Τῇ Κ’ (20ῇ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ὁσίου και θεοφόρου πατρὸς ἡμῶν ΕΥΘΥΜΙΟΥ τοῦ Μεγάλου

Σελίδα 9 από 30

Μετ’ ὀλίγον ηὐξήθη ὁ ἀριθμὸς τῶν ἀδελφῶν καὶ ἔφθασεν εἰς τοὺς πεντήκοντα· ὅθεν ἀπητοῦντο και ὑποζύγια διὰ νὰ μεταφέρουν τὰ χρειαζόμενα. Ἦτο δέ τις Μοναχὸς ἀπὸ τὴν Ἀσίαν, ὀνόματι Αὐξέντιος, τὸν ὁποῖον παρεκάλεσε πολλάκις ὁ οἰκονόμος νὰ περιποιῆται τὰς ἡμιόνους, ἐπειδὴ ἦτο δυνατὸς καὶ πολὺ κατάλληλος διὰ τὴν ἀναγκαίαν ταύτην ὑπηρεσίαν. Οὗτος ὅμως, ὡς παρήκοος, δὲν ἤθελε νὰ ὑπακούσῃ εἰς τοὺς γέροντας· ὅθεν ὁ Δομετιανὸς ἀνήγγειλε ταῦτα εἰς τὸν Ἅγιον, ὅστις ὁμοίως παρεκάλεσε τὸν Αὐξέντιον νὰ βάλῃ μετάνοιαν, ἀλλὰ οὔτε τότε ὑπήκουσεν ὁ ἀσύνετος, λέγων ὅτι διὰ νὰ μὴ τοῦ τύχῃ τις ἀσθένεια εἰς τὴν ψυχὴν δὲν ἤθελε νὰ ὑπακούσῃ. Λέγει τότε ὁ Ἅγιος· «Ἡμεῖς ὅλοι κάμνομεν πρὸς Κύριον δέησιν, νὰ μὴ πέσῃς εἰς πταίσιμον, μόνον ὕπαγε μετὰ πίστεως»· ὁ δὲ ἀναίσχυντος δὲν ὑπήκουσεν. Ὅθεν ὁ Ἅγιος ἐσκανδαλίσθη ὀλίγον καὶ τοῦ λέγει· «Ἡμεῖς μέν, ὦ τέκνον, σὲ συνεβουλεύσαμεν διὰ τὸ συμφέρον σου, σὺ δὲ ὡς παρήκοος θέλεις γνωρίσει τῆς ἀπειθείας σου τὸν καρπὸν εἰς ὀλίγον διάστημα». Ταῦτα εἰπόντος τοῦ Ἁγίου κατέλαβε φόβος μέγας τὸν Αὐξέντιον καὶ ἔπεσε, φεῦ! κατὰ γῆς, ἐλεεινὸν θέαμα εἰς τοὺς ὁρῶντας καὶ πολλῶν δακρύων ἄξιος. Τότε οἱ παρόντες παρεκάλεσαν τὸν Ἅγιον νὰ τοῦ δώσῃ, ταχέως βοήθειαν, ἵνα μὴ ὁμοῦ μὲ τὸ σῶμα ἀπολέσῃ καὶ τὴν ψυχήν, ὁ δὲ Ἅγιος ὡς πρᾷος καὶ ἀμινησίκακος τὸν συνεχώρησε παρευθὺς καὶ τελείως τὸν ἐθεράπευσεν· ὁ δὲ Αὐξέντιος ἀπὸ τὴν ὥραν ἐκείνην προώδευσεν εἰς τὴν ὑπακοὴν καὶ δὲν ἐτόλμησε πλέον νὰ παρακούσῃ τὸν Ἅγιον, ἀλλὰ ὑπηρέτει εἰς τὴν διακονίαν τῶν ἡμιόνων ἐπιμελέστατα.

Δύο ἕτεροι ἀδελφοί, Μάρων καὶ Κλημάτιος, ἐμελετοῦσαν νὰ φύγουν ἀπὸ τὸ Μοναστήριον, ἀλλ’ ὁ Ἅγιος εἶχε θείαν χάριν καὶ ἐγνώριζε τὰ ἀπόκρυφα· ὅθεν εἶδεν εἰς ὀπτασίαν τὸν δαίμονα, ὅστις ἔβαλλε χαλινὸν εἰς τὰς κεφαλὰς αὐτῶν τῶν δύο καὶ προσεπάθει νὰ τοὺς ρίψῃ εἰς παγίδα. Ὅθεν ἠννόησε τὴν ὑπόθεσιν καὶ νουθετήσας αὐτοὺς ἱκανῶς τοὺς ἐδίδαξε μὲ διάφορα περὶ ὑπακοῆς ὑποδείγματα, λέγων ὅτι ὅστις ἀναχωρεῖ ἀπὸ τὸν ἓνα τόπον εἰς τὸν ἄλλον, θέλων νὰ κάμῃ ἀρετήν, εἰς τὸ ὕστερον λανθάνεται, ἐπειδὴ ὁ τρόπος καὶ ὄχι ὁ τόπος σῴζει τὸν ἄνθρωπον· καὶ καθὼς πολλάκις τὸ μεταφυτευόμενον δένδρον δὲν προκόπτει, οὕτω καὶ ὁ Μοναχός, ὅστις μεταβαίνει συχνάκις ἀπὸ τόπου εἰς τόπον, δὲν κατορθώνει ἀρετὴν πώποτε.

Ὑποσημειώσεις

[1] Οὗτος ἔλαβε μέρος καὶ εἰς τὴν ἐν Ἐφέσῳ συγκροτηθεῖσαν Ἁγίαν Γ’ Οἰκουμενικὴν Σύνοδον ἐν ἔτει υλα’ (431) καὶ μεγάλως ὑπερήσπισε τὰ δόγματα τῆς Ὀρθοδοξίας, ὑπεραμυνόμενος τοῦ Ἀλεξανδρείας Ἁγίου Κυρίλλου καὶ καταδικάζων τὸν Νεστόριον, τὸν ὁποῖον προσεπάθησε πρότερον, ἀνεπιτυχῶς, νὰ ἐπαναφέρῃ διὰ τῆς πειθοῦς εἰς τὴν Ὀρθοδοξίαν, καθότι ἐτύγχανεν προσωπικός του φίλος. Κατεπολέμησεν ἐπίσης καὶ τὸν Μοψουεστίας Θεόδωρον ἀποστείλας πρὸς τοὺς Ἐπισκόπους τῆς Ἀρμενίας ἐγκύκλιον, δι’ ἧς κατεδίκαζε τὰ φρονήματά του. Οὗτος ἀπελάμβανε μεγάλης τιμῆς μεταξὺ τῶν Πατέρων, ἡ δὲ ἐν Μελιτηνῇ συνελθοῦσα κατὰ τὸ ἔτος υνη’ (458) Σύνοδος ὀνομάζει αὐτὸν Πατέρα καὶ Διδάσκαλον. Ποῖον ὅμως ἔτος ἐτελειώθη καὶ ποῖον τέλος ἔλαβε δὲν εἰναι γνωστόν. Ὁ κατὰ τὴν λα’ (31) Μαρτίου ἑορταζόμενος συνώνυμος τούτου Ἐπίσκοπος ἐπίσης Μελιτηνῆς, ὁ ὑποβληθεὶς ἐπὶ Δεκίου εἰς μαρτυρικὰς βασάνους εἶναι ἄσχετος πρὸς αὐτόν. (Βλέπε ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Γ’).

[2] Ὁ Ὅσιος Πασσαρίων ἑορτάζεται κατὰ τὴν ια’ (11ην) Αὐγούστου (ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Η’).

[3] Οὗτος εἶναι ὁ Ὅσιος Ἰωάννης Ἐπίσκοπος Κολωνίας ὁ Ἡσυχαστὴς ὁ ἑορταζόμενος κατὰ τὴν γ’ (3ην) Δεκεμβρίου. (Βλέπε ἡμέτερον «Μέγαν Συναξαριστὴν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος ΙΒ’).

[4] Βλέπε ὑποσημείωσιν σελίδος 254-256.

[5] Τὰ περὶ τοῦ Ὁσίου Σάββα τοῦ Ἡγιασμένου βλέπε εἰς τὴν ε’ (5ην) Δεκεμβρίου (ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος ΙΒ’).

[6] Αὕτη εἶναι ἡ σύζυγος τοῦ αὐτοκράτορος Θεοδοσίου Β’ τοῦ λεγομένου Μικροῦ, ἥτις διὰ τὸν ἐνάρετον αὐτῆς βίον ἀνεκηρύχθη ὑπὸ τῆς Ἐκκλησίας Ἁγία καὶ ἑορτάζεται κατὰ τὴν ιγ’ (13ην) Αὐγούστου (Βλέπε τὰ περὶ αὐτῆς ἐν τῷ ἡμετέρῳ «Μεγάλῳ Συναξαριστῇ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Η’).

[7] Ἄλλος πρέπει νὰ εἶναι ὁ Γεράσιμος οὗτος ἀπὸ τὸν Ὅσιον Γεράσιμον τὸν Ἰορδανίτην τὸν ἑορταζόμενον κατὰ τὴν δ’ (4ην) Μαρτίου. (Βλέπε ἡμέτερον «Μέγαν Συναξαριστὴν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Γ’). Διότι ἐκεῖνος, ὡς ἀναφέρεται ἐν τῷ Συναξαρίῳ του, καὶ ὡς γράφει καὶ ὁ τὸν Βίον του συγγράψας Πατριάρχης Ἱεροσολύμων Σωφρόνιος ἔζησε κατὰ τὰς ἡμέρας τοῦ βασιλέως Κωνσταντίνου τοῦ Πωγωνάτου (668-685), ἐνῷ οὗτος εἶναι σύγχρονος τῶν Ὁσίων Εὐθυμίου τοῦ Μεγάλου καὶ Σάββα τοῦ Ἡγιασμένου. Ἐπειδὴ δὲ Βίον τοῦ Ὁσίου Γερασίμου συνέγραψε καὶ Κύριλλος ὁ Σκυθοπολίτης (514-557), ἀναφέρουν δὲ περὶ τούτου καὶ ἕτεροι σύγχρονοι αὐτοῦ, συνάγεται ὅτι ἢ δύο πρέπει νὰ ὑπῆρξαν συνώνυμοι Ὅσιοι φέροντες τὸ ὄνομα Γεράσιμος ὁ Ἰορδανίτης καὶ τὰ ἑκατέρου θαυμάσια συνεχωνεύθησαν ἐκ παρανοήσεως εἰς μίαν ἱστορίαν λόγῳ συνωνυμίας ἢ εἶναι ἐσφαλμένος ὁ χρόνος εἰς τὸν ὁποῖον τοποθετεῖται ὁ Ὅσιος Γεράσιμος, ὑπὸ τοῦ Σωφρονίου Ἱεροσολύμων καὶ τῶν Συναξαριστῶν. Σημείωσαι ὅτι καὶ ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης τοποθετεῖ τὸν Ὅσιον Γεράσιμον περὶ τὸ ἔτος χο’ (670), τὸ ὁποῖον ἀναφέρουν καὶ οἱ Συναξαρισταὶ παλαιότεροι, νεώτεροι καὶ ἡμέτεροι. Ἐν τῇ παροῦσῃ ἐκδόσει τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Γ’ «Μὴν Μάρτιος» καὶ ἐν τῷ Βίῳ τοῦ Ὁσίου Γερασίμου τοῦ Ἰορδανίτου, θέλομεν ἀσχοληθῆ ἐκτενέστερον περὶ τοῦ ζητήματος τούτου.

[8] Οὗτος εἶναι Λέων Α’ ὁ Θρᾲξ ὁ καὶ Μέγας καὶ Μακέλλης ἐπονομαζόμενος τελευτήσας κατὰ τὸ 474 μ.Χ. καὶ ἀνακηρυχθεὶς ὑπὸ τῆς Ἐκκλησίας Ἅγιος διὰ τοὺς ὑπὲρ τῆς εὐσεβείας ἀγῶνάς του. (Βλέπε σελ. 584 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου).

[9] Οἱ Ἀποσχίσται ἦσαν αἱρετικοί, ἀποκοπέντες τῆς Ἐκκλησίας διότι δὲν ἀνεγνώριζον τοὺς κανονικοὺς Ἱερεῖς, οὔτε ἀπεδέχοντο τὰ Μυστήρια καὶ τὰς ἱερὰς παραδόσεις (σημεῖον Σταυροῦ, Εἰκόνας κ.λ.π.)

[10] Ἡ Δώρα ἢ Δὼρ ἦτο ὀχυρὰ πόλις τῆς Παλαιστίνης κειμένη εἰς τοὺς πρόποδας τοῦ Καρμήλου ὄρους, πλησίον τοῦ σημερινοῦ χωρίου Ταντούρα. Κατὰ τὴν ἐποχὴν τῶν Χαναναίων ἦτο ἕδρα βασιλέως, κατὰ δὲ τὴν Χριστιανικὴν ἕδρα Ἐπισκόπου.

✥ Ο ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ