Τῇ Κ’ (20ῇ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ὁσίου και θεοφόρου πατρὸς ἡμῶν ΕΥΘΥΜΙΟΥ τοῦ Μεγάλου

Σελίδα 4 από 30

Ταῦτα μαθόντες οἱ Μοναχοὶ τῆς Φαρὰν ἤρχοντο πολλάκις εἰς ἐπίσκεψιν αὐτῶν καὶ τέλος παρέμειναν, αἰχμαλωτισθέντες ἀπὸ τοὺς γλυκυτάτους λόγους τῶν ἀψευδῶν ἐκείνων σειρήνων, ἀπὸ τοὺς ὁποίους πᾶσαν πολιτείαν ἀσκητικὴν ἐπαιδεύθησαν τόσον καλῶς, ὥστε ἔλαμψαν εἰς ἐκεῖνα τὰ ὅρια καὶ ἔκτισαν κατόπιν Μοναστήρια, τῶν ὁποίων ἐγένετο ἀρχηγὸς ὁ θαυμάσιος Θεόκτιστος. Διότι φθάσασα εἰς κάθε σχεδὸν τόπον ἡ ἀγαθὴ φήμη τοῦ Εὐθυμίου ἔτρεχον πρὸς αὐτὸν καθ’ ἑκάστην, καὶ ἔμενον εἰς τὴν ὑπακοὴν αὐτοῦ τὴν κοσμοσωτήριον. Ἔκαμαν ὅθεν τὸ σπήλαιον Ναὸν ἅγιον, καὶ ἔκτισαν ὑπεράνω αὐτοῦ Λαύραν κατὰ τὸν τύπον τῆς Φαράν, ἐπειδὴ ἐκεῖ εἰς τὸ σπήλαιον δὲν ἠδύνατο νὰ γίνῃ διὰ τὸ κρημνῶδες καὶ τὴν τραχύτητα τοῦ τόπου· καὶ τὸν μὲν Θεόκτιστον ἔκαμε τῆς Λαύρας Ἡγούμενον, αὐτὸς δὲ ἔμενεν εἰς τὸ σπήλαιον ἡσυχάζων. Ἐπιμελητὴς ὅμως καὶ ἰατρὸς τῶν ψυχικῶν τραυμάτων ἐμπειρότατος, ἐδέχετο ὅσους ἤρχοντο πρὸς αὐτόν, τοὺς ἐξωμολόγει καὶ ἔδιδεν εἰς ἕνα ἕκαστον, κατὰ τὴν πληγήν, τὸ ἁρμόδιον φάρμακον μὲ πολλὴν σύνεσιν καὶ διάκρισιν· τοὺς δὲ ἀποτασσομένους τῷ κόσμῳ ἐδίδασκε νὰ ἔχουν κυρίως ὑπακοὴν καὶ ταπείνωσιν, νὰ ἐνθυμοῦνται τὸν θάνατον πάντοτε, νὰ κοπιάζωσι διὰ νὰ τρέφωνται ἀπὸ τὸ ἐργόχειρόν των, καὶ μάλιστα οἱ νεώτεροι, καὶ νὰ ταλαιπωρῶσι τὸ σῶμα διὰ νὰ τὸ ἔχουν εἰς τὰς πνευματικὰς ἐργασίας ὑπήκοον, καὶ ποτὲ νὰ μὴ παραβῇ τις τοῦ θείου Παύλου τὸ πρόσταγμα: «Ἀργὸς μὴ ἐσθιέτω· αἱ χεῖρες γάρ, φησιν, αὗται ὑπηρέτησαν ἐμοί τε καὶ τοῖς μετ’ ἐμοῦ», ἐπειδὴ ἄτοπον εἶναι καὶ ἀπρεπὲς οἱ κοσμικοὶ νὰ ἐργάζωνται καὶ νὰ τρέφωσι γυναῖκας, τέκνα καὶ πάντας τοὺς ἐν τῇ οἰκίᾳ νὰ πληρώνουν φόρους καὶ ἐνοίκια, ἔτι δὲ καὶ ἐλεημοσύνας νὰ δίδωσιν, ἡμεῖς δὲ οἱ Μοναχοὶ νὰ μὴ εὐσπλαγχνιζώμεθα τὸν ἀδελφὸν καὶ πλησίον μας. Ἐπρόστασσε δὲ νὰ φυλάττουν ἐπιμελέστατα τὴν σιωπὴν τόσον, ὥστε οὐδεὶς ἐτόλμα νὰ ὁμιλήσῃ ποσῶς εἰς τὴν Ἐκκλησίαν καὶ εἰς τὴν Τράπεζαν. Ἀλλὰ ἂς ἔλθωμεν εἰς τὰ θαυμάσια τὰ ὁποῖα πρεσβείαις τοῦ μεγάλου Εὐθυμίου ἐτέλεσεν ὁ πανάγαθος Θεός, διὰ νὰ γνωρίσητε τὴν πολλὴν παρρησίαν καὶ ἁγιότητα αὐτοῦ.

Ἄρχων τις τῶν Σαρακηνῶν, ὀνομαζόμενος Ἀσπέβετος, εἶχεν υἱὸν ὀνόματι Τερέβωνα, ὅστις ἀπὸ δαιμονικὴν συνεργείαν ἦτο ἡμιπαράλυτος· ἰδὼν δὲ ὁ παῖς οὗτος ὀπτασίαν τινά, τὴν εἶπεν εἰς τον πατέρα του, ὅστις λαβὼν εὐθὺς τὸν ἀσθενῆ καὶ πολλοὺς βαρβάρους εἰς συνοδείαν του ἐκίνησεν ἀπὸ τὴν Ἀραβίαν καὶ ἦλθεν εἰς τὸ σπήλαιον τοῦ Ἁγίου Εὐθυμίου, καθὼς τὸν ἐπρόσταξεν ὁ φανεὶς εἰς τὴν ὅρασιν. Ἐλθὼν δὲ

Ὑποσημειώσεις

[1] Οὗτος ἔλαβε μέρος καὶ εἰς τὴν ἐν Ἐφέσῳ συγκροτηθεῖσαν Ἁγίαν Γ’ Οἰκουμενικὴν Σύνοδον ἐν ἔτει υλα’ (431) καὶ μεγάλως ὑπερήσπισε τὰ δόγματα τῆς Ὀρθοδοξίας, ὑπεραμυνόμενος τοῦ Ἀλεξανδρείας Ἁγίου Κυρίλλου καὶ καταδικάζων τὸν Νεστόριον, τὸν ὁποῖον προσεπάθησε πρότερον, ἀνεπιτυχῶς, νὰ ἐπαναφέρῃ διὰ τῆς πειθοῦς εἰς τὴν Ὀρθοδοξίαν, καθότι ἐτύγχανεν προσωπικός του φίλος. Κατεπολέμησεν ἐπίσης καὶ τὸν Μοψουεστίας Θεόδωρον ἀποστείλας πρὸς τοὺς Ἐπισκόπους τῆς Ἀρμενίας ἐγκύκλιον, δι’ ἧς κατεδίκαζε τὰ φρονήματά του. Οὗτος ἀπελάμβανε μεγάλης τιμῆς μεταξὺ τῶν Πατέρων, ἡ δὲ ἐν Μελιτηνῇ συνελθοῦσα κατὰ τὸ ἔτος υνη’ (458) Σύνοδος ὀνομάζει αὐτὸν Πατέρα καὶ Διδάσκαλον. Ποῖον ὅμως ἔτος ἐτελειώθη καὶ ποῖον τέλος ἔλαβε δὲν εἰναι γνωστόν. Ὁ κατὰ τὴν λα’ (31) Μαρτίου ἑορταζόμενος συνώνυμος τούτου Ἐπίσκοπος ἐπίσης Μελιτηνῆς, ὁ ὑποβληθεὶς ἐπὶ Δεκίου εἰς μαρτυρικὰς βασάνους εἶναι ἄσχετος πρὸς αὐτόν. (Βλέπε ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Γ’).

[2] Ὁ Ὅσιος Πασσαρίων ἑορτάζεται κατὰ τὴν ια’ (11ην) Αὐγούστου (ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Η’).

[3] Οὗτος εἶναι ὁ Ὅσιος Ἰωάννης Ἐπίσκοπος Κολωνίας ὁ Ἡσυχαστὴς ὁ ἑορταζόμενος κατὰ τὴν γ’ (3ην) Δεκεμβρίου. (Βλέπε ἡμέτερον «Μέγαν Συναξαριστὴν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος ΙΒ’).

[4] Βλέπε ὑποσημείωσιν σελίδος 254-256.

[5] Τὰ περὶ τοῦ Ὁσίου Σάββα τοῦ Ἡγιασμένου βλέπε εἰς τὴν ε’ (5ην) Δεκεμβρίου (ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος ΙΒ’).

[6] Αὕτη εἶναι ἡ σύζυγος τοῦ αὐτοκράτορος Θεοδοσίου Β’ τοῦ λεγομένου Μικροῦ, ἥτις διὰ τὸν ἐνάρετον αὐτῆς βίον ἀνεκηρύχθη ὑπὸ τῆς Ἐκκλησίας Ἁγία καὶ ἑορτάζεται κατὰ τὴν ιγ’ (13ην) Αὐγούστου (Βλέπε τὰ περὶ αὐτῆς ἐν τῷ ἡμετέρῳ «Μεγάλῳ Συναξαριστῇ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Η’).

[7] Ἄλλος πρέπει νὰ εἶναι ὁ Γεράσιμος οὗτος ἀπὸ τὸν Ὅσιον Γεράσιμον τὸν Ἰορδανίτην τὸν ἑορταζόμενον κατὰ τὴν δ’ (4ην) Μαρτίου. (Βλέπε ἡμέτερον «Μέγαν Συναξαριστὴν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Γ’). Διότι ἐκεῖνος, ὡς ἀναφέρεται ἐν τῷ Συναξαρίῳ του, καὶ ὡς γράφει καὶ ὁ τὸν Βίον του συγγράψας Πατριάρχης Ἱεροσολύμων Σωφρόνιος ἔζησε κατὰ τὰς ἡμέρας τοῦ βασιλέως Κωνσταντίνου τοῦ Πωγωνάτου (668-685), ἐνῷ οὗτος εἶναι σύγχρονος τῶν Ὁσίων Εὐθυμίου τοῦ Μεγάλου καὶ Σάββα τοῦ Ἡγιασμένου. Ἐπειδὴ δὲ Βίον τοῦ Ὁσίου Γερασίμου συνέγραψε καὶ Κύριλλος ὁ Σκυθοπολίτης (514-557), ἀναφέρουν δὲ περὶ τούτου καὶ ἕτεροι σύγχρονοι αὐτοῦ, συνάγεται ὅτι ἢ δύο πρέπει νὰ ὑπῆρξαν συνώνυμοι Ὅσιοι φέροντες τὸ ὄνομα Γεράσιμος ὁ Ἰορδανίτης καὶ τὰ ἑκατέρου θαυμάσια συνεχωνεύθησαν ἐκ παρανοήσεως εἰς μίαν ἱστορίαν λόγῳ συνωνυμίας ἢ εἶναι ἐσφαλμένος ὁ χρόνος εἰς τὸν ὁποῖον τοποθετεῖται ὁ Ὅσιος Γεράσιμος, ὑπὸ τοῦ Σωφρονίου Ἱεροσολύμων καὶ τῶν Συναξαριστῶν. Σημείωσαι ὅτι καὶ ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης τοποθετεῖ τὸν Ὅσιον Γεράσιμον περὶ τὸ ἔτος χο’ (670), τὸ ὁποῖον ἀναφέρουν καὶ οἱ Συναξαρισταὶ παλαιότεροι, νεώτεροι καὶ ἡμέτεροι. Ἐν τῇ παροῦσῃ ἐκδόσει τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Γ’ «Μὴν Μάρτιος» καὶ ἐν τῷ Βίῳ τοῦ Ὁσίου Γερασίμου τοῦ Ἰορδανίτου, θέλομεν ἀσχοληθῆ ἐκτενέστερον περὶ τοῦ ζητήματος τούτου.

[8] Οὗτος εἶναι Λέων Α’ ὁ Θρᾲξ ὁ καὶ Μέγας καὶ Μακέλλης ἐπονομαζόμενος τελευτήσας κατὰ τὸ 474 μ.Χ. καὶ ἀνακηρυχθεὶς ὑπὸ τῆς Ἐκκλησίας Ἅγιος διὰ τοὺς ὑπὲρ τῆς εὐσεβείας ἀγῶνάς του. (Βλέπε σελ. 584 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου).

[9] Οἱ Ἀποσχίσται ἦσαν αἱρετικοί, ἀποκοπέντες τῆς Ἐκκλησίας διότι δὲν ἀνεγνώριζον τοὺς κανονικοὺς Ἱερεῖς, οὔτε ἀπεδέχοντο τὰ Μυστήρια καὶ τὰς ἱερὰς παραδόσεις (σημεῖον Σταυροῦ, Εἰκόνας κ.λ.π.)

[10] Ἡ Δώρα ἢ Δὼρ ἦτο ὀχυρὰ πόλις τῆς Παλαιστίνης κειμένη εἰς τοὺς πρόποδας τοῦ Καρμήλου ὄρους, πλησίον τοῦ σημερινοῦ χωρίου Ταντούρα. Κατὰ τὴν ἐποχὴν τῶν Χαναναίων ἦτο ἕδρα βασιλέως, κατὰ δὲ τὴν Χριστιανικὴν ἕδρα Ἐπισκόπου.

✥ Ο ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ