Τῇ ΙΘ’ (19ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τῶν Ὁσίων Πατέρων ἡμῶν καὶ συνωνύμων ΜΑΚΑΡΙΩΝ, τοῦ τε ἀναχωρητοῦ καὶ Αἰγυπτίου καὶ τοῦ πολιτικοῦ Ἀλεξανδρέως.

Ἡ ὑπόθεσις δὲ αὕτη ἐγένετο οὕτω, καθὼς ὁ ἴδιος τὴν διηγήθη μετὰ ταῦτα λέγων· «Ὅταν ἤμην εἰς τὸ Μοναστήριον ἀρχάριος, ἤθελον νὰ μὲ χειροτονήσουν χωρὶς νὰ θέλω Διάκονον. Ἐγὼ δὲ κρίνων τὸν ἑαυτόν μου ἀνάξιον, ἔφυγον ἀπὸ τὴν Λαύραν εἰς τόπον ἀπόκρυφον καὶ ἐκεῖ μὲ ὑπηρέτει εἷς λαϊκός, ὅστις ἔπαιρνε τὰς σπυρίδας, τὰς ὁποίας ἐργοχείρουν καὶ μοῦ ἔφερε τὴν τροφήν μου. Ἔτυχε δὲ εἰς ἐκεῖνα τὰ μέρη μία παρθένος, ἥτις ἣμαρτε μὲ ἄλλον τινὰ καὶ ἔμεινεν ἔγκυος ἡ τάλαινα. Ἐρωτήσαντες δὲ αὐτὴν οἱ γονεῖς της, τὴν συνεβούλευσεν ὁ διάβολος νὰ εἴπῃ ὅτι ἐγὼ τὴν ἐβίασα. Οἱ δὲ γονεῖς της ἔδραμον πρός με θυμωμένοι καὶ ἁρπάσαντές με ὡς θῆρες ἄγριοι μοῦ ἐκρέμασαν εἰς ὅλον τὸ σῶμα ἀγγεῖα πήλινα διὰ καταφρόνησιν καὶ δέροντές με ἀνηλεῶς μὲ ἐθεάτρισαν καὶ κατήσχυναν εἰς ἐκεῖνα τὰ μέρη φωνάζοντες· «Οὗτος ὁ Μοναχὸς ἐδυνάστευσε τὴν κόρην μας». Ὕβριζον δὲ καὶ τὸν κοσμικὸν ἐκεῖνον, ὅστις μὲ ὑπηρέτει καὶ τοῦ ἔλεγον· «Ἰδοὺ τὶ διέπραξεν ὁ ἐνάρετος Μοναχός, τὸν ὁποῖον ἐφήμιζες τόσον καὶ μᾶς ἔλεγες ψευδῶς, ὅτι ἦτο ἅγιος ἄνθρωπος. Ἀλλὰ ἤξευρε ὅτι δὲν τὸν ἀφήνομεν, ἕως νὰ μείνῃ τις ἐγγυητής, νὰ πληρώσῃ ὅλα τὰ ἔξοδα, τὰ ὁποῖα μέλλουν νὰ γίνουν ἕως νὰ τραφῇ τὸ βρέφος, ὅπερ θὰ γεννηθῇ ἐξ αὐτῆς καὶ διότι ἔφθειρε τὴν παρθενίαν της».

Τότε ἐγὼ ἔκαμα νεῦμα εἰς ἐκεῖνον τὸν κοσμικόν, νὰ γίνῃ ἐγγυητής μου χωρὶς δισταγμόν. Ὅστις ἐδέχθη καὶ μὲ ἐπῆρεν ἡμίθνητον ἀπὸ τὰς χεῖρας αὐτῶν καὶ φθάνων εἰς τὸ κελλίον μου ἐπλεονέκτουν εἰς τὸ ἐργόχειρον λέγων· «Δούλευε, ταπεινὲ Μακάριε, νὰ θρέψῃς τὴν γυναῖκα καὶ ἑαυτόν». Καὶ οὕτω δουλεύων νυχθημερὸν ἔδιδα τὰς σπυρίδας τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἐζωοτρόφει ἐκείνην τὴν τάλαιναν, ἕως οὗ ἦλθεν ἡ ὥρα τοῦ τοκετοῦ καὶ ὀδυνωμένη ἡμέρας πολλὰς δὲν ἠδύνατο ἡ δυστυχὴς νὰ γεννήσῃ τὸ βρέφος. Ὅθεν ἀπὸ τοὺς πόνους ἐγνώρισε τὴν ἁμαρτίαν της καὶ ὡμολόγησε πρὸς τοὺς παρεστῶτας τὴν ἀλήθειαν, λέγουσα· «Ἐπειδὴ ἐσυκοφάντησα ψευδῶς τὸν ἐνάρετον ἐκεῖνον Μοναχόν, ὅτι μὲ ἐδυνάστευσε, δι’ αὐτὸ βασανίζομαι τώρα δικαίως ἡ ἄδικος. Ἀλλὰ γνωρίσατε ὅτι μὲ τὸν δεῖνα γείτονά μας ἡμάρτησα». Ταῦτα εἰποῦσα, ἐγέννησεν ἀνεμποδίστως. Οἱ δὲ παρεστῶτες ἔδραμον πρός με μετὰ δακρύων ζητοῦντες συγχώρησιν καὶ μὲ εἶχον ἔκτοτε εἰς πολλὴν εὐλάβειαν. Ὅθεν ἐγώ, διὰ νὰ φύγω τὸν ἀνθρώπινον ἔπαινον, ἔφυγον ἐξ ἐκείνου τοῦ τόπου, ἐλθὼν εἰς ταύτην τὴν ἔρημον».


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ λίτρα περιέχει οὐγγίας δώδεκα, ἡ δὲ οὐγγία ἀντιστοιχεῖ πρὸς εἴκοσι ἐννέα γραμμάρια περίπου.

[2] Προσθέτει δὲ καὶ τοῦτο ὁ Παλλάδιος, ὅτι ἀφ’ οὗ ὁ Ἅγιος ἰάτρευσε τὴν ἀνωτέρω γυναῖκα, ἔδωκεν εἰς αὐτὴν τοιαύτην συμβουλὴν λέγων· «Γύναι, μὴ λείπῃς ἀπὸ τὴν κοινωνίαν τῶν Μυστηρίων τοῦ Χριστοῦ, ἀλλὰ μεταλάμβανε συνεχῶς, διότι αὕτη ἡ διαβολικὴ ἐνέργεια σοὶ ἠκολούθησεν, ἐπειδὴ δὲν μετέλαβες πέντε ἑβδομάδας, καὶ ἐκ τούτου εὗρεν εὐκαιρίαν ὁ διάβολος καὶ σὲ ἐπείραξε». Μέγας δὲ τῇ ἀληθείᾳ λόγος γράφεται περὶ τοῦ μεγάλου τούτου Μακαρίου παρὰ τῷ Εὐεργετινῷ (σελ. 592, Βιβλ. Γ’, Ὑπόθ. Β’), δηλαδή, ὅτι αὐτὸς ἔγινε Θεὸς ἐπίγειος, καθὼς εἶναι γεγραμμένον· διότι ὅπως εἰναι ὁ Θεὸς σκέπων τὸν κόσμον, οὕτω καὶ ὁ Ἀββᾶς Μακάριος σκέπων ἦν τὰ ἐλαττώματα ἃ ἔβλεπεν, ὡς μὴ βλέπων, καὶ ἤκουεν, ὡς μὴ ἀκούων.

[3] Ὁ Ὅσιος Παμβὼ ἑορτάζεται τὴν ιη’ (18ην) Ἰουλίου. (Βλέπε ἡμέτερον «Μέγαν Συναξαριστὴν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Ζ’).

[4] Οὗτος ὁ νεκρὸς ἦτο Ἕλλην, ἀναστηθεὶς δὲ ἐπίστευσεν εἰς τὸν Χριστὸν καὶ ἐβαπτίσθη, εἶτα ἐγένετο καὶ Μοναχὸς Μίλης ὀνομασθείς. Περὶ τούτου ἀναφέρει ὁ εἰς τὸ Σάββατον τῆς Τυρινῆς ᾀσματικὸς κανών, ὁ τὰ ὀνόματα τῶν Ὁσίων Πατέρων δηλῶν κατ’ ἀλφάβητον, Μίλην νεκρέγερτον αὐτὸν ὀνομάζων.

[5] Ἤτοι 110 ἕως 140 γραμμάρια.

[6] Εἰς τὰς ἐρήμους ἐκείνας ἐπικρατεῖ κατὰ μὲν τὴν ἡμέραν ἀφόρητος καύσων, κατὰ δὲ τὴν νύκτα δριμύτατον ψῦχος.

[7] Μὲ τούτους τοὺς δύο Μακαρίους συνταξειδεύοντές ποτε διὰ νὰ διέλθουν τὸν ποταμὸν Νεῖλον ἄρχοντές τινες τοῦ βασιλέως ἐνδοξότατοι, ἐθαύμαζον τὴν εὐτέλειαν καὶ τὴν πτωχείαν των· ὅθεν εἷς ἀπὸ αὐτοὺς εἶπε· «Μακάριοι εἶσθε σεῖς, οἵτινες ἐμπαίζετε τὸν κόσμον». Ὁ δὲ Ὅσιος Μακάριος ὁ Ἀλεξανδρεὺς ἀπεκρίθη πρὸς αὐτόν· «Ἡμεῖς μὲν ἐνεπαίξαμεν τὸν κόσμον, ὁ δὲ κόσμος ἐμπαίζει σᾶς· πλὴν ἤξευρε καλά, ὅτι καὶ ἡμεῖς Μακάριοι ὀνομαζόμεθα, καθὼς σὺ καὶ χωρὶς νὰ θέλῃς μᾶς ὠνόμασες». Ταῦτα δὲ εἰπόντος τοῦ Ἁγίου, κατενύχθη ὁ ἄρχων καὶ καταφρονήσας τὰ λαμπρὰ τοῦ βίου πράγματα, ἀπετάξατο τὰ ἑαυτοῦ ὑπάρχοντα καὶ ἔγινε Μοναχός.