ἐξουσίαν εἰς τὸν Πάπαν, δὲν ἐπείθοντο εἰς τὰς παπικὰς προσταγάς. Ἀπὸ τὴν ἀφορμὴν αὐτὴν γίνεται μὲν ἀρχὴ χωρισμοῦ τῶν δύο Ἐκκλησιῶν, ἀλλ’ ὄχι καὶ τέλειον σχίσμα· διότι ἐφ’ ὅσον ὁ λόγος ἦτο περὶ ἐθίμων καὶ τάξεων ἐκκλησιαστικῶν καὶ δὲν ἐπήρχετο μεταβολή τις εἰς τὰ δόγματα τῆς Πίστεως, δὲν ἐγίνετο καὶ τέλειος χωρισμός.
Κατὰ τὴν ἐποχὴν ὅμως τοῦ αὐτοκράτορος Βασιλείου Α’ τοῦ Μακεδόνος, προσετέθη παρὰ τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ρώμης φοβερὰ βλασφημία εἰς τὸ Ἅγιον Σύμβολον τῆς Πίστεως, ὅτι δηλαδὴ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα ὄχι μόνον ἐκ τοῦ Πατρός, ἀλλὰ καὶ ἐκ τοῦ Υἱοῦ ἐκπορεύεται. Ὑπὸ τοιαύτας συνθήκας δὲν ἐπρόκειτο πλέον περὶ χειροτονιῶν καὶ προτιμήσεως θρόνων, ἀλλὰ περὶ αὐτῶν τῶν δογμάτων τῆς Πίστεως. Διὰ τοῦτο ὁ αὐτοκράτωρ Βασίλειος συνεκρότησε Σύνοδον Οἰκουμενικήν [1], εἰς ἣν παρέστησαν καὶ ἀντιπρόσωποι τοῦ Πάπα Ἰωάννου τοῦ Η’, ἡ Σύνοδος δὲ ἐκείνη ἐπεβεβαίωσε τὸν ὅρον τοῦ Ἁγίου Συμβόλου τῆς Πίστεως ἄνευ τινὸς μεταβολῆς. Τὰ πρακτικὰ τῆς Συνόδου ὁμιλοῦν ἐπὶ λέξει ὡς ἑξῆς:
«Οἱ ἁγιώτατοι τοποτηρηταὶ, τῆς πρεσβυτέρας Ρώμης, εἶπον, ὡς ἐκέλευσεν ὁ ἐκ Θεοῦ μέγας βασιλεὺς ἡμῶν, πρέπον ἐστὶ μὴ ἕτερον ὅρον καινουργηθῆναι, ἀλλ’ αὐτὸν τὸν ἀρχαῖον, καὶ ἀνὰ πᾶσαν τὴν οἰκουμένην κρατούμενόν τε καὶ δοξαζόμενον ἀναγνωσθῆναι καὶ ἐπιβεβαιωθῆναι». Ἀνεγνώσθη λοιπὸν εἰς ἐπήκοον πάντων τὸ Ἅγιον Σύμβολον, ἤτοι τὸ «Πιστεύω εἰς ἕνα Θεόν», χωρὶς καμμίαν προσθήκην ἢ ἀφαίρεσιν, ἀλλ’ ἀμετάβλητον ὡς διατηροῦμεν αὐτὸ μέχρι σήμερον ἡμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι. Μετὰ τὴν ἀνάγνωσιν πᾶσα ἡ Σύνοδος ἐξεβόησε: «Πάντες οὕτω φρονοῦμεν· οὕτω πιστεύομεν· ἐν ταύτῃ τῇ ὁμολογίᾳ ἐβαπτίσθημεν καὶ τοῦ ἱερατικοῦ βαθμοῦ ἠξιώμεθα· τοὺς ἑτέρως δὲ παρὰ ταῦτα φρονοῦντας, ὡς ἐχθροὺς Θεοῦ καὶ τῆς ἀληθείας ἡγούμεθα· εἴ τις παρὰ τοῦτο τὸ ἱερὸν Σύμβολον τολμήσει ἕτερον ἀναγράψασθαι ἢ προσθῆναι ἢ ἀφελεῖν, καὶ ὅρον ὀνομάσας ἀποθρασυνθείη, κατάκριτος καὶ πάσης Χριστιανικῆς ὁμολογίας ἀπόβλητος· τὸ γὰρ ἀφαιρεῖν ἢ προσθῆναι ἀτελῆ τὴν εἰς τὴν Ἁγίαν Τριάδα μέχρι τῆς σήμερον ὁμολογίαν δείκνυσι, καὶ τῆς τε Ἀποστολικῆς παραδόσεως καὶ τῆς τῶν Πατέρων διδασκαλίας καταγινώσκει· εἴ τις τοίνυν εἰς τοῦτο ἀπονοίας ἐλάσας τολμήσει, ὡς ἀνωτέρω λέλεκται, ἕτερον ἐκθέσθαι σύμβολον καὶ ὅρον ὀνομάσαι, ἢ προσθήκην ἢ ὑφαίρεσιν ἐν τῷ παραδεδομένῳ ἡμῖν παρὰ τῆς Ἁγίας Οἰκουμενικῆς ἐν Νικαίᾳ τὸ πρῶτον μεγάλης Συνόδου ποιῆσαι, ἀνάθεμα ἔστω».