Τῇ ΙΘ’ (19ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τῶν Ὁσίων Πατέρων ἡμῶν καὶ συνωνύμων ΜΑΚΑΡΙΩΝ, τοῦ τε ἀναχωρητοῦ καὶ Αἰγυπτίου καὶ τοῦ πολιτικοῦ Ἀλεξανδρέως.

καὶ μοῦ εἶπον· «Ἡμεῖς, ἀδελφέ, διεμένομεν εἰς ἓν Μοναστήριον καὶ λαβόντες ἀπὸ τὸν Ἡγούμενον καὶ τοὺς λοιποὺς ἀδελφοὺς συγχώρησιν πρὸς ἀναχώρησιν, ἤλθομεν εἰς ταύτην τὴν ἔρημον καὶ ἔχομεν ἤδη τεσσαράκοντα ἔτη ἡσυχάζοντες. Ὁ εἷς ἐξ ἡμῶν εἶναι ἀπὸ τὴν Λιβύην καὶ ὁ ἕτερος ἀπὸ τὴν Αἴγυπτον, μᾶς ἔκαμε δὲ τὴν χάριν ὁ Κύριος νὰ μὴ ἔχωμεν καῦσιν τὸ θέρος, οὔτε νὰ αἰσθανώμεθα τὸν χειμῶνα ψῦχος». Διὰ ταύτην τὴν αἰτίαν ἀδελφοί, σᾶς εἶπον ὅτι δὲν εἶμαι ἀκόμη Μοναχός».

Ἄλλοτε πάλιν, ἐρχόμενος ὁ Ὅσιος ἀπὸ τὴν Σκήτην, ἐνυκτώθη καθ’ ὁδόν. Ὅθεν εἰσῆλθεν εἰς ἕνα τάφον τῶν εἰδωλολατρῶν νὰ κοιμηθῇ καὶ ἔβαλε κεφαλὴν ἀποθαμένου τινὸς ὡς προσκέφαλον. Οἱ δὲ δαίμονες ἐφθόνησαν, διότι δὲν ἐφοβεῖτο καὶ ἐδοκίμασαν νὰ τὸν κάμουν νὰ δειλιάσῃ· ὅθεν ἔλεγεν ὁ εἷς δῆθεν πρὸς γυναῖκα τινά, ἥτις ἦτο τεθαμμένη εἰς τὸν τάφον· «Ἔγειραι, γύναι, νὰ ὑπάγωμεν εἰς τὸ λουτρὸν νὰ ἐργασθῶμεν». Καὶ ὁ ἕτερος δαίμων ἀπεκρίνατο ἐκ τοῦ κρανίου λέγων· «Εἷς ξένος Ἀββᾶς μὲ ἔχει προσκέφαλον καὶ δὲν δύναμαι νὰ ἐξέλθω». Παρ’ ὅλα ταῦτα δὲν ἐφοβήθη ὁ Ὅσιος, ἀλλ’ ἔλεγεν· «Ἐὰν δύνασαι νὰ ἐγερθῇς ὕπαγε». Τότε οἱ δαίμονες καταισχυθέντες ἔφυγαν λέγοντες· «Μᾶς ἐνίκησες, Μακάριε».

Ἦλθέ ποτε αἱρετικός τις εἰς τὸν Ἅγιον, ὅστις ἐφιλονείκει ὅτι δὲν εἶναι ἀνάστασις νεκρῶν· ὅθεν ὁ Μέγας Μακάριος ἀνέστησεν ἓνα νεκρόν [4], διὰ νὰ πείσῃ καὶ πληροφορήσῃ αὐτόν. Ἔλεγε δὲ ὁ Ὅσιος, ὅτι εἶναι δύο τάγματα τῶν δαιμόνων· καὶ τὸ μὲν ἓν τάγμα πολεμεῖ τοὺς ἀνθρώπους εἰς διάφορα πάθη θυμοῦ καὶ ἐπιθυμίας, τὸ δὲ ἕτερον τάγμα, τὸ ὁποῖον ὀνομάζεται ἀρχικόν, πολεμεῖ τοὺς ἀνθρώπους καὶ τοὺς ρίπτει εἰς διαφόρους αἱρέσεις, βλασφημίας καὶ πλάνας, τοῦτο δὲ τὸ ἀρχικὸν τάγμα τῶν δαιμόνων ἀποστέλλει ὁ ἀρχηγὸς αὐτῶν σατανᾶς εἰς τοὺς μάγους καὶ εἰς τοὺς αἱρεσιάρχας. Μίαν φορὰν εἶδεν ὁ Ἅγιος οὗτος τὸν διάβολον ἔχοντα τὰς μηχανὰς καὶ τὰ ἐργαλεῖα αὐτοῦ ἐντὸς ληκύθου (ἤτοι δοχείου ἐλαίου)· καὶ ἐκάθητο ἐκεῖ εἰς τὴν ἡσυχίαν, ἔχων σχῆμα ἐνδεδυμένου ἀνθρώπου μὲ ἱμάτιον λινόν, τὸ ὁποῖον εἶχεν ὀπὰς πολλὰς καὶ εἰς ἑκάστην ὀπὴν ἐκρέματο ἓν μικρὸν κολοκύνθιον. Ἠρώτησε δὲ αὐτὸν ὁ Ὅσιος ποῦ πηγαίνει καὶ τὶ κρατεῖ εἰς τὰ δοχεῖα, ἐκεῖνος δὲ ἀπεκρίθη· «Εἰς τοὺς Μοναχοὺς ὑπάγω τοὺς διαμένοντας εἰς τὸ κάτω λαγκάδι καὶ κρατῶ διάφορα ποτά, ἵνα πίῃ ἕκαστος ἐξ αὐτῶν ὅ,τι ὀρέγεται». Ταῦτα εἰπὼν ὁ δαίμων ἐξηφανίσθη, ὁ δὲ Ὅσιος ἔμεινεν εἰς τὸν τόπον αὐτὸν εὐχόμενος νὰ ἴδῃ τὸ ἀποβησόμενον· ὅταν δὲ ἐκεῖνος ἐπέστρεφε, τὸν ἠρώτησε τί ἔκαμεν εἰς τὸ Μοναστήριον, ὁ δὲ εἶπεν εἰς αὐτόν, ὃτι ἕνα μόνον ἐνίκησεν, οἱ δὲ ἐπίλοιποι τὸν ἐπολέμησαν ἀνδρείως· λέγει αὐτῷ ὁ Ὅσιος· «Ὁρκίζω σε εἰς τὸν Δεσπότην Χριστόν, νὰ μοῦ εἴπῃς τὸ ὄνομα τοῦ Μοναχοῦ, τὸν ὁποῖον κατέλαβες». Καὶ ὁ δαίμων εἶπε· «Θεόπεμπτος ὀνομάζεται».


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ λίτρα περιέχει οὐγγίας δώδεκα, ἡ δὲ οὐγγία ἀντιστοιχεῖ πρὸς εἴκοσι ἐννέα γραμμάρια περίπου.

[2] Προσθέτει δὲ καὶ τοῦτο ὁ Παλλάδιος, ὅτι ἀφ’ οὗ ὁ Ἅγιος ἰάτρευσε τὴν ἀνωτέρω γυναῖκα, ἔδωκεν εἰς αὐτὴν τοιαύτην συμβουλὴν λέγων· «Γύναι, μὴ λείπῃς ἀπὸ τὴν κοινωνίαν τῶν Μυστηρίων τοῦ Χριστοῦ, ἀλλὰ μεταλάμβανε συνεχῶς, διότι αὕτη ἡ διαβολικὴ ἐνέργεια σοὶ ἠκολούθησεν, ἐπειδὴ δὲν μετέλαβες πέντε ἑβδομάδας, καὶ ἐκ τούτου εὗρεν εὐκαιρίαν ὁ διάβολος καὶ σὲ ἐπείραξε». Μέγας δὲ τῇ ἀληθείᾳ λόγος γράφεται περὶ τοῦ μεγάλου τούτου Μακαρίου παρὰ τῷ Εὐεργετινῷ (σελ. 592, Βιβλ. Γ’, Ὑπόθ. Β’), δηλαδή, ὅτι αὐτὸς ἔγινε Θεὸς ἐπίγειος, καθὼς εἶναι γεγραμμένον· διότι ὅπως εἰναι ὁ Θεὸς σκέπων τὸν κόσμον, οὕτω καὶ ὁ Ἀββᾶς Μακάριος σκέπων ἦν τὰ ἐλαττώματα ἃ ἔβλεπεν, ὡς μὴ βλέπων, καὶ ἤκουεν, ὡς μὴ ἀκούων.

[3] Ὁ Ὅσιος Παμβὼ ἑορτάζεται τὴν ιη’ (18ην) Ἰουλίου. (Βλέπε ἡμέτερον «Μέγαν Συναξαριστὴν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Ζ’).

[4] Οὗτος ὁ νεκρὸς ἦτο Ἕλλην, ἀναστηθεὶς δὲ ἐπίστευσεν εἰς τὸν Χριστὸν καὶ ἐβαπτίσθη, εἶτα ἐγένετο καὶ Μοναχὸς Μίλης ὀνομασθείς. Περὶ τούτου ἀναφέρει ὁ εἰς τὸ Σάββατον τῆς Τυρινῆς ᾀσματικὸς κανών, ὁ τὰ ὀνόματα τῶν Ὁσίων Πατέρων δηλῶν κατ’ ἀλφάβητον, Μίλην νεκρέγερτον αὐτὸν ὀνομάζων.

[5] Ἤτοι 110 ἕως 140 γραμμάρια.

[6] Εἰς τὰς ἐρήμους ἐκείνας ἐπικρατεῖ κατὰ μὲν τὴν ἡμέραν ἀφόρητος καύσων, κατὰ δὲ τὴν νύκτα δριμύτατον ψῦχος.

[7] Μὲ τούτους τοὺς δύο Μακαρίους συνταξειδεύοντές ποτε διὰ νὰ διέλθουν τὸν ποταμὸν Νεῖλον ἄρχοντές τινες τοῦ βασιλέως ἐνδοξότατοι, ἐθαύμαζον τὴν εὐτέλειαν καὶ τὴν πτωχείαν των· ὅθεν εἷς ἀπὸ αὐτοὺς εἶπε· «Μακάριοι εἶσθε σεῖς, οἵτινες ἐμπαίζετε τὸν κόσμον». Ὁ δὲ Ὅσιος Μακάριος ὁ Ἀλεξανδρεὺς ἀπεκρίθη πρὸς αὐτόν· «Ἡμεῖς μὲν ἐνεπαίξαμεν τὸν κόσμον, ὁ δὲ κόσμος ἐμπαίζει σᾶς· πλὴν ἤξευρε καλά, ὅτι καὶ ἡμεῖς Μακάριοι ὀνομαζόμεθα, καθὼς σὺ καὶ χωρὶς νὰ θέλῃς μᾶς ὠνόμασες». Ταῦτα δὲ εἰπόντος τοῦ Ἁγίου, κατενύχθη ὁ ἄρχων καὶ καταφρονήσας τὰ λαμπρὰ τοῦ βίου πράγματα, ἀπετάξατο τὰ ἑαυτοῦ ὑπάρχοντα καὶ ἔγινε Μοναχός.