Τὰ ἐν τῇ Φλωρεντινῇ ψευδοσυνόδῳ κατὰ Λατίνων ὑπερφυᾶ κατορθώματα τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν ΜΑΡΚΟΥ Ἀρχιεπισκόπου Ἐφέσου τοῦ Εὐγενικοῦ.

Ἐπίλογος.

Αὐτοὶ εἶναι, ἀδελφοί, οἱ ὑπὲρ τῆς Ὀρθοδοξίας ἀγῶνες τοῦ ἱεροῦ Μάρκου, ὅστις ἀπεδείχθη θεόσοφος κήρυξ καὶ κρατερὰ μάστιξ τοῦ Παπισμοῦ, λαμπρὸς ποιμὴν τῆς Ἐφέσου καὶ φωστὴρ τοῦ Ὀρθοδόξου πληρώματος. Τοῦτον καὶ αὐτὸς ὁ ἀγέρωχος Πάπας Εὐγένιος ἐφοβήθη, ἀλλὰ καὶ πολὺ ὑπελόγιζεν, ὡς μαρτυρεῖ ἡ ἀναφώνησις αὐτοῦ: «Λοιπόν, ἐποιήσαμεν οὐδέν». Μόνος αὐτὸς εἰς τὴν ψευδοσύνοδον τῆς Φερράρας καὶ Φλωρεντίας ἀπεδείχθη ἀκλόνητος ὑπερασπιστὴς τῶν θείων δογμάτων, ὡς δίστομος μάχαιρα ἐκκόπτουσα τὰ νόθα καὶ μοχθηρὰ ζιζάνια τοῦ Παπισμοῦ καὶ ὡς καπνὸν διαλύσας τὰς περὶ Πουργατορίου καινοδοξίας, τὴν τολμηθεῖσαν εἰς τὸ Ἅγιον Σύμβολον προσθήκην καὶ τὰς ἄλλας κακοδοξίας τῶν Λατίνων.

Ἀλλ’ ὦ Πατέρων θεῖον ἐγκαλλώπισμα, τέμενος τῶν θείων Χαρίτων, στόμα τῶν ἱερῶν θεολόγων, πρόμαχε τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως, ὑπέρμαχε τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας, ζηλωτὰ θερμότατε τῆς πατροπαραδότου ὁμολογίας τοῦ Ἁγίου Συμβόλου, καθαιρέτα τοῦ παπικοῦ φρυάγματος καὶ ἀνορθωτὰ τοῦ Ἀνατολικοῦ φρονήματος, δόξα, καύχημα καὶ στῦλε καὶ ἑδραίωμα τῆς Ἀνατολικῆς Ἐκκλησίας, ἵλεως ἔπιδε εἰς τὴν ἐμὴν ἀναξιότητα καὶ δέξαι μου τὸν ταπεινὸν καὶ εὐτελῆ τοῦτον κόπον καὶ ἀντάμειψον τὴν προαίρεσιν τῆς ἁμαρτωλῆς μου ψυχῆς μὲ τὰς πνευματικὰς καὶ οὐρανίους εὐλογίας· διότι γνωρίζεις τὸν ζῆλον καὶ τὸν πόθον καὶ τὴν εὐλάβειαν ὁποῦ ἔχω εἰς τὴν σὴν ἁγιότητα, διὰ τοὺς μεγίστους καὶ μυρίους καὶ ὑπερβολικούς σου ἀγῶνας ὑπὲρ τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ. Ὄχι δὲ μόνον τὸν ταπεινὸν ἐμέ, ἀλλὰ καὶ πάντα εὐλαβῆ Χριστιανὸν καὶ ἅπαντας τοὺς ἀναγινώσκοντας τὴν ἱεράν σου ταύτην Βίβλον ἀντάμειβε διὰ τῶν πλουσίων σου δωρεῶν καὶ χαρισμάτων καὶ ἐπὶ πᾶσιν ἀξίωσον ἡμᾶς ἵνα εὐαρεστήσωμεν διὰ μετανοίας τῷ Κυρίῳ ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστῷ. ᾯ ἡ δόξα καὶ τὸ κράτος σὺν τῷ Πατρὶ καὶ τῷ Ἁγίῳ Πνεύματι εἰς τοὺς αἰώνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.


ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ


Ὑποσημειώσεις

[1] Περὶ τῆς Ἁγίας ταύτης Συνόδου καὶ τῶν προοιμίων τοῦ σχίσματος γενικώτερον βλέπε ἐν τῷ Βίῳ τοῦ Ἁγίου Φωτίου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως, τῇ ϛ’ (6ῃ) τοῦ μηνὸς Φεβρουαρίου, ἐν τόμῳ Β’ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[2] Βλέπε περὶ τῶν γεγονότων τούτων εἰς τὸν Βίον τοῦ Ἁγίου Κλήμεντος ἐπισκόπου Ἀχρίδος, τῇ κβ’ (22ᾳ) τοῦ μηνὸς Νοεμβρίου, ἐν τόμῳ ΙΑ’ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[3] Δοσιθέου Ἱεροσολύμων, Τόμος Ἀγάπης, εἰς τὰ Προλεγόμενα, σελ. η’.

[4] Νεκτάριος Ἱεροσολύμων, σελ. 55.

[5] Ἀρχιμ. Ἀνδρόνικος Κ. Δημητρακόπουλος, σελ. 109, ἔκδοσις Λειψίας.

[6] Δωδεκάβιβλος Δοσιθέου, σελ. 903.

[7] Λίβελλος σημαίνει ὑπόμνημα, ἔγγραφον εἰς τὸ ὁποῖον ἀναπτύσσονται αἱ ἀπόψεις διὰ κάποιον σπουδαῖον ζήτημα.

[8] Τρεῖς ἀπαντήσεις τοῦ Ἁγίου Μάρκου πρὸς τοὺς παρὰ Λατίνων εἰρημένους λόγους περὶ τοῦ καθαρτηρίου πυρὸς ἀπόκεινται ἐν τῇ βιβλιοθήκῃ τῆς Μόσχας ὑπ’ ἀριθ. 268 καὶ 394. Αἱ δύο τῶν ἀπαντήσεων τούτων εὑρίσκονται καὶ ἐν τῇ Βιβιοθήκῃ τῶν Παρισίων, αἵτινες ἐσφαλμένως ἐπιγράφονται εἰς τὸ ὄνομα Γεωργίου τοῦ Σχολαρίου (Συρόπ. σελ. 135).

[9] Διηγεῖται τοῦτο καὶ ὁ μέγας Ἐκκλησιάρχης Σίλβεστρος ὁ Συρόπουλος, λέγων ὅτι οἱ Ἀνατολικοὶ ἀκούσαντες τοῦτο ἐγέλασαν μεγάλως, ὅθεν παντελῶς δὲν ἀνέφερον αὐτὸ πλέον οἱ Λατῖνοι, εἰς καμμίαν διάλεξιν.

[10] Εἰς ταύτην τὴν ὁμολογίαν πρόσεχε καλῶς, ἀναγνῶστα, διότι εἶναι ἀκριβεστάτη καὶ ἀρκεῖ ἀντὶ πάντων κατὰ τῶν κακοδόξων παπιστῶν.

[11] Βλέπε ὑποσημείωσιν σελ. 597.

[12] Συρόπουλος, σελ. 211.

[13] Καβάσιλας Νεῖλος, Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης ἀκμάσας περὶ τὸ 1360. Εἶναι ἐπίσημος διὰ τὸν πόλεμον κατὰ τῶν Λατίνων, συγγράψας τὸ περὶ «Ἀρχῆς τοῦ Πάπα» σύγγραμμα, εἰς τὸ ὁποῖον ἔγραψε περὶ τῆς διαιρέσεως τῶν δύο Ἐκκλησιῶν, περὶ καθαρτηρίου πυρὸς καὶ περὶ ἐκπορεύσεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

[14] Συρόπουλος, σελ. 343.

[15] Συρόπουλ. σελ. 304.

[16] Νεκτάριος Ἱεροσολύμων, σελ. 236 καὶ 237.

[17] Δοσίθεος Ἱεροσολύμων, Τόμος Ἀγάπης, σελ. 581.

[18] Κόθορνος· ὑπόδημα ἐφαρμοζόμενον εἰς ἀμφοτέρους τοὺς πόδας· ἀκολούθως ἄνθρωπος διπρόσωπος καὶ εὐμετάβολος.

[19] Ἡ ἔκθεσις αὕτη τῆς πίστεως εὑρέθη μεταγενεστέρως ἐν Κωνσταντινουπόλει σεσαθρωμένη καὶ μόλις ἀναγνωσθεῖσα, ἥτις μετεγράφη παρὰ τοῦ μακαριωτάτου Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κυρίου Νεκταρίου ἐν τῷ Συνταγματίῳ αὑτοῦ, σελ. 231.