Τὰ ἐν τῇ Φλωρεντινῇ ψευδοσυνόδῳ κατὰ Λατίνων ὑπερφυᾶ κατορθώματα τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν ΜΑΡΚΟΥ Ἀρχιεπισκόπου Ἐφέσου τοῦ Εὐγενικοῦ.

ΕΙΚΟΝΑ

ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ: Τὰ ἐνταῦθα καταχωριζόμενα περὶ τῶν ἐν τῇ Φλωρεντινῇ ψευδοσυνόδῳ κατὰ Λατίνων τροπαίων τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν Μάρκου τοῦ Εὐγενικοῦ, ἐλήφθησαν ἐκ τοῦ ἔργου «Δοκίμιον Ἱστορικόν, περὶ τοῦ Σχίσματος τῆς Δυτικῆς Ἐκκλησίας ἀπὸ τῆς Ὀρθοδόξου Ἀνατολικῆς, τῶν πρὸς ἕνωσιν ἀποπειρῶν ἐπὶ Μιχαὴλ τοῦ Παλαιολόγου καὶ Γρηγορίου Ι’ Πάπα Ρώμης τοῦ Βίου τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν Μάρκου Ἀρχιεπισκόπου Ἐφέσου τοῦ Εὐγενικοῦ, καὶ τῶν ἐν τῇ ἐν Φλωρεντίᾳ Συνόδῳ γενομένων», συγγραφὲν καὶ ἐκδοθὲν ὑπὸ τοῦ ἐν Μοναχοῖς Καλλίστου Βλαστοῦ Ἁγιορείτου, τοῦ Ἐφεσίου, ἐν Ἀθήναις 1896. Τὸ σύγγραμμα τοῦτο λόγῳ τῆς ἰδιαζούσης διὰ τὴν Μητέρα ἡμῶν Ἁγίαν Ὀρθόδοξον Ἀνατολικὴν Ἐκκλησίαν σημασίας συμπεριελάβομεν σχεδὸν ἐξ ὁλοκλήρου εἰς τὸν ἡμέτερον «Μέγαν Συναξαριστὴν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

Εἰς τὴν παροῦσαν ἔκδοσιν «Τὰ ἐν τῇ Φλωρεντινῇ Ψευδοσυνόδῳ κατὰ Λατίνων ὑπερφυᾶ κατορθώματα τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν Μάρκου Ἀρχιεπισκόπου Ἐφέσου τοῦ Εὐγενικοῦ» παρατίθενται εἰς ἁπλουστέραν φράσιν καὶ συντομωτέραν διήγησιν, περικοπείσης τῆς πεπλατυσμένης τοιαύτης πρὸς εὐχερεστέραν καὶ πλέον εὐχάριστον ἀνάγνωσιν. Εἰς τὴν πλέον δὲ ἐπιμεμελημένην ἔκδοσιν τούτων προβαίνομεν, διότι ἡ ὑπὸ τῶν ἐκκλησιαστικῶν ἀνδρῶν καὶ τοῦ ἐν γένει Ὀρθοδόξου πληρώματος γνῶσις τῆς ἐν Φλωρεντίᾳ δράσεως τοῦ Ἁγίου Μάρκου καὶ τῶν ἐν γένει διαδραματισθέντων ἐν αὐτῇ ἀποκτᾷ κατὰ τὴν παροῦσαν ἐποχὴν μεγαλυτέραν σημασίαν καὶ ἐπικαιρότητα, λόγῳ τῆς προσπαθείας ὡρισμένων κύκλων πρὸς ἀποκατάστασιν τῆς ἑνότητος τῶν Ἐκκλησιῶν, Ἀνατολικῆς καὶ Δυτικῆς, ὑπὲρ ἧς καὶ ὁ Ἅγιος Μάρκος ἠγωνίσθη, ἀλλ’ ὑπὸ τὴν προϋπόθεσιν τῆς τηρήσεως τῶν Εὐαγγελικῶν, Ἀποστολικῶν καὶ Πατερικῶν παραγγελμάτων, καθὼς ἐκ τοῦ ὅλου τούτου ἔργου καταφαίνεται καὶ μάλιστα ἐκ τῆς παρατιθεμένης ἐπιστολῆς τοῦ Ἁγίου Μάρκου πρὸς τὸν Πάπαν Εὐγένιον καὶ τὸν βασιλέα ὑπὸ τὸν τίτλον «Λίβελλος ὃν ἕδωκε τῷ βασιλεῖ…»


Ὑποσημειώσεις

[1] Περὶ τῆς Ἁγίας ταύτης Συνόδου καὶ τῶν προοιμίων τοῦ σχίσματος γενικώτερον βλέπε ἐν τῷ Βίῳ τοῦ Ἁγίου Φωτίου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως, τῇ ϛ’ (6ῃ) τοῦ μηνὸς Φεβρουαρίου, ἐν τόμῳ Β’ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[2] Βλέπε περὶ τῶν γεγονότων τούτων εἰς τὸν Βίον τοῦ Ἁγίου Κλήμεντος ἐπισκόπου Ἀχρίδος, τῇ κβ’ (22ᾳ) τοῦ μηνὸς Νοεμβρίου, ἐν τόμῳ ΙΑ’ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[3] Δοσιθέου Ἱεροσολύμων, Τόμος Ἀγάπης, εἰς τὰ Προλεγόμενα, σελ. η’.

[4] Νεκτάριος Ἱεροσολύμων, σελ. 55.

[5] Ἀρχιμ. Ἀνδρόνικος Κ. Δημητρακόπουλος, σελ. 109, ἔκδοσις Λειψίας.

[6] Δωδεκάβιβλος Δοσιθέου, σελ. 903.

[7] Λίβελλος σημαίνει ὑπόμνημα, ἔγγραφον εἰς τὸ ὁποῖον ἀναπτύσσονται αἱ ἀπόψεις διὰ κάποιον σπουδαῖον ζήτημα.

[8] Τρεῖς ἀπαντήσεις τοῦ Ἁγίου Μάρκου πρὸς τοὺς παρὰ Λατίνων εἰρημένους λόγους περὶ τοῦ καθαρτηρίου πυρὸς ἀπόκεινται ἐν τῇ βιβλιοθήκῃ τῆς Μόσχας ὑπ’ ἀριθ. 268 καὶ 394. Αἱ δύο τῶν ἀπαντήσεων τούτων εὑρίσκονται καὶ ἐν τῇ Βιβιοθήκῃ τῶν Παρισίων, αἵτινες ἐσφαλμένως ἐπιγράφονται εἰς τὸ ὄνομα Γεωργίου τοῦ Σχολαρίου (Συρόπ. σελ. 135).

[9] Διηγεῖται τοῦτο καὶ ὁ μέγας Ἐκκλησιάρχης Σίλβεστρος ὁ Συρόπουλος, λέγων ὅτι οἱ Ἀνατολικοὶ ἀκούσαντες τοῦτο ἐγέλασαν μεγάλως, ὅθεν παντελῶς δὲν ἀνέφερον αὐτὸ πλέον οἱ Λατῖνοι, εἰς καμμίαν διάλεξιν.

[10] Εἰς ταύτην τὴν ὁμολογίαν πρόσεχε καλῶς, ἀναγνῶστα, διότι εἶναι ἀκριβεστάτη καὶ ἀρκεῖ ἀντὶ πάντων κατὰ τῶν κακοδόξων παπιστῶν.

[11] Βλέπε ὑποσημείωσιν σελ. 597.

[12] Συρόπουλος, σελ. 211.

[13] Καβάσιλας Νεῖλος, Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης ἀκμάσας περὶ τὸ 1360. Εἶναι ἐπίσημος διὰ τὸν πόλεμον κατὰ τῶν Λατίνων, συγγράψας τὸ περὶ «Ἀρχῆς τοῦ Πάπα» σύγγραμμα, εἰς τὸ ὁποῖον ἔγραψε περὶ τῆς διαιρέσεως τῶν δύο Ἐκκλησιῶν, περὶ καθαρτηρίου πυρὸς καὶ περὶ ἐκπορεύσεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

[14] Συρόπουλος, σελ. 343.

[15] Συρόπουλ. σελ. 304.

[16] Νεκτάριος Ἱεροσολύμων, σελ. 236 καὶ 237.

[17] Δοσίθεος Ἱεροσολύμων, Τόμος Ἀγάπης, σελ. 581.

[18] Κόθορνος· ὑπόδημα ἐφαρμοζόμενον εἰς ἀμφοτέρους τοὺς πόδας· ἀκολούθως ἄνθρωπος διπρόσωπος καὶ εὐμετάβολος.

[19] Ἡ ἔκθεσις αὕτη τῆς πίστεως εὑρέθη μεταγενεστέρως ἐν Κωνσταντινουπόλει σεσαθρωμένη καὶ μόλις ἀναγνωσθεῖσα, ἥτις μετεγράφη παρὰ τοῦ μακαριωτάτου Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κυρίου Νεκταρίου ἐν τῷ Συνταγματίῳ αὑτοῦ, σελ. 231.