Τῇ Κ’ (20ῇ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ὁσίου και θεοφόρου πατρὸς ἡμῶν ΕΥΘΥΜΙΟΥ τοῦ Μεγάλου

Σελίδα 23 από 30

Οὕτω λοιπὸν λυπούμενος εἰς τοιαύτην συμφορὰν καὶ ἐσχάτην ταλαιπωρίαν δεινῶς ὀδυνώμενος, ἦλθεν εἰς τὴν ἐνθύμησιν αὐτοῦ ὁ Μέγας Εὐθύμιος· ὅθεν ἐβόησε ταῦτα πρὸς αὐτὸν μετὰ πίστεως· «Ἅγιε τοῦ Θεοῦ Εὐθύμιε, πρόφθασον καὶ σῶσόν με ἀπὸ τὸν κίνδυνον τοῦτον τὸν χαλεπώτατον». Οὕτω λοιπὸν δεόμενος εἶδε τὸν Ὅσιον περιπατοῦντα ἐπάνω εἰς τὰ κύματα καὶ τοῦ λέγει· «Μὴ φοβεῖσαι, ὅτι ἐγὼ εἶμαι ὁ δοῦλος τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ Εὐθύμιος καὶ ἤξευρε, ὅτι δὲν ἤρεσεν εἰς τὸν Θεὸν ἡ ὁδοιπορία σου, καὶ διὰ τοῦτο σοῦ ἔτυχε τὸ ναυάγιον· λοιπὸν ἐπίστρεψον εἰς ἐκεῖνον ὅστις σὲ ἔστειλε καὶ εἰπέ του ἀπὸ ἐμέ, νὰ μὴ μεριμνᾷ διὰ τὴν τῶν Ἀποσχιστῶν [9] διάστασιν, ὅτι εἰς ὀλίγας ἡμέρας, πρὶν ἀποθάνῃς, γίνεται ἕνωσις τῆς Ἐκκλησίας, νὰ ἔχουν ὅλοι οἱ Ἱεροσολυμῖται ἕνα ποιμένα καὶ πρόεδρον· ὕπαγε λοιπὸν εἰς τὴν ἐμὴν Λαύραν καὶ χάλασε ἀπὸ θεμελίων ὅλα τὰ κελλία τῶν ἀδελφῶν καὶ κάμε τὸ Κοινόβιον ἐκεῖ ὅπου ἔκτισες τὸ κοιμητήριον, ὅτι οὕτως εἶναι θέλημα θεοῦ, νὰ γίνῃ ἡ Λαύρα Κοινόβιον». Ταῦτα λέγων πρὸς τὸν Φείδωνα ὁ Μέγας Εὐθύμιος, ἐξέβαλε τὸν μανδύαν αὐτοῦ καὶ σκεπάσας αὐτὸν τὸν ἥρπασε καὶ εὑρέθη εἰς τὴν γῆν πάραυτα, ἤτοι εἰς τὸ μέσον τῆς ἁγίας Πόλεως, ὢ τοῦ θαύματος! καὶ ἀφαιρῶν τὸ θεῖον ἐκεῖνο παλλίον τοῦ Ἁγίου Εὐθυμίου, μὲ τὸ ὁποῖον ὡς ἀετὸς ὑπόπτερος ἐπέρασε τόσον πέλαγος, ἐνεδύθη τὰ συνήθη αὐτοῦ ἱμάτια.

Ἀλλὰ θαῦμα ἠκολούθει τῷ θαύματι, καὶ πάλιν τὸ παλλίον ἠρπάγη ὡς ὑπὸ χειρός τινος καὶ ἔγινεν ἄφαντον, ὁ δὲ Φείδων συλλογιζόμενος τὰ συμβάντα, πῶς ἐλυτρώθη ἀπὸ τὸν μέγαν ἐκεῖνον κίνδυνον, ἐδόξαζε τὸν Κύριον καὶ ηὐχαρίστει τὸν Μέγαν Εὐθύμιον λέγων· «Τώρα ἀληθῶς κατενόησα, ὅτι γνήσιος δοῦλος τοῦ Θεοῦ εἶναι ὁ Μέγας Εὐθύμιος». Ταῦτα διηγήθη καὶ πρὸς τὸν Πατριάρχην, ὅστις ἐθαύμασε καὶ εἶπε· «Ὄντως Προφήτης ἦτο ὁ Μέγας Εὐθύμιος, ὅτι ὅσα ἔμελλε νὰ γίνουν εἰς τὴν Λαύραν, μᾶς τὰ εἶπε πρὸ τῆς τελειώσεώς του». Ταῦτα λέγων ἐπρόσταξε τὸν Φείδωνα νὰ κάμῃ καθὼς ὁ Ἅγιος παρήγγειλε καὶ τοῦ ἔδωκε πᾶσαν βοήθειαν καὶ ἀνήγειρεν εἰς ὀλίγον καιρὸν τὸ Κοινόβιον, μὲ ὅσα ἔκαμναν χρεία κελλία, νοσοκομεῖον, φούρνους, πύργους, κοιμητήριον καὶ ἕτερα χρειαζόμενα, θέλοντες δὲ νὰ ἐγκαινιάσουν τὴν Ἐκκλησίαν ἐχρειάζοντο ὓδωρ, διότι μόνον τὸν χειμῶνα βρέχει εἰς ἐκεῖνα τὰ μέρη, καὶ μὲ τὸ ὕδωρ ὅπερ μένει εἰς τοὺς λάκκους τῶν πετρῶν καὶ μὲ δοχεῖα ὑπηρετοῦνται κατὰ τὸν ὑπόλοιπον χρόνον. Κατὰ δὲ τὸν καιρὸν τοῦ θέρους ἔχουσι μεγάλην ὑστέρησιν.

Ὑποσημειώσεις

[1] Οὗτος ἔλαβε μέρος καὶ εἰς τὴν ἐν Ἐφέσῳ συγκροτηθεῖσαν Ἁγίαν Γ’ Οἰκουμενικὴν Σύνοδον ἐν ἔτει υλα’ (431) καὶ μεγάλως ὑπερήσπισε τὰ δόγματα τῆς Ὀρθοδοξίας, ὑπεραμυνόμενος τοῦ Ἀλεξανδρείας Ἁγίου Κυρίλλου καὶ καταδικάζων τὸν Νεστόριον, τὸν ὁποῖον προσεπάθησε πρότερον, ἀνεπιτυχῶς, νὰ ἐπαναφέρῃ διὰ τῆς πειθοῦς εἰς τὴν Ὀρθοδοξίαν, καθότι ἐτύγχανεν προσωπικός του φίλος. Κατεπολέμησεν ἐπίσης καὶ τὸν Μοψουεστίας Θεόδωρον ἀποστείλας πρὸς τοὺς Ἐπισκόπους τῆς Ἀρμενίας ἐγκύκλιον, δι’ ἧς κατεδίκαζε τὰ φρονήματά του. Οὗτος ἀπελάμβανε μεγάλης τιμῆς μεταξὺ τῶν Πατέρων, ἡ δὲ ἐν Μελιτηνῇ συνελθοῦσα κατὰ τὸ ἔτος υνη’ (458) Σύνοδος ὀνομάζει αὐτὸν Πατέρα καὶ Διδάσκαλον. Ποῖον ὅμως ἔτος ἐτελειώθη καὶ ποῖον τέλος ἔλαβε δὲν εἰναι γνωστόν. Ὁ κατὰ τὴν λα’ (31) Μαρτίου ἑορταζόμενος συνώνυμος τούτου Ἐπίσκοπος ἐπίσης Μελιτηνῆς, ὁ ὑποβληθεὶς ἐπὶ Δεκίου εἰς μαρτυρικὰς βασάνους εἶναι ἄσχετος πρὸς αὐτόν. (Βλέπε ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Γ’).

[2] Ὁ Ὅσιος Πασσαρίων ἑορτάζεται κατὰ τὴν ια’ (11ην) Αὐγούστου (ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Η’).

[3] Οὗτος εἶναι ὁ Ὅσιος Ἰωάννης Ἐπίσκοπος Κολωνίας ὁ Ἡσυχαστὴς ὁ ἑορταζόμενος κατὰ τὴν γ’ (3ην) Δεκεμβρίου. (Βλέπε ἡμέτερον «Μέγαν Συναξαριστὴν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος ΙΒ’).

[4] Βλέπε ὑποσημείωσιν σελίδος 254-256.

[5] Τὰ περὶ τοῦ Ὁσίου Σάββα τοῦ Ἡγιασμένου βλέπε εἰς τὴν ε’ (5ην) Δεκεμβρίου (ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος ΙΒ’).

[6] Αὕτη εἶναι ἡ σύζυγος τοῦ αὐτοκράτορος Θεοδοσίου Β’ τοῦ λεγομένου Μικροῦ, ἥτις διὰ τὸν ἐνάρετον αὐτῆς βίον ἀνεκηρύχθη ὑπὸ τῆς Ἐκκλησίας Ἁγία καὶ ἑορτάζεται κατὰ τὴν ιγ’ (13ην) Αὐγούστου (Βλέπε τὰ περὶ αὐτῆς ἐν τῷ ἡμετέρῳ «Μεγάλῳ Συναξαριστῇ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Η’).

[7] Ἄλλος πρέπει νὰ εἶναι ὁ Γεράσιμος οὗτος ἀπὸ τὸν Ὅσιον Γεράσιμον τὸν Ἰορδανίτην τὸν ἑορταζόμενον κατὰ τὴν δ’ (4ην) Μαρτίου. (Βλέπε ἡμέτερον «Μέγαν Συναξαριστὴν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Γ’). Διότι ἐκεῖνος, ὡς ἀναφέρεται ἐν τῷ Συναξαρίῳ του, καὶ ὡς γράφει καὶ ὁ τὸν Βίον του συγγράψας Πατριάρχης Ἱεροσολύμων Σωφρόνιος ἔζησε κατὰ τὰς ἡμέρας τοῦ βασιλέως Κωνσταντίνου τοῦ Πωγωνάτου (668-685), ἐνῷ οὗτος εἶναι σύγχρονος τῶν Ὁσίων Εὐθυμίου τοῦ Μεγάλου καὶ Σάββα τοῦ Ἡγιασμένου. Ἐπειδὴ δὲ Βίον τοῦ Ὁσίου Γερασίμου συνέγραψε καὶ Κύριλλος ὁ Σκυθοπολίτης (514-557), ἀναφέρουν δὲ περὶ τούτου καὶ ἕτεροι σύγχρονοι αὐτοῦ, συνάγεται ὅτι ἢ δύο πρέπει νὰ ὑπῆρξαν συνώνυμοι Ὅσιοι φέροντες τὸ ὄνομα Γεράσιμος ὁ Ἰορδανίτης καὶ τὰ ἑκατέρου θαυμάσια συνεχωνεύθησαν ἐκ παρανοήσεως εἰς μίαν ἱστορίαν λόγῳ συνωνυμίας ἢ εἶναι ἐσφαλμένος ὁ χρόνος εἰς τὸν ὁποῖον τοποθετεῖται ὁ Ὅσιος Γεράσιμος, ὑπὸ τοῦ Σωφρονίου Ἱεροσολύμων καὶ τῶν Συναξαριστῶν. Σημείωσαι ὅτι καὶ ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης τοποθετεῖ τὸν Ὅσιον Γεράσιμον περὶ τὸ ἔτος χο’ (670), τὸ ὁποῖον ἀναφέρουν καὶ οἱ Συναξαρισταὶ παλαιότεροι, νεώτεροι καὶ ἡμέτεροι. Ἐν τῇ παροῦσῃ ἐκδόσει τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Γ’ «Μὴν Μάρτιος» καὶ ἐν τῷ Βίῳ τοῦ Ὁσίου Γερασίμου τοῦ Ἰορδανίτου, θέλομεν ἀσχοληθῆ ἐκτενέστερον περὶ τοῦ ζητήματος τούτου.

[8] Οὗτος εἶναι Λέων Α’ ὁ Θρᾲξ ὁ καὶ Μέγας καὶ Μακέλλης ἐπονομαζόμενος τελευτήσας κατὰ τὸ 474 μ.Χ. καὶ ἀνακηρυχθεὶς ὑπὸ τῆς Ἐκκλησίας Ἅγιος διὰ τοὺς ὑπὲρ τῆς εὐσεβείας ἀγῶνάς του. (Βλέπε σελ. 584 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου).

[9] Οἱ Ἀποσχίσται ἦσαν αἱρετικοί, ἀποκοπέντες τῆς Ἐκκλησίας διότι δὲν ἀνεγνώριζον τοὺς κανονικοὺς Ἱερεῖς, οὔτε ἀπεδέχοντο τὰ Μυστήρια καὶ τὰς ἱερὰς παραδόσεις (σημεῖον Σταυροῦ, Εἰκόνας κ.λ.π.)

[10] Ἡ Δώρα ἢ Δὼρ ἦτο ὀχυρὰ πόλις τῆς Παλαιστίνης κειμένη εἰς τοὺς πρόποδας τοῦ Καρμήλου ὄρους, πλησίον τοῦ σημερινοῦ χωρίου Ταντούρα. Κατὰ τὴν ἐποχὴν τῶν Χαναναίων ἦτο ἕδρα βασιλέως, κατὰ δὲ τὴν Χριστιανικὴν ἕδρα Ἐπισκόπου.

✥ Ο ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ