Ἡ Σύνοδος τῆς Φερράρας.
Ἀμέσως ὁ Πάπας ἔστειλεν ἐπιστολὰς καλῶν τοὺς ἡγεμόνας καὶ Ἐπισκόπους εἰς τὴν Σύνοδον. Ἀλλ’ ὀλίγοι προσῆλθον. Ἐν τῷ μεταξὺ ὁ Ναὸς τοῦ Ἁγίου Γεωργίου τῆς Φερράρας διερρυθμίσθη καταλλήλως διὰ τὴν Σύνοδον. Μεγάλαι ὅμως φιλονικίαι ἐγένοντο μεταξὺ Ἑλλήνων καὶ Λατίνων διὰ τὴν σειρὰν τῶν ἑδρῶν. Διότι οἱ μὲν Λατῖνοι ἐζήτουν νὰ καθήσουν ἐκεῖνοι ἀπὸ τὴν μίαν πλευρὰν καὶ οἱ Ἕλληνες ἀπὸ τὴν ἄλλην, εἰς τὸ μέσον δὲ τῶν δύο ἐπὶ ὑψηλοτέρου θρόνου ὁ Πάπας! Οἱ Ἕλληνες ὅμως δὲν ἐδέχοντο. Τέλος ἔγινε δεκτὸν νὰ καθίσουν ὁ Πάπας μετὰ τῶν Λατίνων ἐξ ἀριστερῶν καὶ οἱ Ἕλληνες ἐκ δεξιῶν· οὕτω δὲ ἡ Σύνοδος ἤρχισε τὰς ἐργασίας της τὴν 9ην Ἀπριλίου 1438, ἥτις συνέπιπτε μὲ τὴν Ἁγίαν καὶ Μεγάλην Τετάρτην. Τὸ ἔγγραφον τῆς ἀνακηρύξεως ἀνεγνώσθη ἑλληνιστὶ καὶ λατινιστὶ ἀπὸ τοῦ ἄμβωνος, αἱ δὲ συζητήσεις ἐγίνοντο, ἑλληνιστὶ μὲν ὑπὸ τῶν ἡμετέρων μὲ διερμηνέα τὸν Νικόλαον Συνοδινὸν δοκιμώτατον περὶ τὴν Ἑλληνικὴν καὶ Λατινικήν, λατινιστὶ δὲ ὑπὸ τῶν Δυτικῶν μὲ διερμηνέα τὸν Λατῖνον Ἐπίσκοπον Ρόδου Ἀνδρέαν. Εἰς τὸ μέσον ἦτο τοποθετημένον ἀνοικτὸν τὸ Ἱερὸν Εὐαγγέλιον. Ἀφοῦ λοιπὸν ἐτακτοποιήθησαν κατ’ αὐτὸν τὸν τρόπον ὁ Ἅγιος Μάρκος ἐπέδωκε τὸν ἑξῆς λίβελλον [7].
Λίβελλος ὃν ἔδωκε τῷ Βασιλεῖ Ρωμαίων καὶ τῷ Πάπᾳ Λατίνων ὁ Ἅγιος Μάρκος Ἐφέσου ὁ Εὐγενικὸς ἐκ μέρους τῶν Ὀρθοδόξων, προτρεπτικὸς εἰς ἕνωσιν, ἐλέγχων τῶν κακοφροσύνην τῶν Δυτικῶν καὶ μάλιστα τὰ ἐλαττώματα τῶν ἀζύμων.
Σήμερον τῆς παγκοσμίου χαρᾶς τὰ προοίμια· σήμερον αἱ νοηταὶ ἀκτῖνες τοῦ τῆς εἰρήνης Ἡλίου τῇ οἰκουμένῃ πάσῃ προανατέλλουσι· σήμερον τὰ τοῦ Δεσποτικοῦ σώματος μέλη, πολλοῖς πρότερον χρόνοις διεσπαρμένα τε καὶ ἐῤῥηγμένα, πρὸς τὴν ἕνωσιν ἀλλήλων ἐπείγεται· οὐ γὰρ ἀνέχεται ἡ κεφαλὴ πάντων Χριστὸς ὁ Θεὸς ἐφιστάναι διῃρημένῳ τῷ σώματι, οὐδὲ τὸν τῆς ἀγάπης δεσμὸν ἐξ ἡμῶν ἀνηρῆσθαι παντάπασιν ἡ ἀγάπη βούλεται· διὰ τοῦτο ἐξήγειρέ σε τὸν τῶν Ἱερέων αὐτοῦ πρωτεύοντα πρὸς τὴν ἡμετέραν ταύτην κλῆσιν καὶ τὸν εὐσεβέστατον ἡμῶν Βασιλέα πρὸς τὴν σὴν ὑπακοὴν διανέστησε καὶ τὸν ἁγιώτατον ἡμῶν Ποιμένα καὶ Πατριάρχην,