Τῇ ΙΘ’ (19ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τῶν Ὁσίων Πατέρων ἡμῶν καὶ συνωνύμων ΜΑΚΑΡΙΩΝ, τοῦ τε ἀναχωρητοῦ καὶ Αἰγυπτίου καὶ τοῦ πολιτικοῦ Ἀλεξανδρέως.

ἀγαλλιώμενος λέγων· «Πολὺς καιρὸς εἶναι ὃπου, ἀκούων τὴν καλήν σου φήμην, εἶχον μέγαν πόθον νὰ σὲ ἴδω καὶ ἂς ἔχῃ δόξαν ὁ Κύριος, ὅστις ἐπλήρωσε τὴν ἐπιθυμίαν μου». Ἀφοῦ λοιπὸν ἠσπάσθησαν ἀλλήλους ἐν Κυρίῳ, ἔθεσε τράπεζαν καὶ ἐφιλεύθησαν, μετὰ δὲ τὴν εὐχαριστίαν ἔλαβε βάϊα καὶ ἔπλεκεν ὁ Ἀντώνιος, διὰ νὰ μὴ κάθηται ἀργός, συνομιλοῦντες πρὸς ψυχικὴν ὠφέλειαν· ὁ δὲ Μακάριος τοῦ ἐζήτησε νὰ κάμῃ καὶ αὐτὸς ὀλίγον ἐργόχειρον. Καὶ βλέπων ὁ Μέγας Ἀντώνιος ὅτι ὁ Μακάριος ἔκαμε τὴν σειρὰν ὡραιοτάτην, ἠσπάσθη τὰς χεῖρας αὐτοῦ λέγων· «Πολλῆς καλωσύνης καὶ ἀρετῆς γέμουσιν αὗται αἱ εὐλογημέναι χεῖρες».

Μετὰ ταῦτα ἐπέστρεψε καὶ πάλιν εἰς τὸ κελλίον αὐτοῦ ὁ Μακάριος καὶ τόσον ἐδίδετο εἰς τὴν θεωρητικήν, ὥστε ὁ νοῦς καὶ ἡ ψυχὴ αὐτοῦ ἦσαν περισσότερον καιρὸν εἰς τὸν οὐρανὸν παρὰ εἰς τὴν γῆν. Ὅθεν διὰ νὰ προσέχῃ εἰς τὸν Θεὸν περισσότερον εἶχε διανοίξει κάτωθεν τοῦ κελλίου αὐτοῦ ὑπόγειον στοὰν μήκους ἡμίσεος σταδίου, μὲ στροφάς, ὡς κοχλίαν, εἰς δὲ τὸ ἄκρον αὐτῆς ἔσκαψε διὰ τῶν χειρῶν αὐτοῦ ἓν σπήλαιον· καὶ ὅτε ἤρχοντο πολλοὶ ἄνθρωποι καὶ τὸν ἠνώχλουν, διέβαινε κρυφίως ἐκ τῆς στοᾶς καὶ ἐκρύπτετο ἐντὸς τοῦ σπηλαίου· ὅθεν οὐδεὶς ἠδύνατο νὰ τὸν εὕρῃ. Ἄλλοτε ἐπῆγεν ἑορτήν τινα εἰς τὸ ὄρος τῆς Νιτρίας εἰς τὸ Μοναστήριον τοῦ Ἀββᾶ Παμβώ [3]· οἱ δὲ Μοναχοὶ παρεκάλεσαν αὐτὸν νὰ διδάξῃ αὐτοὺς πρὸς ψυχικὴν ὠφέλειαν· ὁ δὲ ὡς ταπεινόφρων ἀπεκρίθη λέγων· «Ἐγὼ ἀκόμη δὲν εἶμαι Μοναχός, ὅμως εἶδον ἄλλους τινὰς καὶ δι’ αὐτοὺς νὰ σᾶς εἴπω ὀλίγα τινὰ πρὸς νουθεσίαν». Ἤρχισε δὲ λέγων τὰ ἑξῆς:

«Καθεζόμενός ποτε εἰς τὴν κέλλαν μου, μὲ ἐπολέμει ὁ λογισμὸς λέγων· «Ἔγειραι καὶ ὕπαγε εἰς τὴν ἔρημον». Ἐγὼ δὲ φοβούμενος μήπως καὶ ἦτο λογισμὸς τοῦ δαίμονος διὰ νὰ ταράξῃ τὴν ἡσυχίαν μου, ἀντεπολέμουν τοῦτον ἐπὶ πέντε ἔτη καὶ βλέπων ὅτι ὁ λογισμός μου ἐστερεοῦτο, ἐγνώρισα ὅτι ἦτο ἐκ Θεοῦ καὶ ὑπακούσας περιεπάτησα ὁδὸν πολλὴν εἰς τὴν ἔρημον καὶ εὗρον λίμνην, εἰς τὴν ὁποίαν ἐρχόμενα τὰ θηρία καὶ ἕτερα ζῷα ἔπινον ὕδωρ. Μεταξὺ δὲ τῶν θηρίων εἶδον καὶ δύο ἄνδρας τριχώδεις καὶ πολλὰ ἐδειλίασα, νομίσας ὅτι ἦσαν δαιμόνια. Οἱ δὲ ἰδόντες με ἔντρομον μοῦ ὡμίλησαν λέγοντες· «Μὴ φοβεῖσαι, διότι καὶ ἡμεῖς ἄνθρωποι εἴμεθα». Ὅθεν ἀναθαρρήσας τοὺς ἐπλησίασα καὶ τοὺς ἠρώτησα πόθεν ἦσαν καὶ πῶς ἐπορεύοντο


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ λίτρα περιέχει οὐγγίας δώδεκα, ἡ δὲ οὐγγία ἀντιστοιχεῖ πρὸς εἴκοσι ἐννέα γραμμάρια περίπου.

[2] Προσθέτει δὲ καὶ τοῦτο ὁ Παλλάδιος, ὅτι ἀφ’ οὗ ὁ Ἅγιος ἰάτρευσε τὴν ἀνωτέρω γυναῖκα, ἔδωκεν εἰς αὐτὴν τοιαύτην συμβουλὴν λέγων· «Γύναι, μὴ λείπῃς ἀπὸ τὴν κοινωνίαν τῶν Μυστηρίων τοῦ Χριστοῦ, ἀλλὰ μεταλάμβανε συνεχῶς, διότι αὕτη ἡ διαβολικὴ ἐνέργεια σοὶ ἠκολούθησεν, ἐπειδὴ δὲν μετέλαβες πέντε ἑβδομάδας, καὶ ἐκ τούτου εὗρεν εὐκαιρίαν ὁ διάβολος καὶ σὲ ἐπείραξε». Μέγας δὲ τῇ ἀληθείᾳ λόγος γράφεται περὶ τοῦ μεγάλου τούτου Μακαρίου παρὰ τῷ Εὐεργετινῷ (σελ. 592, Βιβλ. Γ’, Ὑπόθ. Β’), δηλαδή, ὅτι αὐτὸς ἔγινε Θεὸς ἐπίγειος, καθὼς εἶναι γεγραμμένον· διότι ὅπως εἰναι ὁ Θεὸς σκέπων τὸν κόσμον, οὕτω καὶ ὁ Ἀββᾶς Μακάριος σκέπων ἦν τὰ ἐλαττώματα ἃ ἔβλεπεν, ὡς μὴ βλέπων, καὶ ἤκουεν, ὡς μὴ ἀκούων.

[3] Ὁ Ὅσιος Παμβὼ ἑορτάζεται τὴν ιη’ (18ην) Ἰουλίου. (Βλέπε ἡμέτερον «Μέγαν Συναξαριστὴν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Ζ’).

[4] Οὗτος ὁ νεκρὸς ἦτο Ἕλλην, ἀναστηθεὶς δὲ ἐπίστευσεν εἰς τὸν Χριστὸν καὶ ἐβαπτίσθη, εἶτα ἐγένετο καὶ Μοναχὸς Μίλης ὀνομασθείς. Περὶ τούτου ἀναφέρει ὁ εἰς τὸ Σάββατον τῆς Τυρινῆς ᾀσματικὸς κανών, ὁ τὰ ὀνόματα τῶν Ὁσίων Πατέρων δηλῶν κατ’ ἀλφάβητον, Μίλην νεκρέγερτον αὐτὸν ὀνομάζων.

[5] Ἤτοι 110 ἕως 140 γραμμάρια.

[6] Εἰς τὰς ἐρήμους ἐκείνας ἐπικρατεῖ κατὰ μὲν τὴν ἡμέραν ἀφόρητος καύσων, κατὰ δὲ τὴν νύκτα δριμύτατον ψῦχος.

[7] Μὲ τούτους τοὺς δύο Μακαρίους συνταξειδεύοντές ποτε διὰ νὰ διέλθουν τὸν ποταμὸν Νεῖλον ἄρχοντές τινες τοῦ βασιλέως ἐνδοξότατοι, ἐθαύμαζον τὴν εὐτέλειαν καὶ τὴν πτωχείαν των· ὅθεν εἷς ἀπὸ αὐτοὺς εἶπε· «Μακάριοι εἶσθε σεῖς, οἵτινες ἐμπαίζετε τὸν κόσμον». Ὁ δὲ Ὅσιος Μακάριος ὁ Ἀλεξανδρεὺς ἀπεκρίθη πρὸς αὐτόν· «Ἡμεῖς μὲν ἐνεπαίξαμεν τὸν κόσμον, ὁ δὲ κόσμος ἐμπαίζει σᾶς· πλὴν ἤξευρε καλά, ὅτι καὶ ἡμεῖς Μακάριοι ὀνομαζόμεθα, καθὼς σὺ καὶ χωρὶς νὰ θέλῃς μᾶς ὠνόμασες». Ταῦτα δὲ εἰπόντος τοῦ Ἁγίου, κατενύχθη ὁ ἄρχων καὶ καταφρονήσας τὰ λαμπρὰ τοῦ βίου πράγματα, ἀπετάξατο τὰ ἑαυτοῦ ὑπάρχοντα καὶ ἔγινε Μοναχός.