο’ (670), τὸ ὁποῖον ἀναφέρουν καὶ οἱ Συναξαρισταὶ παλαιότεροι, νεώτεροι καὶ ἡμέτεροι. Ἐν τῇ παροῦσῃ ἐκδόσει τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Γ’ «Μὴν Μάρτιος» καὶ ἐν τῷ Βίῳ τοῦ Ὁσίου Γερασίμου τοῦ Ἰορδανίτου, θέλομεν ἀσχοληθῆ ἐκτενέστερον περὶ τοῦ ζητήματος τούτου.

[8] Οὗτος εἶναι Λέων Α’ ὁ Θρᾲξ ὁ καὶ Μέγας καὶ Μακέλλης ἐπονομαζόμενος τελευτήσας κατὰ τὸ 474 μ.Χ. καὶ ἀνακηρυχθεὶς ὑπὸ τῆς Ἐκκλησίας Ἅγιος διὰ τοὺς ὑπὲρ τῆς εὐσεβείας ἀγῶνάς του. (Βλέπε σελ. 584 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου).

[9] Οἱ Ἀποσχίσται ἦσαν αἱρετικοί, ἀποκοπέντες τῆς Ἐκκλησίας διότι δὲν ἀνεγνώριζον τοὺς κανονικοὺς Ἱερεῖς, οὔτε ἀπεδέχοντο τὰ Μυστήρια καὶ τὰς ἱερὰς παραδόσεις (σημεῖον Σταυροῦ, Εἰκόνας κ.λ.π.)

[10] Ἡ Δώρα ἢ Δὼρ ἦτο ὀχυρὰ πόλις τῆς Παλαιστίνης κειμένη εἰς τοὺς πρόποδας τοῦ Καρμήλου ὄρους, πλησίον τοῦ σημερινοῦ χωρίου Ταντούρα. Κατὰ τὴν ἐποχὴν τῶν Χαναναίων ἦτο ἕδρα βασιλέως, κατὰ δὲ τὴν Χριστιανικὴν ἕδρα Ἐπισκόπου.

✥ Ο ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ