Τοῦ ἐν Ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ τοῦ Μεγάλου Ἀρχιεπισκόπου Ἀλεξανδρείας ὁ κατὰ πλάτος Βίος.

ἤτοι τῆς Δύσεως, πλέον τῶν τριακοσίων (300), ἀπὸ δὲ τοῦ μέρους τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ἤτοι τῆς Ἀνατολῆς, μόνον ἑβδομήκοντα (70), ἐν μέσῳ δὲ αὐτῶν ἦτο καὶ ὁ Ἰσχύρας, ὁ ἀνίερος καὶ συκοφάντης τοῦ Ἀθανασίου, Ἐπίσκοπος τῆς Μαρεώτιδος, χειροτονηθεὶς παρὰ τοῦ Ἀλεξανδρείας Γρηγορίου. Καὶ οἱ μὲν τῆς Ἀνατολῆς ἔλεγον, ὅτι ἐὰν καθίσουν εἰς τὴν Σύνοδον ὁ Παῦλος καὶ ὁ Ἀθανάσιος, αὐτοὶ δὲν θὰ καθίσουν, οἱ δὲ τῆς Δύσεως ἀντέλεγον, ὅτι πρέπει νὰ καθίσουν καὶ ἐκεῖνοι. Μὴ συμφωνήσαντες δὲ διεχωρίσθησαν· καὶ οἱ μὲν τῆς Ἀνατολῆς, εἰσελθόντες εἰς τὴν Φιλιππούπολιν τῆς Θρᾴκης καὶ ποιήσαντες Σύνοδον, ὢ τῆς ἀνοχῆς σου, Χριστὲ Βασιλεῦ! ἐβεβαίωσαν τὸ ἑτεροούσιον οἱ δὲ τῆς Δύσεως μείναντες εἰς τὴν Σαρδικὴν μετὰ Παύλου καὶ Ἀθανασίου καὶ ἀναθεματίσαντες τοὺς λέγοντας τὸν Χριστὸν ἑτεροούσιον τοῦ Πατρὸς ἐστερέωσαν τὰ δόγματα τῆς ἐν Νικαίᾳ Συνόδου, κηρύξαντες φανερῶς τὸ ὁμοούσιον.

Ταῦτα μαθὼν ὁ εὐσεβὴς βασιλεὺς Κώνστας καὶ γνωρίσας, ὅτι ἀδίκως εἶναι ἐξωρισμένοι ὁ Παῦλος καὶ ὁ Ἀθανάσιος, ἔγραψε πάλιν πρὸς τὸν ἀδελφόν του Κωνστάντιον νὰ τοὺς ἀφήσῃ εἰς τοὺς θρόνους των ὡς εὐσεβεῖς καὶ Ὀρθοδόξους· ἀλλ’ ἐκεῖνος οὐδὲ τότε ἠθέλησε νὰ ποιήσῃ κατὰ τὴν τοῦ ἀδελφοῦ του αἴτησιν. Τέλος ἰδὼν ὁ Κώνστας, ὅτι δὲν ἠκούσθη ἡ αἴτησίς του, ἔγραψεν ἀπειλητικὰς ἐπιστολάς, ὅτι ἐὰν δὲν ἀφήσῃ τὸν Ἀθανάσιον εἰς τὸν θρόνον τῆς Ἀλεξανδρείας θέλει ἐκστρατεύσει κατ’ αὐτοῦ. Φοβηθεὶς ὁ Κωνστάντιος τὸν πόλεμον, ἔγραψεν ἐπιστολὴν πρὸς τὸν Ἀθανάσιον νὰ ὑπάγῃ πρὸς αὐτόν. Δειλιῶντος δὲ τοῦ Ἀθανασίου νὰ ὑπάγῃ πρὸς τὸν βασιλέα, ὡς γνωρίζοντος αὐτὸν Ἀρειανόφρονα, ἐκεῖνος ἔστειλε καὶ δευτέραν καὶ τρίτην ἐπιστολὴν ἀξιῶν ὅπως ὑπάγῃ ἵνα τὸν ἴδῃ καὶ τὸν γνωρίσῃ, διότι δὲν εἶχεν ἴδει αὐτὸν οὐδέποτε.

Ὡς εἶδεν ὁ Ἅγιος, ὅτι ἐν ἀληθείᾳ τὸν καλεῖ ὁ βασιλεύς, ἐκβαλὼν ἐκ τῆς καρδίας του πᾶσαν δειλίαν ἀπεφάσισε να ὑπάγῃ. Ὡς δὲ ἤκουσαν οἱ Ρωμαῖοι, ὃτι ἐδέχθη ὁ Κωνστάντιος νὰ δώσῃ πάλιν εἰς τὸν Ἀθανάσιον τὸν θρόνον τῆς Ἀλεξανδρείας, ἐχάρησαν, ὁ δὲ βασιλεὺς Κώνστας καὶ ὁ Πάπας Ἰούλιος, συνοδεύσαντες αὐτόν, ὁ μὲν μὲ στρατιώτας, ὁ δὲ μὲ Ἐπισκόπους καὶ Κληρικούς, ἀπέστειλαν αὐτὸν πρὸς τὸν βασιλέα Κωνστάντιον. Ἐκεῖνος δὲ δεξάμενος μετὰ πάσης χαρὰς αὐτόν, καὶ ἐπὶ ἡμέρας τινὰς ὁμιλήσας μετ’ αὐτοῦ καὶ θαυμάσας τὴν ἀρετὴν καὶ τὴν σύνεσίν του, ἔδωκεν εἰς αὐτὸν ἐξουσίαν νὰ ἐπιστρέψῃ εἰς τὸν θρόνον αὐτοῦ. Τοῦτο δὲ μόνον ἐζήτησε τότε


Ὑποσημειώσεις

[1] Βλέπε ἡμέτερον «Μέγαν Συναξαριστὴν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Θ’.

[2] Βλέπε τὰ περὶ τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου εἰς τὴν κα’ (21ην) Μαΐου ὅτε ἐπιτελεῖται ἡ μνήμη αὐτοῦ (ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Ε’).

[3] Ἡ πόλις Τρέβηροι (λατινιστὶ Augusta Trevirorum) εἶναι ἡ σημερινὴ πόλις τῆς Γερμανίας Τρὶρ (Τrier).

[4] Βλέπε περὶ τούτου εἰς τὴν 6ην Νοεμβρίου (ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος ΙΑ’).

[5] Λέγουσι δέ τινες, ὅτι αὕτη ἡ κρύψασα τὸν Μέγαν Ἀθανάσιον ἦτο ἡ Ἁγία Συγκλητικὴ ἡ Παρθένος, ἡ ἑορταζομένη τὴν ε’ (5ην) Ἰανουαρίου. (Βλέπε σελ. 105 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου).

[6] Βλέπε περὶ τούτου εἰς τὴν 12ην Φεβρουαρίου (ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Β’).

[7] Βλέπε περὶ τούτου εἰς τὸν Βίον τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, σελ. 35-36 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου.

[8] Βλέπε περὶ τούτου εἰς τὴν κα’ (21ην) Φεβρουαρίου (ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Β’).