Τῇ ΙΘ’ (19ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τῶν Ὁσίων Πατέρων ἡμῶν καὶ συνωνύμων ΜΑΚΑΡΙΩΝ, τοῦ τε ἀναχωρητοῦ καὶ Αἰγυπτίου καὶ τοῦ πολιτικοῦ Ἀλεξανδρέως.

ΜΑΚΑΡΙΟΣ ὁ Ὅσιος ὁ Ἀλεξανδρεύς, ὅστις καὶ πολιτικὸς ἐπωνομάζετο, ἐπειδὴ περισσότερον ἀπὸ τὸν Αἰγύπτιον διέτριβεν εἰς τὰς πόλεις καὶ συνανεστρέφετο μὲ τοὺς ἀνθρώπους, διὰ τὴν τῶν πολλῶν διόρθωσιν, ἐχρημάτισεν Ἱερεὺς τῶν λεγομένων κελλίων, μεταχειριζόμενος ἄκραν ἐγκράτειαν καὶ ὑπομονήν· ὅθεν καὶ ἔλαβε τὴν χάριν τῶν θαυμάτων παρὰ Θεοῦ. Οὗτος ὁ Ὅσιος ἐπῆγέ ποτε πρὸς τὸν Μέγαν Ἀντώνιον καὶ ἰδὼν ἐκεῖ βαΐα ὡραῖα ἐζήτησεν ἀπὸ τὸν Ἅγιον νὰ τοῦ δώσῃ μερικά. Ὁ δὲ θεῖος Ἀντώνιος τοῦ εἶπε· «Εἶναι γεγραμμένον εἰς τὴν θείαν Γραφήν, ὅτι νὰ μὴ ἐπιθυμήσῃς κανὲν πρᾶγμα τοῦ πλησίον σου». Καὶ εὐθὺς ὡς εἶπε τὸν λόγον, ὅλα ἐκεῖνα τὰ βάϊα κατεκάησαν ὡς ἀπὸ πυράν. Βλέπων ταῦτα ὁ Μέγας Ἀντώνιος, εἶπε πρὸς αὐτόν· «Ἰδοὺ ἐπανεπαύθη τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον ἐπὶ σὲ καὶ θέλεις γίνει κληρονόμος τῶν ἀγώνων μου». Μετὰ ταῦτα ἀπήντησεν αὐτὸν ὁ διάβολος, ὅστις ἰδὼν αὐτὸν πολλὰ κουρασμένον, τοῦ λέγει· «Ἰδοὺ ὅπου ἔλαβες τὴν χάριν τοῦ Ἀντωνίου· διατὶ δὲν μεταχειρίζεσαι τὸ ἀξίωμά σου, νὰ ζητήσῃς μὲ θάρρος ἀπὸ τὸν Θεὸν νὰ σοῦ στείλῃ φαγητὸν καὶ ποτὸν καὶ νὰ σοῦ δώσῃ δύναμιν διὰ τὴν ὁδοιπορίαν;». Ὁ δὲ Ἅγιος τοῦ εἶπε· «Εἰς ἐμὲ δύναμις καὶ δόξα εἶναι αὐτὸς ὁ Κύριος· σὺ ὅμως δὲν ἔχεις καμμίαν ἐξουσίαν νὰ πειράζῃς τοὺς δούλους τοῦ Θεοῦ». Φέρων δὲ πάλιν φαντασίαν εἰς τὸν Ὅσιον ὁ μιαρός, ἔδειξε μίαν κάμηλον φορτωμένην πολλὰ χρειαζόμενα καὶ ὡς νὰ εἶχε χαθῆ ἐφέρετο ἐδῶ καὶ ἐκεῖ εἰς τὴν ἔρημον, εὐθὺς δὲ ὡς εἶδε τὸν Ὅσιον, ἐπῆγε καὶ ἐγονάτισεν ἔμπροσθέν του. Ὁ δὲ Ὅσιος ἐδόθη εἰς προσευχὴν καὶ ἡ κάμηλος πάραυτα κατεποντίσθη εἰς τὴν γῆν.

Ἄλλοτε τοῦ ἐνεθύμισεν ἡ ὄρεξις σταφύλια νωπά, ἐκείνην δὲ τὴν ὥραν ἔτυχε νὰ τοῦ στείλῃ ἀδελφός τις ὡραῖα σταφύλια καὶ διὰ νὰ βασανίσῃ τὴν ὄρεξιν, εὐθὺς τὰ ἔστειλεν εἰς ἄλλον ἀδελφόν, ὅστις ἦτο κλινήρης καὶ ἐπεθύμει σταφύλια, ὁ ὁποῖος, ἀφ’ οὗ τὰ εἶδεν, ἐχάρη μὲν κατὰ πολλά, ὅμως χωρὶς νὰ ἁπλώσῃ τελείως εἰς αὐτὰ εἶπε καὶ τὰ ἔστειλαν εὐθὺς εἰς ἄλλον, λέγων· «Τάχα δὲν τὰ ὀρέγεται αὐτός;». Ἐκεῖνος πάλιν ὁ ἀδελφός, ὅστις τὰ ἔλαβε, παρ’ ὃλον ὅτι ἦτο ὑστερημένος ἀπὸ ὀπωρικά, τὰ ἔστειλεν εἰς ἄλλον ἀδελφόν. Ἐπειδὴ λοιπὸν ἐκεῖνα τὰ σταφύλια ἔτυχον εἰς πολλοὺς ἀδελφοὺς ἀπεσταλμένα καὶ οὐδεὶς τὰ ἐμεταχειρίσθη, τέλος ὁ ὕστερος, ὅστις τὰ ἐδέχθη, τὰ ἔστειλε πάλιν εἰς τὸν Ἅγιον Μακάριον, ὁ ὁποῖος γνωρίσας τὰ σταφύλια, ἐδόξασε τὸν Θεὸν διὰ τὴν τόσην ἐγκράτειαν τῶν ἀδελφῶν. Διὰ τοῦτο μήτε αὐτὸς δὲν ἐγεύθη ἀπὸ αὐτὰ διὰ τελείαν πληγὴν τοῦ δαίμονος. Ὅθεν ἡ ἄσκησις τοῦ θαυμασίου τούτου ἦτο μὲ τόνον μεγάλον, ἐπειδή, εἴ τι κατόρθωμα ἤκουεν εἰς κανένα μεγάλον ἀγωνιστήν, ἐλάμβανε ζῆλον ἀγαθὸν εἰς τὴν ψυχήν του καὶ κατὰ μίμησιν ἐκείνου ἔκαμνε καὶ αὐτὸς τὸ ἴδιον κατόρθωμα.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ λίτρα περιέχει οὐγγίας δώδεκα, ἡ δὲ οὐγγία ἀντιστοιχεῖ πρὸς εἴκοσι ἐννέα γραμμάρια περίπου.

[2] Προσθέτει δὲ καὶ τοῦτο ὁ Παλλάδιος, ὅτι ἀφ’ οὗ ὁ Ἅγιος ἰάτρευσε τὴν ἀνωτέρω γυναῖκα, ἔδωκεν εἰς αὐτὴν τοιαύτην συμβουλὴν λέγων· «Γύναι, μὴ λείπῃς ἀπὸ τὴν κοινωνίαν τῶν Μυστηρίων τοῦ Χριστοῦ, ἀλλὰ μεταλάμβανε συνεχῶς, διότι αὕτη ἡ διαβολικὴ ἐνέργεια σοὶ ἠκολούθησεν, ἐπειδὴ δὲν μετέλαβες πέντε ἑβδομάδας, καὶ ἐκ τούτου εὗρεν εὐκαιρίαν ὁ διάβολος καὶ σὲ ἐπείραξε». Μέγας δὲ τῇ ἀληθείᾳ λόγος γράφεται περὶ τοῦ μεγάλου τούτου Μακαρίου παρὰ τῷ Εὐεργετινῷ (σελ. 592, Βιβλ. Γ’, Ὑπόθ. Β’), δηλαδή, ὅτι αὐτὸς ἔγινε Θεὸς ἐπίγειος, καθὼς εἶναι γεγραμμένον· διότι ὅπως εἰναι ὁ Θεὸς σκέπων τὸν κόσμον, οὕτω καὶ ὁ Ἀββᾶς Μακάριος σκέπων ἦν τὰ ἐλαττώματα ἃ ἔβλεπεν, ὡς μὴ βλέπων, καὶ ἤκουεν, ὡς μὴ ἀκούων.

[3] Ὁ Ὅσιος Παμβὼ ἑορτάζεται τὴν ιη’ (18ην) Ἰουλίου. (Βλέπε ἡμέτερον «Μέγαν Συναξαριστὴν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Ζ’).

[4] Οὗτος ὁ νεκρὸς ἦτο Ἕλλην, ἀναστηθεὶς δὲ ἐπίστευσεν εἰς τὸν Χριστὸν καὶ ἐβαπτίσθη, εἶτα ἐγένετο καὶ Μοναχὸς Μίλης ὀνομασθείς. Περὶ τούτου ἀναφέρει ὁ εἰς τὸ Σάββατον τῆς Τυρινῆς ᾀσματικὸς κανών, ὁ τὰ ὀνόματα τῶν Ὁσίων Πατέρων δηλῶν κατ’ ἀλφάβητον, Μίλην νεκρέγερτον αὐτὸν ὀνομάζων.

[5] Ἤτοι 110 ἕως 140 γραμμάρια.

[6] Εἰς τὰς ἐρήμους ἐκείνας ἐπικρατεῖ κατὰ μὲν τὴν ἡμέραν ἀφόρητος καύσων, κατὰ δὲ τὴν νύκτα δριμύτατον ψῦχος.

[7] Μὲ τούτους τοὺς δύο Μακαρίους συνταξειδεύοντές ποτε διὰ νὰ διέλθουν τὸν ποταμὸν Νεῖλον ἄρχοντές τινες τοῦ βασιλέως ἐνδοξότατοι, ἐθαύμαζον τὴν εὐτέλειαν καὶ τὴν πτωχείαν των· ὅθεν εἷς ἀπὸ αὐτοὺς εἶπε· «Μακάριοι εἶσθε σεῖς, οἵτινες ἐμπαίζετε τὸν κόσμον». Ὁ δὲ Ὅσιος Μακάριος ὁ Ἀλεξανδρεὺς ἀπεκρίθη πρὸς αὐτόν· «Ἡμεῖς μὲν ἐνεπαίξαμεν τὸν κόσμον, ὁ δὲ κόσμος ἐμπαίζει σᾶς· πλὴν ἤξευρε καλά, ὅτι καὶ ἡμεῖς Μακάριοι ὀνομαζόμεθα, καθὼς σὺ καὶ χωρὶς νὰ θέλῃς μᾶς ὠνόμασες». Ταῦτα δὲ εἰπόντος τοῦ Ἁγίου, κατενύχθη ὁ ἄρχων καὶ καταφρονήσας τὰ λαμπρὰ τοῦ βίου πράγματα, ἀπετάξατο τὰ ἑαυτοῦ ὑπάρχοντα καὶ ἔγινε Μοναχός.