καὶ ἐδέχθησαν τὸν Μακάριον, ἦσαν δὲ πατέρες χίλιοι τετρακόσιοι. Παρελθόντος δὲ ὀλίγου χρόνου ἦλθεν ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή· ἰδὼν δὲ ὅτι ἄλλοι μὲν ἀπὸ αὐτοὺς ἔτρωγον τὸ ἑσπέρας ἑκάστης ἡμέρας, ἄλλοι δὲ εἰς δύο ἡμέρας, ἄλλοι εἰς τρεῖς καὶ ἄλλοι εἰς πέντε, ἄλλοι δέ, ὅλην τὴν νύκτα ἱστάμενοι εἰς τὴν προσευχήν, τὴν δὲ ἡμέραν ἐργαζόμενοι, ταῦτα, λέγω, βλέπων ὁ Ὅσιος ἐστάθη ὄρθιος ὁ μεγαλόψυχος εἰς μίαν γωνίαν μιᾶς κέλλας καὶ βρέξας φοινίκια, ἐδούλευεν ἕως οὗ ἐτελείωσεν ὅλη ἡ Τεσσαρακοστὴ μὲ ἄκραν σιωπὴν καὶ ἔφθασε τὸ Πάσχα· εἰς τὰς ἡμέρας δὲ ταύτας δὲν ἔκλινε γόνυ, δὲν ἐκάθισε, δὲν ἐπλάγιασεν εἰς κλίνην, δὲν ἔφαγε τελείως ἄρτον, οὔτε ἔπιεν ὕδωρ, ἐκτὸς ἀπὸ φύλλα κραμβολαχάνου· ἀλλὰ καὶ αὐτὰ τὰ ἔτρωγεν εἰς μόνην τὴν Κυριακὴν τόσον ὀλίγον, ὅσον μόνον διὰ νὰ φανῇ εἰς τοὺς ἄλλους ὅτι τρώγει.
Βλέποντες οἱ ἀδελφοὶ τῆς Μονῆς τόσην ὑπὲρ ἄνθρωπον ἄσκησιν εἰς τὸν Μακάριον ἐγόγγυσαν κατὰ τοῦ ἡγουμένου λέγοντες· «Πόθεν μᾶς ἔφερες ἄνθρωπον ἄσαρκον καὶ γινόμεθα ἡμεῖς παίγνιον ἔμπροσθέν του; Λοιπόν, ἢ τὸν ἐκβάλλεις ἔξω ἢ ὅλοι ἀναχωροῦμεν τοῦ Μοναστηρίου». Ταῦτα ἀκούσας ὁ Παχώμιος καὶ ἐξετάσας, ἔμαθεν ἐκ τῶν ἀδελφῶν τὴν πολιτείαν τοῦ Μακαρίου. Ὅθεν ποιήσας προσευχὴν νὰ τοῦ ἀποκαλύψῃ ὁ Κύριος ποῖος εἶναι, ἤκουσεν ὁ Κύριος τὴν δέησιν τοῦ δούλου αὐτοῦ καὶ τοῦ ἐφανέρωσεν ὅτι αὐτὸς εἶναι ὁ Μακάριος ὁ Ἀλεξανδρεύς. Τότε ὁ Παχώμιος ἔλαβεν ἐκ τῆς χειρὸς τὸν Ὅσιον Μακάριον καὶ τὸν ἔφερεν εἰς τὸ Ἅγιον Βῆμα τῆς Καθολικῆς Ἐκκλησίας, ποιήσαντες δὲ τὸν ἐν Χριστῷ ἀσπασμόν, τοῦ λέγει· «Ἐλθέ, Πάτερ, σὺ εἶσαι ὁ Μακάριος καὶ δὲν μοὶ τὸ ἐφανέρωσες; Ἐγὼ πρὸ πολλοῦ καιροῦ, ἀκούων τὰς ἀρετάς σου, ἐπεθύμουν νὰ σὲ ἴδω. Μεγάλην χάριν γνωρίζω, ἀδελφέ, εἰς τὴν ἁγιωσύνην σου, διότι ἐδίδαξες τὰ τέκνα μου μὲ τὸ ἔργον σου, νὰ μὴ κενοδοξοῦν, ὅτι κάμνουν μεγάλην ἄσκησιν. Τώρα ὅμως, σὲ παρακαλῶ, ὕπαγε, ἀδελφέ, εἰς τὸ κελλίον σου καὶ εὔχου ὑπὲρ ἡμῶν. Ἀρκετὰ μᾶς διώρθωσας». Μὲ τὴν παράκλησιν λοιπὸν τοῦ Ἁγίου καὶ τῶν ἀδελφῶν, ἀνεχώρησεν ὁ Μακάριος.
Ἄλλοτε πάλιν δὲν εἰσῆλθεν ὁ Ὅσιος ὑποκάτω εἰς στέγην κελλίου ἐπὶ εἴκοσιν ὁλόκληρα ἡμερονύκτια, μόνον διὰ νὰ νικήσῃ τὸν ὕπνον· ὅθεν δὲν ἐκοιμήθη τελείως κατ’ αὐτὸ τὸ διάστημα, ἀλλὰ τὴν μὲν ἡμέραν ἐκαίετο ὑπὸ τὸ καῦμα τοῦ ἡλίου, τὴν δὲ νύκτα ἐπάγωνεν ἀπὸ τὴν ψυχρότητα [6]. Καὶ ἔλεγεν ὅτι ἂν δὲν εἰσηρχόμην ὑποκάτω εἰς