Ἐρωτώμενος οὗτος ὁ Μέγας Μακάριος ἀπό τινας, μὲ ποῖον τρόπον δύναται νὰ σωθῇ ὁ ἄνθρωπος εὐκολώτερον, ἀπεκρίθη· «Ὅστις φύγῃ ἀπὸ τὸν κόσμον εἰς τόπον ἥσυχον καὶ κλαίῃ τὰς ἁμαρτίας του, εὑρίσκει τὴν σωτηρίαν του. Ἐπιστρέφων δέ ποτε ἀπὸ τόπου τινὸς εἰς τὸ κελλίον του ὁ Ὅσιος, τὸν συνήντησε μὲ πολλὴν ὁρμὴν ὁ διάβολος καὶ βαστάζων ἓν μέγα δρέπανον ἐδείκνυε πῶς ἤθελε νὰ τὸν θανατώσῃ καὶ κάμνων πολλάκις σχῆμα ὅτι θὰ τὸν κόψῃ, δὲν ἠδύνατο ὁ ἀδύνατος. Ὅθεν ὡς δικαιολογούμενος ἔλεγε· «Πολλὴν βίαν πάσχω ἀπὸ σέ, Μακάριε, καὶ ποτὲ δὲν κατορθώνω νὰ σὲ νικήσω, μὲ ὅλον ὅτι ἐγὼ κάμνω περισσότερα ἀπὸ ὅ,τι κάμνεις σὺ εἴς τινας ἀρετάς. Σὺ νηστεύεις τινὰς ἡμέρας καὶ ἐγὼ δὲν τρώγω τίποτε. Σὺ ἀγρυπνεῖς καὶ ἐγὼ δὲν κοιμῶμαι καθόλου. Μόνον εἰς μίαν ἀρετὴν μὲ νικᾷς, διὰ τὴν ὁποίαν δὲν ἔχω κατὰ σοῦ δύναμιν». Λέγει αὐτῷ ὁ Ὅσιος· «Ποία εἶναι ἡ ἀρετὴ αὐτή;». Ὁ δὲ βιαζόμενος ἀπεκρίθη· «Ἡ ταπείνωσις». Καὶ ταῦτα εἰπὼν ἐγένετο ἄφαντος.
Ἄνθρωπός τις ἐνάρετος, τὸ γένος Αἰγύπτιος, εἷχεν υἱὸν παραλυτικόν, ὅστις ποσῶς δὲν ἐσάλευεν, ἀλλ ἐκείτετο ὡς λίθος ἀκίνητος. Ὅθεν λαβὼν αὐτὸν ὁ πατήρ του, τὸν ἐπῆγεν ἔξωθι τῆς θύρας τοῦ κελλίου τοῦ Ὁσίου καὶ ἀφήσας αὐτὸν ἐκεῖ ἥσυχον ἀνεχώρησεν. Ὁ δὲ Ὅσιος ἐξῆλθε καὶ ἰδὼν αὐτόν, ἠρώτησε τὶς τὸν ἔφερεν, ἐκεῖνος δὲ ἀπεκρίθη ὅτι ὁ πατήρ του, ρίψας αὐτὸν ἐκεῖ, ἔφυγεν. Τότε τοῦ λέγει ὁ Ὅσιος· «Ἔγειραι καὶ ὕπαγε νὰ τὸν φθάσῃς». Καὶ παρευθύς, ὤ τοῦ θαύματος! ἐγερθεὶς ὁ πρῴην ἀκίνητος, προσεκύνησε τὸν ἰατρὸν καὶ ἐπέστρεψεν εἰς τὸν οἶκόν του ἀγαλλόμενος. Λέγεται δὲ περὶ τοῦ οὐρανίου τούτου ἀνδρός, ὅτι τὸν περισσότερον χρόνον τῆς ζωῆς του ἐσχόλαζε μᾶλλον εἰς τὴν μετὰ τοῦ Θεοῦ νοερὰν ἕνωσιν παρὰ εἰς ὃλα τὰ ὑπὸ τὸν οὐρανὸν πράγματα τοῦ κόσμου.
Μὲ τοιαῦτα λοιπὸν θαυμαστὰ καὶ θεάρεστα ἔργα διαλάμψας ὁ φερώνυμος τῆς μακαριότητος Μακάριος ὁ Μέγας καὶ χρόνων ἐνενήκοντα ἢ κατ’ ἄλλους ἐξήκοντα γενόμενος, ἀπῆλθε πρὸς Κύριον τὸ τϟα’ (391) ἔτος. Ὑπὸ τὸ ὄνομα τούτου σῴζονται ν’ (50) ὁμιλίαι· τινὲς δὲ λέγουσιν ὅτι ὁ Μέγας Ἀντώνιος συνέγραψεν αὐτὰς εἰς τὴν συριακήν, ὁ δὲ Ὅσιος Μακάριος μετεγλώττισεν αὐτὰς εἰς τὸ Ἑλληνικόν.