Η ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ εἶναι τὸ μέγα καὶ ἀξιοθαύμαστον χάρισμα, διὰ τὸ ὁποῖον ἐσεμνύνετο ἀείποτε τὸ γένος ἡμῶν, ἀδελφοί. Χείμαρρος ὅμως ὁρμητικὸς ἐκ Δύσεως ἠπείλησε κάποτε τὸ Γένος ἡμῶν, θέλων νὰ καταπνίξῃ τὸ ἀγαθὸν τοῦτο καὶ ἐξαφανίσῃ ἀπὸ προσώπου τῆς Γῆς τὴν τοῦ Γένους ἡμῶν Ὀρθοδοξίαν. Καὶ θὰ ἐπετύγχανεν ἴσως εἰς τὴν προσπάθειάν του αὐτήν, ἂν δὲν εὑρίσκετο, κατὰ τὴν ἐποχὴν ἐκείνην, ὁ μέγας ἀνὴρ τῶν ἐν Βυζαντίῳ Εὐγενικῶν, ὁ ἔσχατος καὶ εὐγενικώτατος κλάδος αὐτῶν, Μάρκος ὁ τῆς Ἐφέσου φωστήρ.
Τοὺς ἀγῶνας αὐτοῦ ἐναντίον τοῦ τρομεροῦ ἐκείνου χειμάρρου, ὅστις ὀλίγον ἔλειψε νὰ καταπνίξῃ τὴν Ὀρθοδοξίαν, καὶ τὰ χαρακώματα τὰ ὁποῖα ἀνήγειρε πρὸς προστασίαν τῶν ὁμοδόξων καὶ ὁμογενῶν, σοφοὶ κάλαμοι ἐξύμνησαν. Ὁ μέγας ἐκκλησιάρχης Σίλβεστρος ὁ Συρόπουλος, Θεόδωρος ὁ Γαζῆς, Γεώργιος ὁ Σχολάριος ὁ μετὰ ταῦτα Πατριάρχης Γεννάδιος, Νεκτάριος καὶ Δοσίθεος οἱ Πατριάρχαι Ἱεροσολύμων, Ἀθανάσιος ὁ Πάριος καὶ ἄλλοι, τοὺς ὁποίους ἔχοντες ὑπ’ ὄψιν καὶ ἡμεῖς θὰ ἐπιχειρήσωμεν, ὅση ἡμῖν δύναμις, νὰ ἐκθέσωμεν ἐνταῦθα τὰ ὄντως ὑπερφυᾶ αὐτοῦ κατορθώματα, ἵνα δείξωμεν πόσον ἡμεῖς οἱ μεταγενέστεροι εἴμεθα εἰς αὐτὸν ὀφειλέται. Διότι ἐὰν οὗτος ἐνέδιδεν εἰς τοὺς ἀγρίους τοῦ χειμάρρου τῆς δυτικῆς κακοδοξίας φοβερισμούς, ὡς ἐκπροσωπῶν καὶ τὰς ἄλλας Ἐκκλησίας τῆς Ἀνατολῆς, ἡ μὲν Ὀρθοδοξία θὰ ἐξηφανίζετο, ἡ θεσπεσία γλῶσσα καὶ παιδεία τοῦ Γένους ἡμῶν θὰ διεφθείρετο, ὁ δὲ ἐθνικὸς αὐτοῦ χαρακτὴρ θὰ ἠλλοιοῦτο, καταποντιζομένου εἰς τὰ θολερὰ τοῦ χειμάρρου ρεύματα, καὶ παντελῶς ἐξαφανιζομένου ἀπὸ προσώπου τῆς Οἰκουμένης.
Καὶ τὰ μὲν περὶ τοῦ βίου τοῦ τῆς Ἐκκλησίας φωστῆρος Ἁγίου Μάρκου τοῦ Εὐγενικοῦ, ἐκτιθέμενα ἐν πλάτει ἀλλαχοῦ, ἀντιπαρερχόμεθα ἐνταῦθα κατὰ τὰς λεπτομερείας αὐτοῦ, περιοριζόμενοι νὰ ἀναφέρωμεν ὅτι οὗτος γέννημα καὶ θρέμμα ὢν τῆς βασιλίδος τῶν πόλεων καὶ πλησίον σοφῶν καὶ περιωνύμων διδασκάλων φοιτήσας μετὰ τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ Ἰωάννου, ἐγένετο ὀνομαστὸς ἐπὶ σοφίᾳ καὶ διαβόητος ἐπὶ ἀρετῇ. Διὰ τοῦτο, ἔτι Ἱερομόναχον ὄντα, ὁ τότε Πατριάρχης Ἀλεξανδρείας αὐτὸν ἐξέλεξεν ὡς τοποτηρητὴν καὶ ἐκπρόσωπον αὐτοῦ εἰς τὴν μελετωμένην Σύνοδον.