Ἐδίδασκε δὲ τοὺς ἀδελφοὺς ὁ Ὅσιος νὰ προσέχουν ἀεὶ καὶ πάντοτε τὴν ἔξοδον τῆς ψυχῆς ἐνθυμούμενοι, καὶ νὰ λάβουν ἀπὸ τὸν Αἰμιλιανὸν καὶ τοὺς ἄλλους παράδειγμα, ἵνα μὴ καὶ αὐτοὶ τὰ ὅμοια πάθωσι. Ταῦτα δὲ εἰπὼν εἰς νουθεσίαν αὐτῶν, ἔκαμεν εὐχὴν εἰς τὸν πάσχοντα, καὶ εὐθὺς ὅλος ὁ τόπος ἐπλήσθη ὡς ἀπὸ ἀνυπόφορον δυσωδίαν καιομένου θείου· ἔπειτα εἰς τὴν δυσωδίαν ἐπηκολούθησε καὶ φωνὴ λέγουσα· «Ἐγὼ εἶμαι τὸ πνεῦμα τῆς πορνείας». Ἔμεινε λοιπὸν ὁ Αἰμιλιανὸς ἀπὸ τότε νήφων καὶ σωφρονέστατος, σκεῦος ἐκλογῆς γενόμενος.
Ἦτο δὲ κατὰ τὸν χρόνον ἐκεῖνον ἀνομβρία καὶ εἶχεν ὅλη ἡ Λαύρα μεγάλην ξηρασίαν καὶ ἀνάγκην ὕδατος, οἱ δὲ ἀδελφοὶ εἶχον θλῖψιν ἀνείκαστον· ὅθεν συναχθέντες ἅπαντες καὶ ἔχοντες μεθ’ ἑαυτῶν καὶ τὸν Ὅσιον Θεόκτιστον, παρεκάλουν τὸν Ἅγιον νὰ κάμῃ πρὸς Κύριον δέησιν, νὰ στείλῃ ὑετὸν εἰς τὴν διψῶσαν γῆν καὶ νὰ δροσίσῃ τοὺς ἀνθρώπους καὶ τὰ γεννήματα, τὰ ὁποῖα ἦσαν εἰς μέγαν κίνδυνον. Ὁ δὲ Ἅγιος δὲν ἤθελε νὰ κάμῃ δέησιν λέγων· «Τοῦτο εἶναι, τέκνα μου, Θεοῦ παίδευσις διὰ τὰς ἁμαρτίας μας· ὅθεν ἐὰν δεηθῶ τῆς Αὐτοῦ χρηστότητος, δὲν μοῦ ὑπακούει, καθὼς λέγει εἰς τὸν προφήτην Ἱερεμίαν· «Καὶ σὺ μὴ προσεύχου περὶ τοῦ λαοῦ τούτου, καὶ μὴ ἀξιοῦ τοῦ ἐλεηθῆναι αὐτούς, καὶ μὴ εὔχου, καὶ μὴ προσέλθῃς μοι περὶ αὐτῶν, ὅτι οὐκ εἰσακούσομαι». Ταῦτα μὲν ὁ θεῖος Εὐθύμιος διὰ μετριοφροσύνην καὶ ὑπερβολὴν ταπεινότητος ἔλεγε· ἡ δὲ ἀνομβρία ἐπεκράτησε πολλὰς ἡμέρας· ὅθεν ὅλον τὸ πλῆθος τοῦ λαοῦ, οἵτινες ἦσαν εἰς τὰ περίχωρα, μὴ ὑποφέροντες τὴν ὀδύνην ταύτην καὶ δεινὴν μάστιγα, συνήχθησαν ἔξωθεν τῆς Λαύρας ἔχοντες σταυροὺς εἰς τὰς χεῖρας καὶ κράζοντες μὲ ἐλεεινὴν φωνὴν τὸ «Κύριε, ἐλέησον», ὡς σύνηθες, καὶ ταῦτα ὄχι μόνον μὲ τὸ στόμα ἐβόων, ἀλλὰ καὶ ἐξ ὅλης καρδίας μὲ κατάνυξιν ἄπειρον.
Ὁ δὲ Ἅγιος, ὡς συμπαθὴς καὶ εὔσπλαγχνος ὅπου ἦτο, τοὺς ἐλυπήθη καὶ ἐξελθὼν εἶπεν εἰς αὐτούς· «Τέκνα μου, ἐγὼ δὲν ἔχω παρρησίαν τινὰ πρὸς τὸν Κύριον, ὡς ἁμαρτωλὸς καὶ ἀνάξιος καὶ πολλῷ μᾶλλον φιλανθρωπίας δεόμενος· ἐξόχως δὲ τὸν καιρὸν τοῦτον τῆς δικαίας ὀργῆς καὶ θυμοῦ τοῦ Θεοῦ καθ’ ἡμῶν, μοῦ φαίνεται τόλμη καὶ ἀναισχυντία νὰ κάμω δέησιν, ὅτι μὲ τὰς ἁμαρτίας μας ἐρρυπώσαμεν τὸ κατ’ εἰκόνα Αὐτοῦ καὶ τὸν Ναόν Του ἐμολύναμεν μὲ τὰς ἐπιθυμίας καὶ ἡδονάς, καὶ μᾶς ἐμίσησε διὰ τοὺς φθόνους καὶ τὰς πλεονεξίας καὶ μισανθρωπίας ἡμῶν ὁ φιλάνθρωπος. Ἀλλ’ ἐπειδὴ εἶναι καὶ εὔσπλαγχνος, ἄς προσπέσωμεν εἰς αὐτὸν μετὰ δακρύων δεόμενοι, καὶ ἴσως μᾶς λυπηθῇ πατρικῶς ὡς φιλόστοργος νὰ μᾶς πληρώσῃ τὴν αἴτησιν». Ταῦτα λέγων ὁ Ὅσιος, ἀπεκρίθησαν ὅλοι μὲ μίαν γλῶσσαν καὶ φωνὴν