Τὰ ἐν τῇ Φλωρεντινῇ ψευδοσυνόδῳ κατὰ Λατίνων ὑπερφυᾶ κατορθώματα τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν ΜΑΡΚΟΥ Ἀρχιεπισκόπου Ἐφέσου τοῦ Εὐγενικοῦ.

Σελίδα 58 από 60

Κατὰ τὴν πρώτην καθῃρέθη ὁ λατινόφρων Πατριάρχης Γρηγόριος, δραπετεύσας εἰς Ρώμην, ἔγινε δὲ διάλογος καὶ περὶ τῆς ἐκπορεύσεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Κατὰ τὴν δευτέραν ἀνεφέρθησαν τὰ ἐν Φλωρεντίᾳ πραχθέντα, οἱ ὑπογράψαντες τὸν ὅρον ἐκείνης, μεταξὺ τῶν ὁποίων ἦτο καὶ ὁ Τραπεζούντιος Ἀμηρούτζης, ἐζήτησαν συγγνώμην καὶ ἡ Σύνοδος ἠκυρώθη.

Κατὰ τὴν τρίτην ἐγένετο διδασκαλία περὶ ἐκπορεύσεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ τῶν λοιπῶν δογματισθέντων, κατὰ δὲ τὴν τετάρτην ἐθεωρήθησαν ἄκυρα πάντα τὰ εἰς Φλωρεντίαν ἀποφασισθέντα.

Τέλος πάντες ὡμολόγησαν ὅτι εἶναι ἀπόβλητος ἡ ἐν τῷ Συμβόλῳ προσθήκη, ὅτι τὸ Πνεῦμα ἐκπορεύεται ἐκ μόνου τοῦ Πατρός, ὅστις εἶναι μόνη αἰτία τῆς ὑπάρξεως Υἱοῦ καὶ Πνεύματος. Ὅτι ἂν ὁ Πάπας εἶναι Ὀρθόδοξος, νὰ συνιστᾷ μὲ τοὺς λοιποὺς Πατριάρχας Σύνοδον εἰς τὴν ὁποίαν νὰ εἶναι πρῶτος τῇ τάξει καὶ οὐχὶ μονάρχης. Ὡμολόγησαν ἐπίσης ὅτι οἱ Ἅγιοι βλέπουσι τὸν Θεόν, ἀλλ’ οὐχὶ τελείως πρὸ τῆς Κρίσεως, ὅτι οἱ ἁμαρτωλοὶ δὲν λαμβάνουν πλήρη τιμωρίαν πρὸ ταύτης, ὅτι δὲν ὑπάρχει Καθαρτήριον Πῦρ ἔξωθεν τοῦ ᾍδου καὶ ὅτι ἡ κατ’ οὐσίαν μεταβολὴ τοῦ Μυστηρίου γίνεται ὑπό τε τῆς Ἁγίας Τριάδος καὶ τῶν Κυριακῶν λόγων μὲ τὰς εὐχὰς τοῦ Ἱερέως, ὄντως ὀργάνου πρὸς Ἱερουργίαν.

Εἰς τὴν περίστασιν ταύτην ὁ Ἅγιος Μάρκος ἀνέλαβε πάλιν τὸν ὑπὲρ τῆς Ὀρθοδοξίας ἀγῶνα, προσπαθῶν νὰ συνδιαλλάξῃ τὰ διεστῶτα μέρη, ἐνθαρρύνων μὲν μὲ τὴν ἐλπίδα τῶν θείων οἰκτιρμῶν τοὺς νυχθημερὸν κλαίοντας διὰ τὴν ὑπογραφὴν τοῦ λατινισμοῦ, διδάσκων δὲ τοὺς ἄλλους νὰ μὴ φέρωνται μὲ σκληρότητα πρὸς τοὺς μετανοοῦντας καὶ προσφεύγοντας εἰς τὸ ἔλεος τῆς Ἐκκλησίας ἀδελφούς, οὕτω δὲ ἡσύχασαν αἱ ταραχαὶ μεταξὺ τῶν ὁμοφύλων καὶ ὁμοδόξων.

Κατὰ τὸν καιρὸν ἐκεῖνον ἀσθενήσας ὀλίγον ὁ Ἅγιος καὶ προγνωρίσας ὅτι ἐγγίζει τὸ ποθούμενον τέλος του, ἐμιμήθη τὸν θεῖον Παῦλον· καὶ καθὼς ἐκεῖνος ἐκάλεσεν ἀπὸ τῆς Μιλήτου τοὺς Πρεσβυτέρους Ἐφέσου καὶ παρήγγειλεν εἰς αὐτοὺς νὰ προσέχουν ἑαυτοὺς καὶ τὸ ποίμνιον, τοιουτοτρόπως καὶ οὗτος ἔγραψε πρὸς τὸν Γεώργιον Σχολάριον, ἵνα τοῦ λοιποῦ φροντίζῃ ἀντ’ αὐτοῦ καὶ ἀγωνίζεται διὰ τὴν Ὀρθοδοξίαν. Ὁ Σχολάριος ἀπεδέχθη τὴν ἐπιταγὴν τοῦ Ἁγίου καὶ ἀπήντησε μὲ συγκινητικὴν ἐπιστολὴν ἥτις κατέληγεν ὡς ἑξῆς:

Ὑποσημειώσεις

[1] Περὶ τῆς Ἁγίας ταύτης Συνόδου καὶ τῶν προοιμίων τοῦ σχίσματος γενικώτερον βλέπε ἐν τῷ Βίῳ τοῦ Ἁγίου Φωτίου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως, τῇ ϛ’ (6ῃ) τοῦ μηνὸς Φεβρουαρίου, ἐν τόμῳ Β’ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[2] Βλέπε περὶ τῶν γεγονότων τούτων εἰς τὸν Βίον τοῦ Ἁγίου Κλήμεντος ἐπισκόπου Ἀχρίδος, τῇ κβ’ (22ᾳ) τοῦ μηνὸς Νοεμβρίου, ἐν τόμῳ ΙΑ’ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[3] Δοσιθέου Ἱεροσολύμων, Τόμος Ἀγάπης, εἰς τὰ Προλεγόμενα, σελ. η’.

[4] Νεκτάριος Ἱεροσολύμων, σελ. 55.

[5] Ἀρχιμ. Ἀνδρόνικος Κ. Δημητρακόπουλος, σελ. 109, ἔκδοσις Λειψίας.

[6] Δωδεκάβιβλος Δοσιθέου, σελ. 903.

[7] Λίβελλος σημαίνει ὑπόμνημα, ἔγγραφον εἰς τὸ ὁποῖον ἀναπτύσσονται αἱ ἀπόψεις διὰ κάποιον σπουδαῖον ζήτημα.

[8] Τρεῖς ἀπαντήσεις τοῦ Ἁγίου Μάρκου πρὸς τοὺς παρὰ Λατίνων εἰρημένους λόγους περὶ τοῦ καθαρτηρίου πυρὸς ἀπόκεινται ἐν τῇ βιβλιοθήκῃ τῆς Μόσχας ὑπ’ ἀριθ. 268 καὶ 394. Αἱ δύο τῶν ἀπαντήσεων τούτων εὑρίσκονται καὶ ἐν τῇ Βιβιοθήκῃ τῶν Παρισίων, αἵτινες ἐσφαλμένως ἐπιγράφονται εἰς τὸ ὄνομα Γεωργίου τοῦ Σχολαρίου (Συρόπ. σελ. 135).

[9] Διηγεῖται τοῦτο καὶ ὁ μέγας Ἐκκλησιάρχης Σίλβεστρος ὁ Συρόπουλος, λέγων ὅτι οἱ Ἀνατολικοὶ ἀκούσαντες τοῦτο ἐγέλασαν μεγάλως, ὅθεν παντελῶς δὲν ἀνέφερον αὐτὸ πλέον οἱ Λατῖνοι, εἰς καμμίαν διάλεξιν.

[10] Εἰς ταύτην τὴν ὁμολογίαν πρόσεχε καλῶς, ἀναγνῶστα, διότι εἶναι ἀκριβεστάτη καὶ ἀρκεῖ ἀντὶ πάντων κατὰ τῶν κακοδόξων παπιστῶν.

[11] Βλέπε ὑποσημείωσιν σελ. 597.

[12] Συρόπουλος, σελ. 211.

[13] Καβάσιλας Νεῖλος, Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης ἀκμάσας περὶ τὸ 1360. Εἶναι ἐπίσημος διὰ τὸν πόλεμον κατὰ τῶν Λατίνων, συγγράψας τὸ περὶ «Ἀρχῆς τοῦ Πάπα» σύγγραμμα, εἰς τὸ ὁποῖον ἔγραψε περὶ τῆς διαιρέσεως τῶν δύο Ἐκκλησιῶν, περὶ καθαρτηρίου πυρὸς καὶ περὶ ἐκπορεύσεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

[14] Συρόπουλος, σελ. 343.

[15] Συρόπουλ. σελ. 304.

[16] Νεκτάριος Ἱεροσολύμων, σελ. 236 καὶ 237.

[17] Δοσίθεος Ἱεροσολύμων, Τόμος Ἀγάπης, σελ. 581.

[18] Κόθορνος· ὑπόδημα ἐφαρμοζόμενον εἰς ἀμφοτέρους τοὺς πόδας· ἀκολούθως ἄνθρωπος διπρόσωπος καὶ εὐμετάβολος.

[19] Ἡ ἔκθεσις αὕτη τῆς πίστεως εὑρέθη μεταγενεστέρως ἐν Κωνσταντινουπόλει σεσαθρωμένη καὶ μόλις ἀναγνωσθεῖσα, ἥτις μετεγράφη παρὰ τοῦ μακαριωτάτου Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κυρίου Νεκταρίου ἐν τῷ Συνταγματίῳ αὑτοῦ, σελ. 231.

✥ Ο ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ